چپ دست بودن یک تفاوت جالب است که گاه دردسرهایی هم در زندگی روزمره ایجاد میکند. باورهایی هم درباره این موضوع وجود دارد که معمولا پایه علمی ندارند و نادرست هستند.
به گزارش به نقل از ضمیمه خانواده روزنامه اطلاعات، دوشنبه همین هفته یعنی 22 مرداد روز جهانی چپدستهاست که در تقویم کشورمان هم ثبت شده است. روزی که چپ دستان از خودشان میگویند و درباره مشکلاتی که در زندگی عادی و روزمره دارند حرف بزنند. در واقع آنها به روی جهان میآورند که همه ابزار و وسایل زندگی برای راست دستها ساخته شده و زندگی شان دچار مشکل شده است. چپ دست بودن یک تفاوت جالب است که گاه دردسرهایی هم در زندگی روزمره ایجاد میکند. باورهایی هم درباره این موضوع وجود دارد که معمولا پایه علمی ندارند و نادرست هستند.
چرا چپدستم؟!
چپدستها از بچگی نشان میدهند دوست دارند برای انجام کارهای روزمره و مختلف و به خصوص نوشتن از دست چپشان استفاده کنند و چون معمولا بیشتر انسانها راستدست هستند این مساله کمی عجیب به نظر میرسد.
مطالعاتی نشان میدهد حدود 70 تا 90درصد جمعیت دنیا راستدست و بقیه چپدست هستند.هرچند که بعضیها توانایی کار کردن با هر دو دست را دارند.
علت دقیق چپدستی مشخص نیست. بعضی متخصصان از وراثت حرف میزنند و بعضی از یادگیری و فعالیتهای مغزی در دوران جنینی و رشد. البته پژوهشگران دانشگاه آکسفورد، ژنی را کشف کردند که ممکن است عامل بروز چپدستی باشد اما پژوهش دیگری هم انجام شده که نشان میدهد در رحم مادر، مغز کودکان چپدست آزادانهتر از مغز کودکان راستدست رشد میکند.
چپدستی قدیمها زیاد جالب نبود و مردم به آنها نگاه خوبی نداشتند اما این سالها به عنوان یک تفاوت جالب و حتی بامزه محسوب میشود هرچند که هنوز هم این افراد مشکلاتی در زندگی عادی دارند.
جالب است بدانید چهرههای مشهوری در جهان چپ دست هستند. چند رئیسجمهور آمریکا یعنی باراک اوباما، بیل کلینتون، جرج بوش پدر و ریگان، دو فیلسوف برجسته جهانی یعنی افلاطون و ارسطو و چهرههای دیگری مثل چارلی چاپلین، آیزاک نیوتن، بتهوون، یوهان سباستیان باخ، لئوناردو داوینچی، میکلآنژ، پابلو پیکاسو، ویلیام شکسپیر، فریدریش نیچه، بیل گیتس، جرج مایکل، مهاتما گاندی، آمیتا باچان، تام کروز، رابرت دنیرو، نیکول کیدمن، سیلوستر استالونه، آنجلینا جولی، رافائل نادال و…
سختیهای زندگی یک چپدست
قدیم ترها بسیاری از مردم چپدستی را نوعی ناهنجاری و عادت ناپسند میدانستند و اگر میدیدند بچهای چپدست است تلاش شان را میکردند که با دست راست کارهایش را انجام دهد. در زبان لاتین sinister به معنای چپ دست است اما یک معنی دیگر هم میدهد؛ شوم و بد یُمن. در زبان فرانسوی هم gauche برای دو واژه چپ دست و ناشی به کار میرود و در زبان آلمانی linkisch به معنی چپدست و آدم ناجور
است!همین کلمات و تعبیرها باعث شد برخوردهای بدی با چپ دستها انجام شود که به مرور البته کمتر شد اما هنوز هم زندگی شان چندان راحت نیست چون انگار همه چیز جهان و امکاناتش برای راست دستها طراحی شده است.
حتما در مدرسه اگر همکلاسی چپ دست داشتهاید یادتان میآید که برای امتحان و نشستن روی نیمکت چقدر مشکل داشتند چون نمیتوانستند کاغذ را طوری روی میز بگذارند که راحت باشند. دست شان هم مدام توسط بغل دستی شان خط میخورد.
