اعظم اسلامی مجد
با بهدست آوردن دوستان خوب، منافع زیادی به شما میرسد و چیزهای بسیاری یاد خواهید گرفت.
این مزایا آنقدر زیاد است که حتی تصور آن را نمیتوانید بکنید. در طی پژوهشی طولانی که در دانشگاه فلیندرز استرالیا انجام شد.
پژوهشگران روی حدود 1500 فرد مسن تحقیق کردند و دریافتند کسانی که در طول زندگی خود دوستان بیشتری داشتهاند، نسبت به سایر افراد، 22 درصد بیشتر به عمر طولانی و زنده ماندن تمایل دارند.
یکی از دلایل آن میتواند این باشد که اکثر دوستان واقعی و خوب انسان را از دستیابی به عادات بد، مثل سیگار کشیدن و یا اعتیاد به الکل نهی میکنند. همچنین گذراندن زمان با دوستان، انسان را از ابتلا به اختلالاتی مانند افسردگی و تنهایی دور نگه میدارد.
از سوی دیگر، دوستان اعتماد به نفس ما را افزایش میدهند و در هنگام نیاز، پشتیبانمان هستند.
با افزایش سن و پیری، انسان گزینشی عمل کرده و بیشتر زمان خود را با دوستان منتخبش صرف میکنند.
به نظر میرسد علیرغم اینکه روابط خانوادگی برای افراد مسن بسیار مهم است، ولی روابط نزدیک خانوادگی و رابطه با کودکان هیچ تأثیری و یا دستکم، تأثیر زیادی روی طول عمر آنها نمیگذارد.
دوستان میتوانند درد سرساز نیز باشند
پس از بررسی فضایل و مزایای داشتن دوست خوب، حال، طرف دیگر سکه را خواهیم دید که دوست علاوه بر اینکه میتواند خیلی مفید باشد، ممکن است استرسزا و دردسرساز نیز باشد.
در واقع دوستان ما میتوانند بزرگترین منبع ایجاد استرس برای ما باشند، زیرا ما بیش از هر چیزی در زندگی، به آنها اهمیت میدهیم.
کارشناسان ثابت کردهاند افرادی که حس تضاد را در ما بهوجود میآورند، میتوانند موجب بالا رفتن فشار خون ما شوند.
یکی از مواردی که پژوهشگران به آن توجه بسیاری میکنند، رابطه سیاه و سفیدی میان مادر و فرزند است.
در حالی که مادر شما بسیار محبوب و مورد علاقه شماست، گاه او را فردی از خود راضی و منتقد میدانید!
پژوهشگران دستگاه فشار خون قابل حملی را به گروهی از افراد متصل کرده و نتایج بسیار جالبی به دست آوردند.
بهعنوان مثال، هنگامی که دوستان این افراد احساس عدم اطمینان و بیتصمیمی را به آنها منتقل میکردند یا هیچ تفکر و ایده مثبتی نداشتند، فشار خونشان به میزان قابل توجهی بالا میرفت.
با توجه به این نشانهها، پژوهشگران نتیجهگیری کردند ما بیشتر از طرف افرادی در معرض آسیب و خطر قرار داریم که برایمان اهمیت بیشتری دارند و سلامتی آنها برایمان مهم است.
بنابراین به همان اندازه که دوستان ما در مقابله با استرس و کاهش آن به ما کمک میکنند، احساس بیتفاوتی و یا ناراحتی آنها، میتواند به اضطراب و استرس ما منجر شود.
فواید داشتن دوست خوب در زندگی
در بسیاری از مطالعات به اثبات رسیده است که داشتن یک حامی قدرتمند اجتماعی، میتواند تأثیر بسیار مثبتی بر سلامتی انسان داشته باشد.
بهطور مثال، در یک مطالعه، پژوهشگران با بررسی 61 خانم مبتلا به سرطان تخمدان دریافتند زنانی که از حمایت اجتماعی خوب و قوی برخوردارند، میزان پروتئینی به نام اینترلوکین 6 در آنها کمتر است و از آنجا که این پروتئین موجب تهاجمی شدن انواع سرطانها میشود، کمبود این پروتئین در بدن به معنی کسب نتیجه بهتر از شیمیدرمانی است.
برعکس، در کسانی که فاقد هر نوع حمایت اجتماعی بودند مقدار این پروتئین حدود 70 درصد بیشتر از حد متوسط و در مناطق اطراف تومورها، 5/2 برابر بیشتر بود.
پژوهشی دیگر نیز در سال 1989 در دانشگاه استانفورد انجام شد که نتایج مشابهی بهدست آمد.
پژوهشگران اثبات کردند که در میان زنان مبتلا به سرطان سینه، کسانی که در فعالیتهای اجتماعی شرکت میکنند، دچار درد کمتری میشوند و امید به زندگی در آنها دو برابر سایر افرادی است که هیچ دوستی ندارند و در فعالیتهای گروهی شرکت نمیکنند.
