نزول قرآن به واسطه جبرئیل، چگونه تصور مى شود؟

با توجه به اینکه خداوند اختصاص به مکانى ندارند، نزول قرآن به واسطه جبرئیل، چگونه تصور مى شود؟

در این پرسش، نزول فرشتگان همسان با نزول و فرود آمدن باران انگاشته شده است! در حالى که نزول در غالب موارد به این معنا استعمال نشده و معانى دیگرى دارد. قرآن مجید مى فرماید:
«وَ إِنْ مِنْ شَیْءٍ إِلاّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ»[1]؛ «و هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینه هاى آن نزد ماست، و ما آن را جز به اندازه اى معین فرو نمى فرستیم».
در این آیه نزول اشیاء از خزاین الهى چیزى جز مراتب آفرینش آنها نیست؛ زیرا این مسئله روشن است که درختان و انسان ها از بالاى آسمان بر زمین فرو نمى بارند.
در مورد قرآن نیز نزول و مشتقات آن مکرر به کار رفته است. در این موارد نیز روشن است که قرآن از مکانى در بالا به زمین فرود نیامده است؛ بلکه حقیقتى ملکوتى و عِلوى داشته که مرتبه به مرتبه تنزل یافته تا به وجود لفظى رسیده است. به همین دلیل که از مرتبه اى بالا به مرتبه اى پایین آمده تعبیر به نزول شده است. نحوه نزول ملائکه نیز احیانا چیزى متناسب با شکل وجودى آنها است؛ به گونه اى که واسطه فیض خداوند نسبت به انسان ها مى شوند. البته گاهى بدون تمثّل و گاهى به صورت تمثل است؛ آن گونه که بر حضرت ابراهیم به عنوان میهمان وارد شدند.[2]

پی نوشت ها:

[1]. حجر 15، آیه 21.
[2]. ر.ک: ذاریات51، آیات 24 تا 28.