وقتی میخواهند صفحهای جدید از یک دفتر صحافی شده را باز کنند، باید بازویشان را تقریبا 90درجه خم کنند که این کار برایشان راحت نیست. حتی زمانی که صفحه را کاملا باز و روی سطح صاف میز پهن میکنند، هنوز بیشتر نوشتهها زیر دستشان میماند و بخش کوچکی از کاغذ را میبینند. کلاسورها و دفترهای فنری هم برای راست دستها طراحی شده و دست چپدستها هنگام نوشتن با فنر یا میله موجود در دفتر برخورد میکند.
برای کار با یارانهها مشکل دارند چون موسها معمولا برای افراد راست دست هستند. از طرفی برای چپ دستها، کلیک راست در واقع سمت چپ است و کلیک چپ در واقع در سمت راست!
ابزاری مثل چاقو، قیچی، قیچی قند، سیم چین و… مخصوص راست دستها هستند. برای جایگاه قرارگیری خودکارهای متصل به زنجیر که در بانکها و برخی ادارات دیگر وجود دارند، کسی به فکر چپ دستها نبوده و گاهی طول زنجیر برای چپدستها کافی نیست.
آنها برای غذا خوردن با دیگران هم مشکل دارند چون هنگام غذا خوردن بدون اینکه بخواهند با آرنج به دوستانشان ضربه میزنند.
سرگرمیهایی چون نواختن آلات موسیقی یا بازیهایی مثل پلی استیشن هم برای آنها مشکل ساز است چون این ابزار برای راست دستها ساخته شده است. البته بعضی آلات موسیقی جداگانه برای آنها طراحی شده است.
شاید برایتان خنده دار باشد اما کارهای عادی خانه مانند بازکردن در قوطی نوشیدنیها برایشان چالش بزرگی است چون نحوه قرارگیریاش طوری است که باز کردن آن برایشان راحت نیست.
فکر کنید چپدستید و ساعتتان را روی مچ دست چپتان بستهاید. کوک کردن آن با دست راست که عادت ندارید با آن کار کنید چقدر دشوار است؟ حتی اگر این ساعت را روی دست.
راست تان ببندید کوک ساعت سمت راست قرار میگیرد و دست راحت نمیتواند آن را کوک کند.
استفاده از ابزار سادهای مثل کارت خوانها که برای ما بسیار عادی است برای آنها راحت نیست چون بخش کشیدن کارت در آنها در سمت راست قرار دارد.به نظر میرسد وقتش است دنیا از انحصار راست دستها دربیاید و ابزار برای هر دو گروه آدم ما طراحی شوند چون این مشکلات باعث میشود گاهی چپ دستها به دلیل این چالشهای دائمی خسته شوند و حتی سعی کنند کمتر در جامعه حاضر شوند.
باور غلط درباره یک تفاوت
بعضی باورهای غلط هم درباره چپ دستها وجود دارد. مثلا بعضی منابع ادعا میکنند که چپ دستها ممکن است 9 سال زودتر از راست دستها جان خود را از دست دهند.در صورتی که این باور پایه علمی ندارد.
یا مثلاً میگویند چپدستها باهوشترند. واقعیت این است که آنها در ریاضی به نوعی بهتر هستند، خلاقتر هستند و در برخی مواقع سرعت
تصمیم گیری و حل مساله آنها از راست دستها بهتر است، اما براساس مطالعات جهانی، تفاوت در این زمینهها بین راست دستها و چپ دستها چندان زیاد نیست که بتواند در بین آنها یک اختلاف فاحش ایجاد کند.ادعای بالا بودن آمار اختلالات رشدی روانی مانند اوتیسم، اسکیزوفرنی و اختلالات یادگیری زبان مانند تأخیر در شروع حرف زدن در چپدستان هم تایید نشده است.
باور اشتباه دیگری که وجود دارد این است که تعداد افراد درون گرا در میان چپدستها بیشتر از راستدستها است. اما در تحقیقی که سال 2013 در نیوزلند انجام شد در هیچ یک از پنج تست شخصیتی انجام شده تفاوتی میان راستدستها و چپ دستها مشاهده نشد. حتی اگر این تصور درست بود، حقیقت آن است که افراد درون گرا تواناییهای پنهانی دارند که در افراد برون گرا وجود ندارد.
با این تحقیقات بهتر است چپ دستی را فقط به عنوان یک تفاوت بپذیریم. مثل رنگ مو یا چشم. واقعیت این است که قرار نیست همه ما مردم جهان شبیه هم باشیم. همین!