در مطالعه مشابه دیگر، افرادی که رابطه صمیمیتری با بستگان و دوستان خود داشتند، در موقعیت بهتری برای مبارزه و مقابله با استرس بودند، به این معنا که دوستان نه تنها در شرایط نامطلوب از لحاظ روحی به یاری آنها میشتافتند، بلکه با کمکهای مالی خود نیز از بیمار حمایت و شرایط مطلوب درمان را برای دوستان خود محیا میکردند.
داشتن دوستان خوب، این حس را در ما ایجاد میکند که بهتر و بیشتر از خود مراقبت کرده و زندگی را بهتر کنترل کنیم و هیچگاه اعتماد به نفس خود را از دست ندهیم.
پژوهشها نشان میدهد افرادی که دوست کمتری در زندگی دارند، بیشتر در معرض حمله قلبی قرار دارند و همینطور اثبات شده افرادی که دارای تعداد زیادی دوست هستند، بهتر از سرماخوردگی پیشگیری میکنند (البته در صورتی که از دوستان بیمار و سرماخورده خود چند روزی دوری کنند)!
همچنین پژوهشها نشان میدهد افرادی که روابط اجتماعی قوی دارند، کمتر به مشکلات قلبی عروقی یا اختلالات ایمنی مبتلا میشوند و هورمونهای استرس (مانند کورتیزول) در جریان خون آنها نیز کمتر است.
به همین دلایل برخی کارشناسان معتقدند رفتارهای شخص به مسائل ژنتیک مرتبط است. بیش از تمامی موجودات روی زمین، انسانها برای بقا به یکدیگر نیاز دارند و حتی اجداد ما نیز به صورت گروهی زندگی میکردند.
زندگی گروهی، راحتتر و آسانتر است و آرامش و صلح را به ارمغان میآورد و به همین دلیل است که موجب سلامتی میشود.
تنهایی و تأثیر آن بر انسان
اجازه دهید بیشتر روی افرادی تمرکز کنیم که به دلیل تنهایی و انتخاب تنها بودن، در معرض خطر مرگهای ناگهانی قرار دارند.
پژوهشها ثابت کرده است که مصرف مواد مخدر در میان افراد تنها رایجتر است. افراد مسنِ تنها نیز بیشتر در معرض ابتلا به کم یا بدخوابی و فشار خون بالا قرار دارند و همین تنهایی میتواند احساس تنش و اضطراب افراد را افزایش دهد.
هورمون استرس در بدن افراد تنها بیشتر ترشح میشود و واکنش و پاسخهای ایمنی آنها نسبت به واکسن آنفلوآنزا ضعیفتر است. طبق آخرین آمار، آمریکاییها در حال حاضر تمایل دارند دوستان کمتری داشته باشند.
این مطالعه که در بررسی جامعهشناسی آمریکا به چاپ رسید، حقایق تکان دهندهای را نشان داد.
بهعنوان مثال، سالهای 1985 تا 2004، شمار آمریکاییهایی که فکر میکردند دوستان خوبی دارند که در صورت نیاز میتوانند با آنها صحبت کنند، به یک سوم رسیده است.
همچنین تعداد افرادی که در مسائل مهم زندگی با همسرشان مشورت میکنند، 5 تا 9 درصد کاهش یافته است.
کارشناسان معتقدند، یکی از دلایل این روند، افزایش ساعات کاری و محبوبیت و گسترش اینترنت در خانوادههاست که منجر به کاهش روابطه اجتماعی شده است.
ویژگیهای یک دوست خوب
صداقت: بهترین هدیهای که هر کس میتواند به دیگری بدهد، صداقت است.
عشق: دوست خوب و دوستی واقعی، عشق بدون قید و شرط را میطلبد.
کمک: دوست خوب و واقعی، دوستی است که در تمامی شرایط کمک حال و یار دوست خود باشد.
وفاداری: یکی از مشخصات اصلی دوست خوب، وفاداری است که با گذشت زمان شما را ترک نکند.
دوستی دو جانبه: اگر در یک رابطه فقط یک نفر نفع ببرد و طرف مقابل دائم در حال سرویس دادن و خدمت کردن باشد، مدت زیادی طول نخواهد کشید که این رابطه از بین میرود. یک رابطه در صورتی سالم و محکم خواهد شد که دو طرفه باشد و هر دو نفر به رشد یکدیگر کمک کنند.
تفاوت زنان و مردان در دوستیها
پژوهشها نشان میدهد که زنان نسبت به مردان در حفظ دوستی، موفقترند. طبیعت زنان به گونهای است که تمایل دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند و در شرایط استرسزا از آنها کمک بگیرند و همین امر باعث میشود که به دنبال یافتن روابط و حمایت اجتماعی جدید باشند.
این تمایل مزایای بسیاری دارد و راه بسیار خوبی برای کاهش استرسهای روانی و زیستی است.
همچنین این مطالعه نشان میدهد که مردان و زنان به روشهای متفاوتی با دیگران ارتباط برقرار میکنند. دوستیهای زنان بیشتر بهدلیل داشتن یک همدل و همدم است، در حالیکه دوستیهای مردانه بیشتر به طرف مقابل و رفاه کمک به دیگران مربوطه میشود.