سرویس سبک زندگی فردا: گل ارکیده به دلیل ظریف بودنش روش خاصی برای نگهداریش وجود دارد. نام دیگر خانواده ارکیده «ثعلب» است.به نقل از بیتوته شاید باور نکنید که ثعلب بستنی‌های سنتی که خیلی هم محبوبند، از نوعی ارکیده گرفته می‌شوند.
راهنمای نگهداری و پرورش گل ارکیده
گل‌های ارکیده بسیار زیبا و ظریف هستند. ارکیده‌ها با توجه به رنگ ها، اندازه و تنوع فراوانی که دارند، در بین مردم از محبوبیت خاصی برخوردار هستند. بد نیست بدانید که تا به امروز بیش از 22000 گونه ارکیده در سراسر جهان شناسایی شده اند. نکته بسیار جالب درباره ارکیده‌ها این است که شما می‌توانید آن‌ها را در محیط خانه نیز پرورش دهید. البته نباید از یاد برد که برخی از انواع گوناگون ارکیده‌ها با توجه به ساختاری که دارند، نیاز به مراقبت‌های گوناگون نیز دارند.
در این مطلب ما شما را با یکسری نکات کلی درباره مراقبت از ارکیده‌ها آشنا می‌کنیم که تقریبا برای تمام گونه‌ها کاربرد دارد؛ از این رو شما با پیروی از این قوانین می‌توانید در محیط خانه ارکیده‌های سالم و شادابی را پرورش دهید.
چند راز نگهداری ارکیده‌های زیبا در خانه
بهترین مکان برای نگهداری ارکیده در نزدیکی پنجره‌های شرقی و جنوبی ساختمان است که نسبت به سایر پنجره‌ها دارای نورگیری بهتر و قوی تری دارد. به طور معمول هر وقت احساس کردید که خاک گلدان ارکیده خشک شده، باید آن را آبیاری کنید. بهتر است؛ ماهی یک بار مقداری کود به گلدان ارکیده اضافه کنید. البته برای استفاده از کود به هیچ عنوان زیاده روی نکنید؛ چرا که کود زیاد باعث خشک شدن ارکیده‌ها می‌شود. دقت داشته باشید وقتی ارکیده‌ها را درون اتاق قرار می‌دهید، حتما در آنجا جریان هوا وجود داشته باشد. بنا به هر دلیلی اگر در اتاقی که ارکیده‌ها در آن قرار دارند، جریان هوا وجود نداشته باشد، یک فن و یا یک پنکه کوچک را بالای سر گلدانی که ارکیده در آن قرار دارد، در نظر بگیرید تا گل شما همواره با هوای تازه در تماس باشد.
از گلدان‌ها با حفره‌های زهکشی استفاده کنید
برای پرورش دادن ارکیده‌ها لازم است از گلدانی استفاده کنید که دارای سوراخ‌های زهکشی باشد؛ چرا که این گونه گلدان‌ها از پوسیده شدن ریشه درون گلدان جلوگیری می‌کند. معمولا گلدان‌هایی که دارای سوراخ‌های زهکشی نیستند، عمدتا باعث پوسیده شدن ریشه گل‌ها می‌شوند. برای اینکه زیر گلدان شما خیس نشود و محیط پیرامون خود را خیس نکند، بهتر است از سینی‌های ته گلدانی در چنین مواردی استفاده کنید.
استفاده از خاک مخصوص برای پرورش ارکیده‌ها
ارکیده‌ها در خاک معمولی رشد خوبی نخواهند داشت. از این رو سعی کنید؛ خاک ارکیده‌ها را دو نوع دانه ریز و دانه درشت انتخاب کنید و در ضمن این خاک را با مقداری از پوست خشک شده درخت و یا و برگ و حتی شاخه‌های خیلی ریز مخلوط کنید تا همواره خاکی سبک را در اختیار ارکیده خود قرار داده باشید.
داشتن مقداری خزه درون خاک ارکیده باعث می‌شود تا این گیاه همواره به رطوبت کافی دسترسی داشته باشد. ارکیده از آن دست از گل‌هایی است که همواره به نور خورشید و رطوبت کافی برای رشد نیاز دارد. همانطور که گفته شد ارکیده‌ها دارای تنوع زیادی هستند؛ از این رو قبل از خرید درباره نگهداری صحیح آن حتما اطلاعات کافی از فروشنده دریافت کنید.
