استاد دانشگاه هرمزگان: اگر چینیها با همین روند به صید ادامه دهند انقراض نسل بسیاری از ماهیان خلیجفارس حتمی است
به گزارش به نقل از همشهری ،هدف صید کشتیهای چینی، گونه خاصی به نام فانوسماهی است؛ ماهی کوچکی که برای تهیه پودر و آرد ماهی استفاده میشود. فانوسماهیها معمولا در عمق بسیار زیاد، بالای 200متر و فقط در دریای عمان حضور دارند اما این کشتیها تخلفات متعددی را انجام میدهند.
احسان کامرانی، متخصص ارزیابی ذخایر آبزیان دانشگاه هرمزگان به همشهری میگوید: در ترکیب صید این کشتیها، گونه هدف یا همان فانوسماهی بسیار کم دیده میشود و بیشتر گونههای دیگر به چشم میخورند که معمولا کفزی هستند و صیدشان با تور ترال ممنوع است.
تخلف دیگری که آنها انجام میدهند توری است که با آن صید میکنند.
این تور باید مخصوص صید میان آبی باشد اما چینیها تور صید را بهگونهای تغییر میدهند که از کف صید میکند. این صیادان عمق و فاصلهشان با ساحل را هم رعایت نمیکنند. به گفته کامرانی نباید برای صید به عمق بیشتر از 12مایل بیایند اما آنها زیر این عمق هم صید میکنند. فانوسماهی گونهای است که در بخش عمیق دریا حضور دارد و معمولا در شب به سطح آب نزدیک میشود و مناسب صید است، اما این کشتیها در ساحل حضور دارند و به صید ماهی مشغول هستند؛ به همین دلیل است که کامرانی از حضور کمتر فانوسماهی در میان ماهیان صید شده توسط این کشتیها خبر میدهد.
مستندات صید موجود است
ماهی دیگری که در تور این صیادان گرفتار میشود، ماهی یال اسبی است. این ماهی در هرم غذایی مورد مصرف آبزیان دیگر قرار میگیرد و اگر با صید بیرویه از بین برود، ماهیان دیگری هم از بین خواهند رفت. به گفته استاد دانشگاه هرمزگان، فیلمهای متعددی از حضور و نحوه فعالیت این کشتیها وجود دارد؛ یکی از آنها فیلمی است که توسط فرماندار بندر جاسک گرفته شده و به خوبی نوع عملکرد کشتیهای صیادی چینی را نشان داده است.
این متخصص آبزیان با اشاره به اینکه مجوز صید از نظر زمان محدودیت ندارد این را هم میگوید که اگر فشار صید بر همانگونه فانوسماهی نیز زیاد شود، باید عملیات صید را در زمان تخم ریزی محدود کرد.
نوع صیدی که این کشتیها انجام میدهند تأثیرات منفی بر اکولوژی دریا بر جای خواهد گذاشت و چرخه منظم زیست ماهیان و انواع گونهها را بر هم خواهد زد. کامرانی با صراحت اعلام میکند: «اگر کشتیهای چینی با همین روند به صیدشان ادامه دهند نسل بسیاری از ماهیان خلیجفارس منقرض میشود و ما در آینده تنها عکسی از آنها خواهیم داشت. حتی گونههایی از بین خواهند رفت که در سبد غذایی مردم قرار دارند.» درست به همین دلیل است که صیادان جنوب که به شیوه سنتی صید انجام میدهند ازجمله معترضان فعالیت این کشتیها هستند. آنها به درستی بر این باورند که نوع صید وصیادی کشتیهای چینی، معیشت این صیادان را به خطر انداخته است.
5 سال است غارت میکنند
غارت منابع آبزی خلیجفارس و دریای عمان، مسئله تازهای نیست. غارت آبزیان جنوب براثر سهلانگاری سازمانها و نهادهای ذیربط از 5سال پیش در دریای عمان و خلیجفارس آغاز شده و با شدت و حدت تمام ادامه دارد.
10اردیبهشتماه امسال و همزمان با روز ملی خلیجفارس، گزارشی در صفحه زیستبوم همشهری با عنوان غارت آبزیان جنوب منتشر شد که استاد اکوبیولوژی دریا از نابودی منابع آبزی خلیجفارس و دریای عمان به بهانه صید خبر داد و گفت: 5سال پیش، چینیها براساس یک قرارداد تحقیقاتی درباره «ذخایر دریایی» وارد دریای عمان شدند. آنها ابتدا برای تحقیقات خود از تور ترال استفاده میکردند که تحت کنترل و نظارت بود اما پس از چندی بر تعداد کشتیها افزوده شد و به بهانه صید فانوسماهی مشغول صید در دریای عمان شدند. از آن زمان تاکنون چینیها با بهکارگیری کشتیهای ایرانی که پرچم ایران بر فراز آنها افراشته است مشغول فعالیت هستند.
محمدرضا فاطمی افزود: استفاده از پرچم ایران این شبهه را ایجاد میکند که ایران مشغول صیادی است. صید ضمنی این شیوه صیادی(صید با تور ترال) بسیار بالاست. آنها با تغییر شیوه صید، ماهیان یال اسبی را که حرام گوشت هستند صید میکنند و به شناورهای مادر تحویل میدهند و به این شیوه این ماهیان صادر میشوند.
او گفت: فعالیت عمده چینیها صید جانبی است؛ ظاهر کار البته درست است، اما شیوه صید بهگونهای است که کف دریا را جارو و همه آبزیان را صید میکنند. این کار باعث شکایت و اعتراض صیادان بومی شده، با وجود این، صید ماهیان به این شیوه شدت گرفته است؛ شیوهای که تداوم آن باعث نابودی آبزیان خلیجفارس میشود؛ همین حالا هم باعث رکود صید بومیان شده است.
پاک کردن صورت مسئله
بهرغم انتشار گزارشهای متعدد همشهری و برخی رسانههای دیگر مبنی بر غارت آبزیان جنوب، هیچ سازمان و نهادی تاکنون واکنش در خور تأملی به این معضل نشان نداده است. همچنانکه اعتراض صیادان بومی جنوب که معیشت چندین هزار سالهشان به خطر افتاده و تورهایشان روزبهروز از صید خالیتر میشود به جایی نرسیده است. صیادان جنوب که زندگیشان وابسته به صید و صیادی است ناامید از مسئولان محلی و ملی، رفتهرفته باید تورهای صیادیشان را جمع کنند و در حسرت صید، خانهنشین شوند.
شاپور کاکولکی، معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران، در واکنش به اظهارات معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی که پیش از این از صدور مجوز صید برای کشتیهای چینی توسط سازمان شیلات، خبر داده بود، گفت: سازمان شیلات ایران تا به امروز مجوزی برای صید آبزیان توسط چینیها صادر نکرده و دلیل حضور چینیهایی که در دریا مشاهده میشوند فعالیت برای کشتیهای ایران است.