پایان جنگ سرد ازبکستان و تاجیکستان

خبرگزاری تسنیم: روزنامه «پراودا» چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: جو حاکم بر روابط دو کشور همسایه تاجیکستان و ازبکستان پس از به قدرت رسیدن "شوکت میرضیایف" رئیس جمهوری جدید ازبکستان تغییر پیدا کرد. دو طرف تصمیم گرفتند تا به جنگ سرد موجود بین خود پایان داده و پایه و اساسی برای مشارکت راهبردی دوجانبه بوجود آورند.

جمعه گذشته، 18 آگوست سال جاری ( 26 مرداد ماه) برای نخستین بار پس از 17 سال، "امامعلی رحمان" رئیس جمهوری تاجیکستان سفری رسمی به ازبکستان داشت و میرضیایف از او پذیرایی سلطنتی بعمل آورد. در پایان مذاکرات، رهبران دو کشور 27 سند دوجانبه امضاء کردند که از جمله مهمترین آنها، پیمان مشارکت راهبردی بود.

جالب توجه است که بلافاصله پس از سفر موفقیت آمیز رحمان به تاشکند، در مناطق مرزی دو کشور مانور نظامی مشترکی برگزار شد که در جریان آن طرفین حمله نیروهای مسلح تروریستی را دفع کردند.

در این مانورها، واحدها و نیروهای ذخیره مرزبانی تاجیکستان و ازبکستان، فناوری‌های خودرویی و زرهی، هواپیماهای حمل و نقل نظامی و قایق‌های گشت نیروهای مرزبانی شرکت داشتند.

یکی از مهمترین نتایج سفر تاریخی رحمان به تاشکند، حل و فصل اختلافات دو کشور پیرامون نیروگاه برق آبی «راغون» بود. دو طرف توافق نمودند که ساخت مشترک دومین نیروگاه برق آبی در خاک تاجیکستان را آغاز کنند. مشکل این نیروگاه مربوط به کمبود آب در آسیای مرکزی می‌شود که مقامات تاشکند را نگران کمبود آب در ماههای تابستان کرده بود.

ارزش این طرح مشترک، چهار میلیارد دلار ارزیابی شده که چنین پولی در اختیار دوشنبه نیست. بانک جهانی و بانک بازسازی و توسعه اروپا امیدوار بودند که در این طرح سرمایه گذاری کنند. پیش از این شرکتهای روسی، چینی و هندی از مشارکت در ساخت آن خودداری کرده بودند.

توافق تاجیکستان و ازبکستان در باره حل و فصل مشکلات قدیمی دوجانبه

تاشکند و دوشنبه اختلاف قدیمی دیگر خود را نیز حل و فصل نمودند. طبق دستور میرضیایف، رژیم روادیدی برای شهروندان تاجیکستان لغو گردید. با توجه به اینکه حدود یک و نیم میلیون نفر از اتباع تاجیکستان دائماً به ازبکستان رفت و آمد می‌کنند، این مسئله مشکلات زیادی را برای دو کشور بوجود آورده بود. لازم به یادآوری است که در ماه مارس نیز روسای جمهوری دو کشور رژیم روادیدی مربوط به سال 2001 را لغو کردند. این مسئله در جریان سفر رسمی رهبر ازبکستان به دوشنبه در ماه مارس رخ داد.

طرفین همچنین توافق نامه‌ای برای بخش‌های خاصی از خطوط مرزی دو کشور امضاء کردند. این سند به روند تعیین خطوط مرزی بین دو کشور همسایه پایان داد.

کارشناسان اتحاد راهبردی بین دوشنبه و تاشکند را یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک برای رهبر ازبکستان ارزیابی کرده‌اند. وی در زمان کوتاه حضور خود در پست ریاست جمهوری توانسته روابط این کشور را نه تنها با سایر کشورهای منطقه آسیای مرکزی، بلکه با جمهوری آذربایجان و ترکیه نیز توسعه دهد.

باز بودن دیدگاه رهبر جدید ازبکستان علاقه‌مندی سرمایه گذاران غربی برای حضور در این کشور را افزایش داده است. یکی دیگر از علائم مهم در نزدیکی ازبکستان به کشورهای پیشرفته جهان حضور قابل توجه متخصصان خارجی در دولت ازبکستان است.