با توجه به اینکه رضایت امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در راستای رضایت الهی است، یعنی اگر امام (علیه السلام) از ما راضی باشند در واقع خداوند نیز از ما راضی است و رضایت امام همان رضایت خداوند است. لذا بهتر است سخن را ببریم بر روی رضایت الهی؛ و رضایت الهی محقق نشود مگر با گناه نکردن و نافرمانی نکردن او.
کسی که همه سعی و تلاش او بر این باشد که گناه نکند، نور هدایت در دل او می تابد و باعث ترک خطاهای دیگر، و رشد و تعالی روحی و معنوی، و انجام واجبات و وظائف دیگر او می شود.
حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: «ما جفت الدموع الا لقسوة القلوب، و ما قست القلوب الا لکثرة الذنوب» یعنی چشم ها گرفتار خشکی نمی شوند مگر در اثر قساوت قلب، و قلب گرفتار قساوت نمی شود مگر در اثر گناه زیاد. (بحارالانوار، ج 7، ص 55)
بنابر این قدم اصلی در پاکسازی و تزکیه روح و نفس، گناه نکردن و دوری از گناه است. و قدم بعدی آن است که در صورت تخلف و انجام گناه، پس از آن فورا توبه نموده و از خداوند عذرخواهی نماید.
در روایت آمده هر گناه مانند نقطه سیاهی است که بر روی صفحه سفید دل قرار می گیرد. این نقطه سیاه بوسیله توبه نیز پاک می شود. اما اگر گناهان کسی زیاد شود و به دنبال آن توبه نکند، صفحه سفید دل به صفحه ای سیاه تبدیل شده و مانع رسیدن و تابیدن نور هدایت بر قلب و دل می گردد.
بنابر این پس از پاک کردن دل از سیاهی و زنگار گناه، شایسته است که آن را با فضائل اخلاقی آزین نموده و در هر موقعیتی سعی کنیم تا آن فضائل نیکو را به مرحله عمل در آورده، و آنقدر ادامه دهیم، تا بصورت ملکه درآمده و همه اعمال و افکار انسان مزین به آن فضائل گردد.
عملی انجام دهیم تا محب اهل بیت شویم
از حضرت بقیة اللّه (عجل اللّه فرجه) روایت شده است:
فَلْیَعمَل کُلّ امری ء مِنکُم بِما یقربُ بِهِ مِن محبّتنا [احتجاج، طبرسی، ج 2، ص 498]؛ هر کس از شما [شیعیان] باید به گونه ای عمل کند که او را به محبت ما نزدیک نماید.
حضرت بقیة اللّه (عجل اللّه فرجه) خود به این سه بخش دین ملتزم هستند که عبارتند از: عقاید، احکام و اخلاق. بنابراین هرکس بخواهد عنایت آن حضرت را جلب کند، باید در التزام به آن سه چیز موفق شود تا مورد رضایت ایشان قرار گیرد.
این نکته مورد توجه قرآن و حضرت بقیة اللّه (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) قرار گرفته و بر آن تاکید شده است که اظهار محبت افراد نسبت به امام زمان (عجل اللّه فرجه) نشانه قطعی محبت آن حضرت نسبت به آنان نیست، هرچند محبت نسبت به آن حضرت پسندیده است، اما به تنهایی محبت محبوب را به دنبال ندارد، بلکه پای بندی و التزام به سیره و عمل امام زمان (عجل اللّه فرجه) باعث علاقه مندی ایشان نسبت به افراد می شود
در تبیین این سه امر توضیحی را لازم می دانم:
حضرت به یگانگی خدای ـ تبارک و تعالی ـ و به صفات ثبوتیه و سلبیه حضرتش، و به عدل و نبوت پای بند هستند. و اگر چه مقام امام زمان (عجل اللّه فرجه)، غیر از جد بزرگوارش حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله، از همه پیامبران بالاتر است، اما ایشان به همه پیامبران از آدم تا پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و به امامت و معاد معتقدند.
ایشان به تمام احکام اسلام پای بند هستند و به آن عمل می کنند؛ همان احکامی که فقها با استناد به آیات و روایات نقل شده از ائمه معصومین و خود حضرت بقیة اللّه در کتابهای فقهی یا رساله های عملیه ذکر کرده اند.
همچنین امام زمان (عجل اللّه فرجه) بیشتر از هرکس دیگر به اخلاق اسلامی پایبندند.
بنابراین، مضمون کلام امام زمان (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) این است که هرچند اظهار محبت نسبت به ما پسندیده است، اما نائل شدن به قرب ما، علاوه بر محبت، به عمل نیز نیاز دارد و باید التزام عملی به اسلام داشته باشید و تأکید می کنم که خود آن حضرت نیز به اسلام ملتزم هستند و اساسا ملاک قرب به امام زمان (عجل اللّه فرجه) التزام به این امور است.