البته برخی از گونه‌های خاص ارکیده نیاز به نوع خاصی از مواد معدنی نیز دارند. از این رو شما قبل از کاشتن این گل در گلدان باید به فکر این گونه مواد معدنی برای رشد هر چه بهتر گل خود باشید.
در صورت امکان بهترین مکان برای رشد ارکیده‌ها پنجر‌های جنوبی و شرقی ساختمان شما هستند. البته این گل لزوما نباید زیر نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. از یاد نبرید قرار دادن گلدان ارکیده روی پنجره‌های شمالی باعث دیر رشد کردن آن‌ها می‌شود؛ چرا که پنجره شمالی قادر نیست، نور کافی را در اختیار این گیاه قرار دهد.
از این رو از قرار دادن گلدان ارکیده روی پنجره‌های شمالی خودداری کنید. دمای مناسب برای پرورش ارکیده‌ها بین 60-75 درجه فارنهایت (16-24 درجه سانتیگراد) است. در این رنج دما، ارکیده‌ها توانایی بهترین رشد را دارند. ارکیده‌ها در دمایی پایین از بین می‌روند، اگر چه گونه‌های متفاوت ارکیده‌های به دما‌های متغییری برای رشد نیاز دارند.
در هر صورت اجازه ندهید که محیطی که گل ارکیده در آن قرار دارد به کمتر از 60 درجه فارنهایت (16 درجه سانتیگراد) برسد، چرا که پایین‌تر از این دما باعث نابودی گل‌های ارکیده خواهد شد.
گردش هوای ملایم برای ارکیده‌ها فراهم کنید
برای اینکه ریشه‌های ارکیده به هوای کافی دست یابند، باید همواره پنجره اتاق را کمی باز بگذارید تا با گردش هوایی که ایجاد می‌شود، ارکیده شما به هوای تازه بیشتری دسترسی داشته باشد. هر چقدر هوای بیشتر به ریشه گل‌های ارکیده برسد، این گیاه سالم‌تر و شاداب‌تر خواهد بود و همچنین رشد بهتری خواهد داشت.
اگر بنا به هر دلیلی نتوانید پنجره اتاقی که ارکیده در آن قرار دارد را باز کنید، بهتر است؛ از یک پنکه کوچک برای جریان دادن هوا در محیطی که ارکیده در آن قرار دارد استفاده کنید تا همواره هوای تازه در اختیار گل شما قرار بگیرد.
زمان مناسب برای آبیاری گل‌های ارکیده
این نکته بسیار مهم است که شما مقدار و زمان آبیاری گل ارکیده را با توجه به بررسی خاک آن انجام دهید نه با توجه به روز‌های هفته؛ چرا که دمای هوا در روز‌های سال متغیر است از این رو گل شما ممکن است در فاصله زمانی نامرتب نیاز به آب داشته باشد.
بهترین تشخیص برای زمان آبیاری گل‌های ارکیده این است که شما انگشت دست خود را به میزان 1 الی 2 سانتی متر درون خاک گلدان فرو کنید. اگر بلافاصله پس از بیرون آوردن دستتان از درون خاک، خاک درون گلدان به دست تان چسبید، این امر می‌تواند ناشی از کافی بودن رطوبت درون گلدان باشد، اما اگر خاک‌های چسبیده به دست تان به راحتی از سطح انگشتانتان جدا شده و بر روی زمین بریزند، این امر نشان می‌دهد که گل شما نیاز به آبیاری دارد.
در هنگام آبیاری گل‌های ارکیده دقت کنید تا تمام نواحی خاک گلدان از وجود آب سیراب شوند. در چنین شرایطی اگر سینی زیر گلدان نیز پر شود، مشکلی به وجود نمی‌آید. معمولا بسته به شرایط آب و هوایی و میزان رطوبت خاک گلدان، گل‌های ارکیده ممکن است به چندین بار در هفته یا یک بار در هفته نیاز به آبیاری داشته باشید.
