مسجد آقابزرگ ؛ شکوه معماری در کاشان

مساجد بیشماری در شهرهای مختلف به خصوص شهرهای مذهبی و تاریخی #ایران ساخته شده اند ، که هرکدام از زیبایی های خاص خود بهره مندند . در این میان #مسجد آقابرزگ کاشان یا مدرسه آقابزرگ ، به عروس مساجد شهره است .
این بنا که در دوره #قاجاریه ساخته شده ، همسازی کاملی با اقلیم #کاشان دارد .

طرح و نقشه بسیار جالب توجه آن با فرم معماری گودال باغچه و تفکیک مسجد و مدرسه در طبقات مختلف آن همراه با فضاسازی های خلاقانه ، نماهایی زیبا ، منظم ، رفیع و با شکوه جلوه خاصی را ایجاد کرده که در مساجد دیگر کمتر نظیر آن را می بینیم .

همراه کارناوال به مسجد آقا بزرگ برویم .

راهی به آسمان

مسجدی در کاشان ، شهری با مردمان پایبند به سنتها و عقاید مذهبی . شهری کویری ، شهری با پیشینه تاریخی غنی و …

همه ی این ها از ذهنمان عبور می کرد وقتی تصمیم به بازدید از مسجد آقابزرگ کاشان را گرفتیم . باید مکانی ناب و پر از آرامش و امید باشد .

به #مسجد که نزدیک شدیم ،  همه تصوراتم را مرور می کنم ، به نظر کاملا درست می آمد . وارد مسجد شدیم ؛ #معماری کم نظیر آن ، سکوت مملو از آرامش درون مسجد و … چشمها را خیره کرد و انگار از آسمان نوید امیدبخشی می شنیدیم . حال و هوای مسجد مرا بر آن داشت که بیشتر بدانم راجع به عروس مساجد .                                                                                           

 ساخت مسجد آقابزرگ

بنای این مسجد یکی از زیباترین مساجد درایران است که در دوره قاجار شخصی به نام حاج محمد تقی خانبان طی سال های 1250 تا 1260 برای اقامه نماز و همچنین محلی برای درس و بحث ملا مهدی نراقی دوم که داماد او بود ، با هزینه و سرمایه شخصی خود این مسجد باشکوه را بنا کرد .

استاد حاج شعبان ، معمار مسجد یا مدرسه آقا بزرگ است و با توانایی خود مسجدی  زیبا با گنبدی آجری عظیم باشکوه را بنا کرد و امروز این بنا یکی از جالبترین مکان های دیدنی کاشان است .

آقا بزرگ ، درباره ی نام این مسجد

ملا محمد مهدی نراقی ( ملا محمد بن ابیذر) مجتهد بزرگ کاشان بود که قبل از تولد فرزند آخرش از دنیا رفت ، در آن زمان نام پدر را بر فرزند می گذارند او نیز مانند پدر مجتهد شد و  مردم کاشان به دلیل این تشابه اسمی به پدر « آقا بزرگ » و به فرزند « آقا کوچک » می گفتند . محمد شاه قاجار در راه سفر به #اصفهان چند روزی در کاشان اقامت کرد و طی آن با علمای شهر و از جمله با ملامحمد مهدی ( آقا کوچک ) ملاقات می کند ، محمدشاه به علم بسیار بالای اقاکوچک پی می برد و به مردم کاشان امر می کند از این به بعد به ایشان هم آقا بزرگ بگویند و به حاج محمد تقی خانبان (حاکم وقت شهر) هم دستور می دهد تا این مسجد و مدرسه را برای ایشان بنا کرده و دختر خود را به عقد ایشان درآورند .

نگاهی به معماری مسجد آقابزرگ

ساختمان مسجد دارای هشتی ، دهلیز ، گنبد ، گلدسته و دو بادگیر است . همچنین حیاط این بنا در دو طبقه قرار گرفته که طبقه فوقانی آن دورتادور حجره‌هایی برای طلاب دارد .

در ابتدایی ساختمان دو سکوی بزرگ وجود دارد که به منظور رفع خستگی افراد و نشستن برروی آن و نهاندن بار خود روی سکو ساخته شده و معروف به پیرنشین است . در بالای درب ورودی کتیبه هایی وجود دارد که فرمان منع مالیاتی مسجد از طرف محمد شاه قاجار است و معروف به کتیبه مالیاتی . بر روی دولنگه درب ورودی مسجد تعداد 6666 میخ وجود دارد و علت آن اینطور بیان شده که در گذشته مردم در هنگام هجوم بیگانگان به مسجد پناه می بردند و این میخها باعث میشدند دشمن به داخل مسجد راه نیابد و همچنین میخ بعد از مدتی در چوب زنگ می زند و موریانه دیگر نمیتواند چوب را بخورد به همین دلیل بعد از گذشت سالها همچنان در این بنا سالم مانده است .

یکی از زیبایی های مسجد شبستان است که در این بنا با خلاقیتی جالب ساخته شده ، به این صورت که بعد از ورود به شبستان در همه مساجد چشم به محراب جلب می شود اما اینجا قبله و محراب در کنار هم قرار داده شده و با عبارت یاقاضی الحاجات قبله را مشخص کرده است .

و اما گنبد مسجد که بیشترین محیط دایره ی آن 50 متر و ارتفاع نوک گنبد از سقف مسجد حدود 18 متر می باشد و فضای داخلی گنبد با کتیبه ای از سوره فتح تزئین شده است .

حیاطی برف انداز در قسمت انتهایی بنا است که برای تخلیه برف در زمستان ساخته شده به این صورت که چاهی در وسط حیاط تعبیه شده تا برف های به مرور آب شده ، از طریق آن تخلیه شوند .

نقاشی های بنا به دست استاد حاج محمدباقر قمصری انجام شده و کتیبه های بنا کار استاد اسدالله ، استاد محمدحسین کاشی و استاد حاج ابراهیم معارفی است .

دسترسی به این مسجد باشکوه

آدرس : ایران ، کاشان ، خیابان نراقی

این بنا درشهر کاشان ، خیابان فاضل نراقی و کوی مسجد و مدرسه آقابزرگ قرار دارد . برای وارد شدن به داخل بنا ورودی دریافت نمی شود و برای عموم آزاد است .

سخن کارناوال

همیشه معماران و هنرمندان چیره دست برای ساخت و طراحی مساجد برگزیده می شوند ؛ آنها نیز بیشترین انرژی خود را صرف ساخت این مکان مقدس می کنند . در هنگام بازدید از مسجد باشکوه آقابزرگ کدام قسمت از آن بیشتر شما را جذب کرد ؟ چه حسی بعد از دیدن آن داشتید ؟

برای کارناوال دیدگاه خود را بازگو کنید .