به گزارش خبرنگار مهر، پاییز سال گذشته بود که اعضای اوپک، این بزرگترین تولیدکنندگان طلای سیاه جهان، پای میز مذاکره رفته و بر سر کاهش 1.2 میلیون بشکه ای تولیدات خود توافق کردند. بر اساس این توافق، اوپکی ها موظف شدند از ابتدای ژانویه سال 2017 میلادی، تولید نفت خود را از 64/33 میلیون بشکه در روز به 5/32 میلیون بشکه برسانند.
البته اوپک در جان دادن به حال وخیم قیمت نفت تنها نبود و غیر اوپکی ها به رهبری روسیه، آستین بالا زده و پذیرفتند در تاریخ مشخص شده و مشروط به پایبندی اوپکی ها، 600 هزار بشکه از تولیدات روزانه خود بکاهند؛ از این رقم، 300 هزار بشکه نفت متعلق به روسیه بود که اکنون، نخستین تولیدکننده نفتی جهان لقب گرفته است.
این توافقات در حالی رخ داد که ایران به دلیل شرایط متفاوتی که طی سال های تحریم تجربه کرده بود، از اجرای چنین طرحی معاف شد و توانست از حق مسلم خود که بازگشت به سطح تولید نفت در پیش از تحریم ها بود، به نیکی دفاع کند. این ایستادگی بر حق در حالی از سوی ایران انجام شد که گمانه زنی های متفاوتی درباره موضع گیری ایالات متحده آمریکا نسبت به ایران وجود داشت.
با این حال انگیزه افزایش قیمت طلای سیاه برای تولیدکنندگان نفت که اغلب وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی خود دارند، قوی تر از نگرانی درباره روابط ایران و ایالات متحده آمریکا بود. بر همین اساس هم، در همان نشست مقرر شد تا یک کمیته نظارتی به ریاست کویت و مشارکت الجزایر و ونزوئلا، با هماهنگی دبیرخانه اوپک و در سایه ارائه همه حمایت های تکنولوژیکی که در اختیار این سه کشور قرار خواهد گرفت، بر اجرا و پایبندی کشورهای عضو بر توافق به دست آمده، نظارت کند.
چندی نگذشت که تاثیر فرکانس این تصمیم مشترک، بر بازارهای بین المللی نفت رخ نشان داد و در پی توافق اعضای کشورهای صادرکننده نفت اوپک در وین، قیمت نفت خام برنت دریای شمال بیش از 9 درصد افزایش یافت.
نفت بازی به سبک روس ها
روسیه که سابقه تاریخی از مسامحه کار بودن و محتاط بودن در ادوار و موضوعات مختلف دارد، تاکنون همکاری مساعدی در راستای کاهش تولید نفت با اوپکی ها داشته است، به طوری که بر اساس گزارش ماه فوریه کمیته نظارت بر روند کاهش تولید نفت(اوپکی ها و غیر اوپکی ها) هر دو گروه پایبندی 94 درصدی را تجربه کرده اند که نسبت به ماه گذشته 8 درصد رشد داشته است. بنابراین می توان گفت آینده مطلوبی می تواند در انتظار بازار نفت باشد. البته در این میان نباید از همکاری عربستان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان غافل شد، عربستانی که به گفته بهروز بیک علی زاده، سرپرست مدیریت امور اوپک و ارتباط با مجامع انرژی وزارت نفت، حجم ذخایر ارزی اش از 700 میلیارد دلار به 400 میلیارد دلار کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شد اگر روند کاهش قیمت نفت ادامه می‌یافت، حجم ذخایر ارزی عربستان تا چهار سال آینده به صفر برسد.
این در حالی است که الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در مصاحبه ای اعلام کرد: قیمت فعلی نفت در حال کمک کردن به حفظ برقراری توازن میان عرضه و تقاضا در سطح بازارهای جهانی است. البته او به پیش بینی قیمت نفت، پاسخی نداد. این در حالی است که تمام نشانه ها دال بر افزایش قیمت نفت است. به این ترتیب که گزارش های اخیر سایت اوپک نشان می دهد، هر بشکه سبد نفتی این سازمان، پنج‌شنبه گذشته(3 فروردین 1396) با 7 سنت افزایش نسبت به قیمت روز پیش از آن، 48.35 دلار در هر بشکه فروخته شد.
حال آنکه آمار و ارقام موجود نشان می دهد که طلای سیاه اوپکی ها روز چهارشنبه گذشته (2 فروردین) بشکه‌ای 48.28 دلار فروخته شده بود که کمترین قیمت نفت اوپک در سال 2017 است.
وقتی ترامپ وارد می شود
رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا که با شعار رونق اقتصادی و افزایش اشتغالزایی وارد گود انتخاباتی شده بود، با اقدامات اخیر خود توانست میزان برداشت نفت آمریکا را افزایش داده و ذخایر نفت این کشور را در هفته منتهی به 10 مارس، به رکورد بی‌سابقه 528.4 میلیون بشکه برساند. به این ترتیب سبد نفتی اوپک از تک و تا افتاد و قیمت نفت آن به کمترین نرخ خود در سال جدید میلادی رسید.
به این ترتیب متوسط قیمت نفت اوپک در هفته منتهی به 24 مارس 2017 یعنی 4 فروردین ماه برابر با 48.76 دلار در هر بشکه شد؛ این در حالی است که متوسط قیمت نفت در ابتدای سال 2017 تاکنون، با نرخی معادل 52.23 دلار معامله شده است.
در این میان به نظر می رسد بی تاثیری کاهش تولید نفت از سوی اوپکی ها و غیر اوپکی ها، به عنوان آنچه که این دو گروه از آن واهمه داشتند، بر سرشان سایه افکنده است. به عبارتی دیگر با کاهش تولید نفت اوپکی ها و غیر اوپکی‌ها، جا برای تولید شیل اویل آمریکا باز شده و تولید این محصول را توجیه پذیر می کند. به این ترتیب ممکن است تعادل بازار جهانی نفت به نفع چشم آبی ها رقم بخورد. بی شک این برهم خوردن تعادل می تواند در میزان پایبندی کشورهایی همچون عربستان از زمره اوپکی ها و روسیه، به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت غیر اوپکی که متهعد به کاهش تولید نفت هستند، نیز موثر باشد.
اقدام عملیاتی در دقیقه 90
در حالی که آمار و ارقام ذخایر نفتی آمریکا موجبات نگرانی بسیاری از شیوخ عرب حاشیه خلیج فارس را فراهم کرده بود، رویترز گزارش می دهد که کمیته مشترک وزرای اوپک متشکل از اعضای اوپک و کشورهای غیراوپکی تولیدکننده نفت، در بیانیه‌ای اعلام کرد برای بررسی تمدید توافق کاهش تولید به مدت 6 ماه دیگر توافق کردند. در حالی در پیشنویس نخست این قرارداد مطرح می شود که سطح بالای پایبندی به توافق و پیشنهاد برای تمدید 6 ماهه آن لازم است که در نسخه نهایی آمده است که این کمیته، تنها از یک گروه فنی و همچنین دبیرخانه اوپک درخواست کرده است تا «وضعیت بازار را بررسی کند و در آوریل 2017 در مورد تمدید کاهش‌های داوطلبانه تولید گزارش ارائه دهد.»