بررسی میزان رطوبت داخل خانه
اگر میزان رطوبت داخلی منزل تان کمتر از 40 درصد باشد، حتما نیاز است که به صورت روزانه ارکیده‌ها آبیاری شوند. بهترین مکان برای رشد ارکیده‌ها در رطوبت بین 40 الی 60 درصد است.
برای اینکه بهتر بتوانید میزان رطوبت داخلی منزل خود را تشخیص دهید، سعی کنید یک رطوبت سنج تهیه کنید تا همواره از رطوبت مکانی که ارکیده در آنجا رشد می‌کند، بهتر باخبر باشید. یکی از روش‌های بالا بردن رطوبت محیط رشد ارکیده‌ها این است که شما با استفاده از یک اسپری آب پاش رطوبت کافی را به گلدان ارکیده‌ها برسانید.
اگر اطمینان دارید که رطوبت اتاقی که ارکیده در آن قرار دارد؛ کمتر از 40 درصد است، اسپری کردن را روزی یک مرتبه انجام دهید. از یاد نبرید رطوبت بالای 60 درصد می‌تواند باعث نابودی ارکیده‌ها شود. از این رو اگر محیطی که ارکیده در آنجا رشد می‌کند، رطوبتی بالای 60 درصد داشت، سعی کنید با استفاده از موادی که جاذب رطوبت هستند، این روطوبت را به میزان قابل قبول برای رشد ارکیده‌ها برسانید.
رطوبت بالا معمولا بهترین مکان را برای رشد انواع باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌کند و این عوامل به تنهایی می‌توانند باعث نابودی ارکیده‌ها شوند.
از بین بردن برگ‌های مرده و حشرات مضر
در پاره‌ای از مواقع برخی از برگ‌های ارکیده ممکن است، زرد و پژمرده شوند. از این رو سعی کنید با یک قیچی باغبانی تیز و یا یک چاقوی تیز برگ‌های مرده را از گل جدا کرده و معدوم سازید. چرا که این برگ‌های زرد و پژمرده می‌توانند بستر مناسبی را برای رشد انواع قارچ‌ها و باکتری‌ها ایجاد کنند.
از این رو سعی کنید با جدا سازی آن‌ها گل‌های خود را از آسیب‌های احتمالی دور دارید. دقت داشته باشید که زیر و روی برگ‌های تان را به خوبی نگاه کنید. اگر حشره و یا کرمی را روی آن مشاهده کردید، آن‌ها را از روی برگ جدا کنید؛ چرا که برخی از کرم‌ها و حشرات باعث نابودی گیاه شما می‌شوند.
اگر احساس می‌کنید با جمع آوری حشرات روی گیاه باز هم این گونه حشرات روی آن مشاهده می‌شوند، سعی کنید با اسپری کردن مواد ضد حشرات و آفات گیاه خود را از شر چنین موجوداتی خلاص کنید. توجه داشته باشید؛ وقتی برگ‌های پژمرده و مرده را از گیاه جدا می‌کنید به هیچ عنوان آن‌ها را روی گلدان نریزید.
برخی بر این باورند که این برگ‌های می‌توانند به عنوان کود برای گیاه مفید باشند، اما نباید از یاد برد که این برگ‌های مرده می‌توانند موثر‌ترین عامل برای آلوده شدن سایر قسمت‌های گل شما باشند.
کاربرد‌های گل ارکیده
برخی گونه‌های ارکیده مصارف دارویی دارند. مثلا بومی‌های استرالیا از میوه نوعی ارکیده به عنوان داروی ضدبارداری استفاده می‌کنند. وانیل طبیعی که البته در ایران فرهنگ استفاده از آن هنوز جا نیفتاده هم جزیی از یک گل ارکیده است. در چین پیاز یک گونه ارکیده به عنوان یک دمکرده آرامبخش استفاده می‌شود.
در کره گونه‌ای دیگر حاوی عامل ضدسرطان است. در سراسر آسیا این گل نقش کلیدی در زندگی مردم دارد. در جزایر آنتیل برای درمان مسمومیت استفاده می‌شود. در ژاپن از شیره نوعی از آن چسبی تهیه می‌شود که در صنایع دستی کاربرد دارد. در گواتمالا نیز درجشن‌های مذهبی جای دارد و در کاستاریکا گلی ملی است.
