چندین سال است که محققین به بررسی ارتباط بین روش غیر تهاجمی «تحریک مغناطیسی عمیق ترانس کرانیال» (dTMS) و کاهش ولع مصرف مواد غذایی می پردازند، اما به تازگی دریافته اند dTMS می تواند تغییراتی اساسی در ساختار میکروبیوم دستگاه گوارش ایجاد نماید که باعث کاهش وزن و بهبود دیگر فاکتورهای متابولیکی و هورمونی می شود.
از تحریک مغناطیسی مغز برای درمان افسردگی حاد استفاده می شود
طی سال های اخیر از تحریک مغناطیسی مغز برای موارد مختلفی همچون بهبود عملکرد حافظه یا درمان میگرن استفاده شده است. در این روش پالس های مغناطیسی به صورت هدفمند بر قسمت های خاصی از مغز اعمال شده و فعالیت عادی نرون های آن بخش را تغییر می دهند. این فرایند در حال حاضر در ایالات متحده برای درمان افسردگی حاد نیز به کار می رود.
با توجه به تحقیقاتی که نشان می دادند عدم تعادل در وضعیت باکتری های دستگاه گوارش به تغییر سیگنال های مغزی مربوط به اشتها منجر می شود، گروهی از پژوهشگران «پلی کلینیک سان دوناتو» و «دانشگاه میلان» در ایتالیا دست به کار شده و تأثیر dTMS را بر ساختار میکروبیوم دستگاه گوارش ارزیابی کردند.
در این تحقیق، چهارده آزمودنی به دو دسته تقسیم شدند؛ گروه آزمایش که طی مدت 5 هفته در 15 جلسه dTMS روی قشرهای اینسولا و پری فرونتال مغز شرکت کردند، و گروه کنترل که همین تعداد جلسات را در شبیه سازی مصنوعی سپری نمودند.
15 جلسه تحریک مغناطیسی مغز، 3 درصد کاهش وزن و 4 درصد کاهش چربی را به همراه داشت
علاوه بر آنالیز میکروبیوم دستگاه گوارش از طریق نمونه های مدفوع قبل و بعد از آزمایش، محققین به سنجش مقدار انسولین خون، هورمون های غده هیپوفیز، گلوکز و نوعی پیام رسان عصبی به نام «نور اپی نفرین» نیز پرداختند که بر ساختار میکروبیوم تأثیر می گذارد. نتایج این تحقیق، تفاوت آشکار و قابل توجه بین دو گروه آزمون و کنترل را پس از 5 هفته نشان دادند، به گونه ای که آزمودنی ها پس از دوره dTMS بیش از 3 درصد کاهش وزن و بیش از 4 درصد کاهش چربی را تجربه کردند.
جالب اینکه ترکیب میکروبیوم دستگاه گوارش گروه آزمون نیز تغییر کرده بود و افزایش چندین نوع باکتری با اثرات مثبت ضد التهابی و بهبود کلی برخی پارامترهای هورمونی را نشان می داد. تغییراتی از این دست در گروه کنترل که هیچگونه تحریک مغناطیسی مغزی را دریافت نکرده بودند، مشاهده نشد.
پروفسور «لیویو لوزی» مدیر پروژه تحقیقاتی مذکور در این زمینه می گوید:
این تغییرات، نشانگر اثرات مثبت و سودمند dTMS بر کاهش وزن و تغییر ترکیب میکروبیوم است. تحقیقات ما نشان داد به خاطر ارتباط بین مغز و دستگاه گوارش، می توان از تحریک مغناطیسی عمیق مغز برای ایجاد اثرات ضد چاقی استفاده نمود.
حوزه «محور مغز-دستگاه گوارش» (Gut-Brain Axis) که به بررسی سیگنال دهی بیوشیمیایی بین دستگاه گوارش و سیستم اعصاب مرکزی می پردازد، طی دهه های اخیر به یکی از مباحث داغ تحقیقاتی بدل شده و دانشمندان دریافته اند ارتباط و اثر متقابل بین عملکرد مغزی و باکتری های روده ای، بسیار پیچیده تر از آن چیزیست که پیش تر می دانستیم.
