گروه اقدام ایران کارگروه ویژهای است در وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا که برای رسیدگی به مسایل ایران تشکیل شدهاست.
واشنگتن پست در گزارشی تحلیلی درباره علت شکلگیری این گروه به نقل از تریتا پارسی نوشت: در اعلام تشکیل این گروه باز هم مجموعهای از اتهامها و مطالبهها مطرح شد و هیچ خبری از راهکارهای مشخص وجود نداشت. معلوم نیست که این گروه قرار است چه کاری را که تاکنون انجام نداده، صورت دهد؟
به گزارش واشنگتن پست تشکیل این گروه میتواند تحولی مهم در برعکس کردن پیشنهاد مذاکره مستقیم ترامپ با ایرانیها باشد. از سوی دیگر به احتمال زیاد امریکاییها بر حجم تلاشها برای شکلدهی به ناآرامیهای جدید در ایران میافزایند.
روز پنج شنبه بود که مایک پمپئو، وزیرخارجه امریکا طی کنفرانسی تشکیل یک کارگروه ویژه در وزارت تحت ریاست خود برای رسیدگی به مسائل ایران را اعلام کرد. مایک پمپئو پیش روی خبرنگاران قرار گرفت و اعلام کرد که برایان هوک، مسوول ویژه رسیدگی به امور ایران، ریاست این کارگروه را برعهده خواهد داشت.
سخنان وزیر خارجه امریکا به گواه کارشناسان مجموعهای از تکرار مکررات بود. وی با ابراز خرسندی از تشکیل گروه اقدام ایران اعلام کرد که این گروه مسوول هدایت، بازبینی و هماهنگ کردن تمام فعالیتهای وزارت خارجه امریکا پیرامون ایران است.
پس از مایک پمپئو، برایان هوک درباره مسوولیتی که بر عهده وی گذاشته شده به خبرنگاران توضیح داد. طبق گفته او این کارگروه بنا دارد با بهکارگیری مشاوران و خبرگان مسایل ایران برای جلو بردن سیاستهای دولت دونالد ترامپ در قبال ایران بهره ببرد و همچنین مسئول هماهنگکردن سیاستهای ایران با سایر دستگاههای دولتی است. برایان هوک، مدیر برنامهریزی سیاسی وزارت خارجه آمریکا، به عنوان نماینده ویژه امور ایران، ریاست این کارگروه ویژه را بر عهده دارد او «همکاری با جامعه بینالمللی برای تغییر رفتار ایران» را از اهداف اصلی این کارگروه برشمرده است. او همچنین گفتهاست، هدف کارزار فشار حداکثری اقتصادی علیه ایران این است که دسترسی این کشور به منابع مالی خود برای تأمین هزینههای تروریسم و برنامه موشکی اش را قطع کند.
برایان هوک، رئیس این کارگروه که قبلاً مشاور جان بولتون بودهاست گفت: این گروه با تمام شرکای آمریکا در تماس خواهد بود و هدف اصلی ان تغییر رفتار ایران است همچنین وی افزود: استراتژی ما تمام سطوح تهدیدهای ایران را در بر میگیرد. وی با اشاره به مقاومت کشورها در مقابل تحریم نفتی علیه ایران اظهار داشت: آمریکا آماده است دولتهایی که از ایران نفت وارد میکنند را تحریم کند.
امریکا به دنبال چیست؟
موضوعات بسیاری در این باره شکل گرفته است. بحثهایی با بد بینی به قضیه نگاه می کنند و تشکیل این گروه را با وضعیت عراق قبل از 2003 مقایسه می کنند و امریکا را در شرف یک حمله یا طراحی یک جنگ قلمداد می کنند. اما برخی نیز خوش بینانه تر نگاه می کنند و هدف تشکیل گروه اقدام ایران را در کاخ سفید و نه در وزارت دفاع یا پنتاگون، به دلیل ایجاد هماهنگی های لازم می دانند.
در حقیقت امریکای ترامپ از ابتدای حکومت او از نوعی به هم ریختگی، ناپختگی و عدم برنامه ریزی در سیاست خارجی به شکل کلی و بخصوص در مورد ایران رنج می برد. ترامپ که از ابتدا قصد داشت از برجام خارج شود، استراتژی خاصی برای اجرای آن نداشت و کارشناسان خروج او را بدون برنامه و آلترناتیو برآورد کردند.
حال وضعیت بدتر شده است. او از برجام خارج شده است و برنامه معینی برای پیشبرد سیاست خود ندارد. اروپایی ها همچنان در کنار ایران مانده اند و تلاش می کنند راه حلی برای حمایت از اقتصاد ایران پیدا کنند و از سویی شکاف بین امریکا و اروپایی ها در مورد ایران در حال افزایش است. این مسئله باعث شده است وزرات خارجه امریکا دست به تشکیل گروه اقدام ایران بزند.
اما وضعیت همچنان آنچنان که ترامپ وتیم او می اندیشند پیش نخواهد رفت. آنان هر آنچه را که می توانستند کرده اند و آب به جوی بر نمی گردد. آنها یا باید شرایطی شکل دهند که بتوانند با ایران مذاکره کنند و این تنها با برگشتن آنها به برجام مقدور خواهد بود و یا از روشهای سخت وارد شوند که آن نیز در حال حاضر موضوعی به دور از ذهن است.
این گروه تلاش خواهد کرد وضعیت بغرنج کنونی سیاست خارجی امریکا در مورد ایران را کمی بهبود ببخشد. باید منتظر بود و روشهای پیش رو را دید.