حسین رحمانی؛ پس از آن که «IFAB» (هیئت بین المللی فوتبال) اجازه‌ی استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی کوچک روی نیمکت را صادر کرد، «فیفا» تصمیم گرفت تا فناوری‌ای را در اختیار تیم‌های حاضر در جام جهانی 2018 (1397) روسیه قرار بدهد تا تحلیلگران مسابقه و مربیان تیم با یکدیگر در تعامل باشند.
به این ترتیب، فیفا برای نخستین بار اطلاعات جمع آوری شده از نحوه‌ی عملکرد بازیکنان و همین طور تصاویر ویدئویی را به صورت زنده در اختیار تحلیلگران تیم‌ها می‌گذارد. این تحلیلگران در جایگاه مخصوص رسانه‌ها مستقر می‌شوند و می‌توانند از طریق یک تبلت با مربیان تیم در کنار زمین در تماس باشند.
در نتیجه مربیان می‌توانند براساس این اطلاعات تصمیم گیری کنند و تغییرات لازم را در تیمشان به وجود بیاورند. سامانه‌ای هم که برای این منظور طراحی شده دستگاه‌های الکترونیکی و سیستم‌های ردیابی» یا به اختصار «EPTS» نامیده می‌شود. البته این سامانه چیز جدیدی نیست و فیفا از سه سال پیش تا کنون مشغول استفاده‌ی آزمایشی از آن بوده است.
سامانه‌ی
EPTS» برای نظارت بر فعالیت بازیکنان در داخل زمین و بهینه سازی نحوه‌ی عملکرد تیم به کار میرود. اطلاعات مورد نیاز این سامانه هم به کمک مجموعه‌ای از دوربین‌های مخصوص و فناوری‌های پوشیدنی جمع آوری می‌شود.
این سیستم به طور کلی موقعیت توپ و بازیکنان را در جریان بازی زیر نظر می‌گیرد، همچنین می‌توان با استفاده از دستگاه‌های الکترومکانیکی کوچک شتاب سنج، ژیروسکوپ، قطب نما و ...) مؤلفه‌های فیزیولوژیک را هم مشخص کرد. در حال حاضر سه نوع سامانه‌ی EPTS وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خودشان را دارند:
«ردیابی بصری با دوربین»، «موقعیت یابی محلی» و «جی پی اس». برای استفاده از سامانه‌های موقعیت یابی محلی و جی پی اس، لازم است روی لباس بازیکنان دستگاه مخصوصی نصب شود و به همین دلیل از این سامانه‌ها بیشتر در تمرینات و مسابقه‌های غیررسمی استفاده می‌شود.
اما سامانه‌ی ردیابی با دوربین نیاز به نصب هیچ گونه دستگاه اضافه روی لباس بازیکنان حاضر در زمین فوتبال ندارد. در عمل هم از همین سیستم مبتنی بر دوربین برای جمع آوری و تحلیل داده‌ها در مسابقات فوتبال جام جهانی آینده استفاده خواهد شد.
در این مسابقات، دو دوربین ردیابی بصری داده‌های مربوط به موقعیت مکانی هر بازیکن و توپ را در جریان بازی جمع آوری و به یک سامانه‌ی مرکزی منتقل خواهند کرد. این اطلاعات به همراه تصاویر ویدئویی بازی در جریان برگزاری مسابقه در اختیار تحلیلگر هر کدام از تیم‌ها قرار خواهد گرفت که در جایگاهی مخصوص مستقر شده اند.
این تحلیلگران به اپلیکیشن مخصوص تحلیل بازی فوتبال دسترسی خواهند داشت که امکانات متنوعی مانند امکان رسم علائم و خطوط تحلیلی روی ویدئو‌های دریافتی را در اختیارشان می‌گذارد.
سپس تحلیلگر می‌تواند این محتوای تحلیلی را برای نیمکت تیمش بفرستد تامربیان تیم بتوانند با استفاده از این داده‌ها دربارهی ادامه‌ی بازی تصمیم بگیرند؛ و سیستم ردیابی بصری چگونه کار می‌کند؟ همان طور که اشاره کردیم، در مسابقه‌های جام جهانی دو دوربین ردیابی بصری یا «optical tracking camera» وظیفه موقعیت یابی بازیکنان را بر عهده دارند.
این دوربین‌ها در حقیقت دوربین‌هایی معمولی هستند، اما تنها برای موقعیت یابی بازیکنان در نظر گرفته شده اند. تصاویری که از این دوربین‌ها به دست می‌آید، از طریق الگوریتم‌هایی خاص، موقعیت مکانی و سرعت حرکت هر بازیکن را در لحظه مشخص می‌کند.
برتری اصلی این سامانه در مقایسه با راه حل‌های دیگر، امکان راه اندازی آسان و نیاز نداشتن به نصب ابزار‌های خاص روی لباس بازیکنان داخل زمین است. استفاده از این سیستم برای موقعیت یابی سابقه‌ی زیادی دارد و پیش از این در بازی‌های مختلف فوتبال از آن استفاده شده است.
برای افزایش دقت اطلاعات جمع آوری شده، می‌توان تعداد دوربین‌ها را بیشتر کرد. برای نمونه، در مسابقات فوتبال بوندس لیگا» از شش دوربین با کیفیت اچ دی برای جمع آوری این داده‌ها استفاده می‌شود. از این سامانه می‌توان برای تحلیل رفتار انسان‌ها در محیط‌های مختلف، مانند محیط فروشگاه، پیاده رو و خیابان هم، استفاده کرد.
منبع: مجله دانستنی‌ها
