وب سایت یک پزشک - میثاق محمدیزاده: مرورگر وب شما یک حسکر اثر انگشت است. شاید شبیه اسکنرهای اثر انگشت فیزیکی قابل دیدن و لمس کردن نباشد و اثر نوک انگشت شما را اسکن نکند ولی واقعا وجود دارد.
شبکههای اجتماعی و شبکههای تبلیغاتی میتوانند اثر شما در مرورگرهای وب را ردگیری و ثبت کنند.
اپل روز گذشته اعلام کرد میخواهد با این پدیده مبارزه کند و جلوی آن را بگیرد. اپل با ارایه بهروزرسانیهایی برای مرورگر وب سافاری میخواهد اقدامات جدی و جالبی در این زمینه بردارد.
کریگ فدریگی، مدیر ارشد بخش نرمافزار مایکروسافت در سخنرانی هفته پیش خود، دو استراتژی را برای حفظ حریم خصوصی کاربران در وب اعلام کرده است. وی میگوید اپل میخواهد با اتخاذ روشهایی از استفاده اثر انگشت دیجیتالی کاربران در مرورگرهای وب توسط شبکههای تبلیغاتی جلوگیری کند.
اقدام بعدی اپل، مبارزه با ردگیری دیجیتالی کاربران توسط شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک است. به طور ساده، شبکههای اجتماعی میتوانند با ردگیری پستها و عکسهایی که کاربران لایک کردند؛ اثر انگشت دیجیتالی آنها را به دست بیاورند.
چرا اثر انگشت دیجیتالی کاربران مهم است؟
اثر انگشت دیجیتالی شما میتواند با جزییترین اطلاعاتی که روی سیستم شما ذخیره شده است؛ اطلاعات بسیار مهمی در اختیار دیگران قرار دهد. اطلاعات بسیار بیاهمیت و حزیی مانند فونتهایی که نصب کردید؛ برای شبکههای تبلیغاتی یا هکرها پیامهایی ارسال میکنند.
فونتهای نصب شده روی یک سیستم میتوانند نوع کامپیوتر، سیستمعامل و برخی علاقهمندیهای کاربر را فاش کنند.
شاید برای یک کاربر معمولی اینترنت، فاش شدن چنین اطلاعاتی و به خطر افتادن این سطح از حریم خصوصیاش چندان اهمیتی نداشته باشد و در دنیای واقعی هم هیچ اتفاقی نیفتد ولی به گفته مدیر بخش مهندسی یک شرکت امنیتی به نام Shape Security، خطر اثر انگشت دیجیتالی زمانی آشکار و درک میشود که اطلاعات یک کاربر خاص و منحصربهفرد ردیابی شود.
کریگ فدریگی در سخنرانی چهارشنبه هفته گذشته خود، خبر داد در نسخههای بعدی مرورگر سافاری سعی میشود با این پدیده ردیابی کاربران، مبارزه و جلوگیری شود. وی گفت اپل قصد دارد صفحات وب را با یک پیکربندی ساده نمایش دهد تا امکان تشخیص یک مدل مکبوک برای شبکههای تبلیغاتی وجود نداشته باشد.
به زبان ساده، یک صفحه وب در همه مدلهای مکبوک به یک شکل نمایش داده میشود و دیگر تمایزی میان آنها وجود ندارد تا امکان ردگیری مدل دستگاهها وجود نداشته باشد.
آیا اثر انگشت دیجیتالی ما در مرورگرمان ثبت شده است؟
اگر علاقهمند هستید بدانید کدامیک از عناصر مرورگر وب شما قابل ردگیری هستند؛ میتوانید به صفحه مخصوص ردگیری اثر انگشت دیجیتالی موسسه Electronic Frontier Foundation به نام Panopticlick مراجعه کرد و روی کلید «test me» کلیک کنید. نتایج این آزمایش میتواند وضعیت اثر انگشت دیجیتالی شما را نشان دهد.
این ابزار به ما میگوید هیچیک از مرورگرهای وب فایرفاکس، کروم و سافاری در این زمینه وضعیت امنیتی خوبی ندارند.
شاید تصور کنید با استفاده از مود خصوصی (Private) مرورگر سافاری یا مود Incognito Mode در گوگل کروم میتوانید به طور ناشناس آنلاین شوید و وبگردی کنید.
متاسفانه این مودها فقط برای محافظت از تاریخچه وبگردی شما هستند و امکان دسترسی فیزیکی به اطلاعات روی مرورگر وب را از بین میبرند.
مودهای ذکر شده در بالا فقط میتوانند دسترسی به دادههای ذخیره شده روی مرورگر وب کاربران را محدود کنند ولی هنوز امکان ردگیری کاربران و دستیابی به اثر انگشت دیجیتالی آنها فراهم است.
هر لایک و اشتراکگذاری …
اثر انگشت مرورگر چیزی فراتر از بحثی است که اپل مطرح میکند و محدود به ردگیری کاربران میشود. کلیدهای «Like» در پستهای شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر یا در انتهای مطالب برای نظرسنجی هم میتوانند نشاندهنده رفتارهای کاربران در فضای آنلاین باشند.
وقتی شما یک مطلب را روی سایتی بازدید میکنید و در انتهای مطلب، کلید اشتراکگذاری مطلب در فیسبوک یا شبکه اجتماعی دیگری را میزنید؛ به سرورهای فیسبوک متصل شده و آنها متوجه میشوند شما چه سایت و مطلبی را بازدید کرده و حالا در صدد اشتراکگذاری آن با دوستانتان هستید.
حالا تصور کنید مجموعهای از این اطلاعات که جمعآوری و تحلیل شود؛ میتواند به خوبی رفتار شما را در وب نشان دهد. به چه مطالب و موضوعاتی علاقه دارید؛ چه چیزهایی را به اشتراک میگذارید؛ کدام سایتها را بیشتر بازدید میکنید؛ چه ساعتی از روز انلاین هستید و کلی اطلاعات مفید دیگر!
البته، فدریگی وعده داد این موضوع هم در نسخههای آینده مرورگر سافاری مسدود میشود. مدیر بخش نرمافزاری اپل میگوید با افزودن یک باکس میتوان کاربران را مطلع کرد که با زدن کلید like یا اشتراکگذاری اطلاعات در شبکههای اجتماعی، امکان ردگیری فعالیتهایشان را فراهم کردند و خود کاربر اجازه چنین کاری را بدهد.
پاک کردن اثر انگشت دیجیتالی
اگر در حال حاضر نگران حریم خصوصی و اثر انگشت دیجیتالی خود روی مرورگر وبتان هستید؛ میتوانید با نصب ابزاری مانند Privacy Badger از شرکت Electronic Frontier Foundation اوضاع را کمی بهبود دهید.
در تستهای انجام شده، با نصب ابزار Privacy Badger روی مرورگر کروم، نتایج به دست آمده نسبت به حالت قبل بسیار بهتر شدهاند. البته، هنوز این مرورگر یک اثر انگشت منحصربهفرد از کاربران را نشان میدهد.