چه بسا شخصی علاقه قلبی جدی به ایشان داشته باشد و در اثر عاطفه ای که نسبت به آن حضرت دارد در فراق ایشان اشک هم بریزد، اما اگر اعتقاد، تدیّن، اخلاق و خلاصه، عملکرد او با نظر ایشان ناسازگار باشد، به امام زمان (عجل اللّه فرجه) نزدیک نخواهد بود. و تنها راه نزدیک شدن به آن حضرت در گرو عمل می باشد.
اگر بیماری به پزشک و نسخه ای که او برایش نوشته علاقه شدید داشته باشد، اما به نسخه آن پزشک عمل نکند، هرچقدر هم از نظر عاطفی به او وابسته باشد، بیماریش درمان نمی شود. علاقه بدون عمل به امام زمان (عجل اللّه فرجه) نیز همین حالت را دارد و به یک سخن، عامل اساسی ایجاد قرب نسبت به آن حضرت، عمل به اوامر ایشان است و هرکس عملکرد خوبی داشته باشد به آن حضرت نزدیک تر می شود، خواه مرد باشد یا زن، عالم باشد یا عوام.
وظیفه شناسی
شیعیان همواره وظیفه اعتقادی، شرعی و اخلاقی خود را، که امام زمان (عجل اللّه فرجه) از آنان خواسته اند انجام دهند و شکی نیست که چهارده معصوم علیهم السلام یک روح هستند در چهارده جسم و عمل به دستور هر یک از آنان عمل به دستور همه آنان است. در روایت آمده است که یکی از اصحاب ائمه به معصوم علیه السلام عرض کرد: یابن رسول اللّه، گاهی روایتی را از امام معصوم شنیده ام، اما فراموش کرده ام از کدام یک از شماست، آیا جایز است هنگام نقل روایت، آن را به یکی از شما معصومین علیهم السلام نسبت دهم؟
امام فرمودند: بلی، زیرا ما یک سخن و یک عمل داریم.
در روایت از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمودند:
أَنا وَ عَلی مِن شَجَرَةٍ واحِدة وسَائِر النّاس مِن شَجَرٍ شَتَّی [مفاتیح الجنان، دعای ندبه]؛ من و علی از یک درخت هستیم و سایر مردم از درختهای متعدد هستند.
در روایت دارد که سایر ائمه علیهم السلام نیز از همان درخت هستند.
مضمون کلام امام زمان (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) این است که هرچند اظهار محبت نسبت به ما پسندیده است، اما نائل شدن به قرب ما، علاوه بر محبت، به عمل نیز نیاز دارد و باید التزام عملی به اسلام داشته باشید و تأکید می کنم که خود آن حضرت نیز به اسلام ملتزم هستند و اساسا ملاک قرب به امام زمان (عجل اللّه فرجه) التزام به این امور است
به هر حال، عقیده، احکام و اخلاق امام زمان (عجل اللّه فرجه) همان عقیده، احکام و اخلاق سیزده معصوم دیگر است. همه باید با مطالعه قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام و یا با پرسش از اهل علم، اعتقادات، احکام و اخلاق مورد قبول معصومین علیهم السلام را بشناسند و تصمیم بگیرند همان ها را در همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی خود به کار بندند تا از این طریق نه تنها به قرب امام زمان (عجل اللّه فرجه) نائل شوند، بلکه مورد محبت حضرت بقیة اللّه (عجل اللّه فرجه) نیز قرار گیرند.
این نکته مورد توجه قرآن و حضرت بقیة اللّه (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) قرار گرفته و بر آن تاکید شده است که اظهار محبت افراد نسبت به امام زمان (عجل اللّه فرجه) نشانه قطعی محبت آن حضرت نسبت به آنان نیست، هرچند محبت نسبت به آن حضرت پسندیده است، اما به تنهایی محبت محبوب را به دنبال ندارد، بلکه پای بندی و التزام به سیره و عمل امام زمان (عجل اللّه فرجه) باعث علاقه مندی ایشان نسبت به افراد می شود.
مسأله مهم دیگری که باید برای رسیدن به مقام قرب امام زمان (عجل اللّه فرجه) مورد توجه قرار گیرد، حِلم است. در علم اخلاق، صبر و حِلم، هر دو به معنای شکیبایی هستند، اما با این تفاوت که صبر به معنای شکیبایی در برابر پیش آمدهایی است که انسان در برابر آنها بی اختیار است، مانند کسی که در اثر تصادف مصدوم می شود و دست و پایش آسیب می بیند و باعث درد و بی خوابی او می شود، یا بردباری در برابر مشکلات زندگی که شخص راهی غیر از آن ندارد، اما گاهی ممکن است خانمی با سخنان نادرست و احتمالاً بی اساس شوهر، پدر، مادر، فرزند و... روبرو شود. در این صورت اگرچه او حق رد آن سخنان را دارد و می تواند در برابر گوینده ایستادگی کند، ولی باخودسازی، قدرت تحمل و بردباری خود را در برابر این گونه سخنان تقویت می کند که به این نوع شکیبایی، حلم گفته می شود.
فرآوری: زهرا اجلال/
منابع:
حوزه
صراط مستقیم
تبیان
منبع : سایت انتظار
