سرویس سبک زندگی فردا: رتینوپاتی نارسی یا ROP از شایعترین علل کوری قابل پیشگیری در نوزادان است.به نقل از بیتوته رتینوپاتی (مشکلات شبکیه) در نوزادان نارس (Retinopathy of Prematurity - ROP) که به آن Retrolental Fibroplasia نیز گفته می‌شود می‌تواند سبب کوری شود.
این بیماری در گذشته ناشی از استفاده از مقادیر زیاد اکسیژن در دستگاه‌هایی بود که نوزادان نارس در آن‌ها نگهداری می‌شدند، ولی امروزه با پیشرفت در روش‌های نگهداری از نوزادان نارس، بروز این بیماری کمتر شده است.
عواملی که نوزاد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به رتینوپاتی قرار می‌دهند کم بودن وزن هنگام تولد (کمتر از 1.5 کیلوگرم) و زایمان زودرس (هفته 26 تا 28) هستند. در کودکان نارس رشد و تکامل عروق خونی شبکیه دچار اشکال بوده و عروق خونی غیر طبیعی شروع به رشد می‌کنند. مشکل رشد عروق غیر طبیعی که به آن نئوواسکولاریزاسیون نیز می‌گویند این است که اکسیژن کافی به شبکیه نمی‌رسانند.
رتینوپاتی در نوزادان نارس بسته به شدت بیماری به 5 درجه تقسیم می‌شود. پیشرفت بیماری به درجات آخر می‌تواند سبب ایجاد زخم در شبکیه و عوارضی نظیر جدا شدگی شبکیه، خونریزی زجاجیه، انحراف چشم، و تنبلی چشم شود. بسیاری از نوزادان مبتلا به رتینوپاتی دچار نزدیک بینی خواهند شد.
علت رتینوپاتی نوزاد نارس چیست؟
1. کم بودن وزن هنگام تولد (وزن کمتراز 2 کیلوگرم) همراه با وجود مشکلی در سلامتی نوزاد پس از تولد که منجر به بستری شدن وی در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان گردد.
2. نارسی (تولدقبل از هفته 37 بارداری)
3. نیاز به اکسیژن در هفته اول پس از تولد
4. وجود مشکلی در سلامتی نوزاد بلافاصله پس از تولد
تشخیص رتینوپاتی در نوزادان نارس
• کلیه نوزادانی که با سن داخل رحمی کمتر از 32 هفته متولد می‌شوند، حتی بدون مشکلات تنفسی، حداقل یک بار درهفته چهارم زندگی نیاز به معاینه توسط چشم پزشک را دارند.
• کلیه نوزادان نارس کمتر از 37 هفته که مشکلات تنفسی و ریوی داشته اند، باید در هفته 3 و 4 بعد از تولد، معاینه دقیق چشم پزشکی شوند.
• کلیه نوزادان کم وزن (زیر 2 کیلوگرم) بدون درنظرگرفتن سن داخل رحمی در صورتی که نیاز به بستری شدن در ICU نوزادان داشته اند، نیاز به معاینه چشم دارند. صرف نظر از اینکه این کودکان به درمان نیاز داشته باشند یا خیر، مجدد در فواصلی که چشم پزشک مشخص می‌کند، بایستی تحت معاینه قرار گیرند.
درمان رتینوپاتی در نوزادان نارس
بعضی از کودکانی که بیماریشان در حد درجه 1 یا 2 است بدون درمان بهبود می‌یابند. در موارد دیگر، در صورتی که بیمار علائم بیماری درجه 3 یا بالاتر را نشان دهد درمان لازم است. برای جلوگیری از انتشار عروق غیر طبیعی ممکن است مناطقی از شبکیه را با روشی بنام کرایوتراپی درمان کنند. در این روش قسمت‌هایی از شبکیه منجمد می‌شود.
درمان با لیزر (در موارد کمتری) و کرایوتراپی را می‌توان برای درمان خون ریزی زجاجیه یا پرولیفراسیون شدید و پیشرونده عروقی به کاربرد. جراحی برای جدا شدگی شبکیه توصیه می‌شود. مراحل خفیف‌تر ROP در اکثر بیماران به طور خود به خودی و بدون ایجاد اختلال بینایی بهبود پیدا می‌کنند.
