به گزارش اقتصادآنلاین، لیلا مرگن در شرق نوشت: با سقوط قیمت ریال در برابر دلار، حضور گردشگران عراقی در منطقه آزاد اروندکنار توسعه پیدا کرده و این گردشگران گاهی از بازارهای آبادان هم سر درمیآورند. گردشگران عراقیها دیگر به سوپرمارکتهای سر کوچه خود سر نمیزنند.
آخر هفتهها پس از گشتوگذار در خوزستان، سوپرمارکتهای حاشیه اروندکنار را جارو میکنند و با خود به عراق میبرند. آمار دقیقی از اقلامی که در قالب تجارت چمدانی از ایران خارج میشوند، در دسترس نیست، اما آنچه در این قالب از مرزها بیرون میرود، همان مایحتاج زندگی روزمره مردم است که با ارائه یارانههای مختلف از سوی دولت ایران به بخش تولید و از محل فروش نفت بهعنوان ذخایر بین نسلی تولید شده است و معلوم نیست این شیوه تجارت، چقدر بر بهبود زندگی مردم منطقه تأثیر میگذارد، اما آنچه مردم درحالحاضر حس میکنند، کمبود مواد غذایی پروتئینی بهدلیل طمع برخی فروشندگان کالاست که نمیخواهند به مشتریان عرب خود «نه» بگویند. مردم آبادان و حاشیه اروندکنار بر این باورند که سوغات حضور گسترده عراقیها در بازار ایران، گرانی و کمبود مواد غذایی است، اما برخی فعالان اقتصادی و مسئولان، این گفتهها را جریانسازی میدانند و میگویند توریستهای عراقی باعث رونق تجاری منطقه شدهاند.
شرایط این روزهای خوزستان بهویژه شهرهای آبادان و خرمشهر چندان مطلوب نیست. از یک سو آب بهمنشیر بهدلیل کاهش آورد رودخانه، شور شده و نخلستانهایی که محل کسبوکار مردم بومی بودهاند، بهشدت آسیب دیدهاند و از سوی دیگر سقوط ارزش ریال در برابر دلار و هجوم گردشگران کشور همسایه، بلای جان مردم بومی ساکن حاشیه اروندرود و حتی آبادان شده است. روزهای منتهی به آخر هفته، منطقه آزاد اروندکنار شاهد حضور گسترده گردشگران عراقی است.
در رستورانها، سوپرمارکتها و بسیاری از مراکز خرید خانوادههای عراقی را میتوان دید که علاوه بر گشتوگذار و استفاده از خدمات داخل مرزهای ایران، اقدام به خرید اقلام و مواد غذایی مورد نیاز خود میکنند؛ اما ساکنان حاشیه اروندرود از حضور این میهمانان خشنود نیستند. آنها از تفاوت قوانین در دو سوی مرز گله دارند. یکی از لنجداران منطقه اروندکنار میگوید: چرا وقتی ایرانیان بدون گذرنامه در عراق بازداشت میشوند، چهار ماه باید در زندان بمانند، اما عراقیها بدون گذرنامه در خاک ایران تردد میکنند و حتی پس از سه روز حضور در ایران هم بازداشت نمیشوند؟
مردم جنوب غرب خوزستان از حضور عراقیها در محل سکونت خود چندان خرسند نیستند، زیرا دیگر در مراکز عرضه بهراحتی گوشت قرمز، مرغ و ماهی پیدا نمیکنند.
قیمتهای این مواد برای آنها افزایش یافته است و صاحبان سوپرمارکتها از عرضه محصولات پروتئینی به هموطنان، خودداری میکنند. ساکنان حاشیه نهرهای منتهی به اروندکنار که شوری آب دامهایشان را کور کرده و مزارعشان را خشکانده است، نهتنها برای کسب درآمد با مشکلات متعددی روبهرو هستند، بلکه برای تهیه مایحتاج زندگی خود، این روزها دچار دردسر شدهاند.
به گفته مردم محلی، مسئولان اعلام کردهاند با هر نوع کمفروشی مراکز عرضه برخورد خواهد شد، اما «محمد»، یکی از ساکنان آبادان که در حاشیه اروندکنار سبزی و صیفی کشت میکند میگوید: وقتی تخلفات واحدهای فروش را به شماره تلفن اعلامشده گزارش میکنیم، دو روز طول میکشد که به محل گزارششده مراجعه کنند. بعد از مراجعه هم اقدام خاصی انجام نمیشود و ما تغییری حس نمیکنیم.
او اضافه میکند: مغازهداران دوست ندارند مرغ و سایر اقلام پروتئینی را به ما بفروشند. آنها محصولاتشان را بهصورت دلاری به عراقیها میفروشند. تمام روزهای تعطیل، رستورانهای منطقه پر از عراقی است و جایی برای ما نمیماند. عراقیها ماشین خود را پر از مواد غذایی میکنند و به کشورشان بازمیگردند. خریدهای آنها باعث شده است با کمبود مواد غذایی روبهرو شویم و قیمت محصولات پروتئینی در اروندکنار افزایش یابد.
ایجاد مشکل برای قشر آسیبپذیر
عامر کعبی، نماینده مردم آبادان نیز فشار بر برخی از افراد قشر آسیبپذیر در حاشیه اروندکنار را تأیید میکند.
او میگوید: درحالحاضر در آبادان و در اروند، قوانین منطقه آزاد حاکم شده است و ورود اتباع خارجی در منطقه آزاد اروند ممنوعیت ندارد، بههمیندلیل شهر از لحاظ گردش مالی وضعیت خوبی پیدا کرده و این رویه رونق اقتصادی در شهر به وجود آورده، اما گرانی در برخی کالاها ایجاد کرده است.
کعبی ادامه میدهد: در واقع حضور اتباع خارجی در بازارهای ایران برای قسمتی از مردم آسیبپذیر مشکل ایجاد کرده است.
به گفته کعبی، قیمت برخی اقلام به دلیل حضور عراقیها در ایران بالا رفته است و این مسئله بر قشر آسیبپذیر تأثیر گذاشته، اما این حضور برای اصناف خیلی خوب بوده است و رشد کردهاند. در حوزه اشتغال، وضعیت بسیار خوبی ایجاد شده و فرصتهای شغلی جدیدی در منطقه به وجود آمده است.
او اضافه میکند: در بخش خدمات، بازار و تجارت، در منطقه آزاد اروندکنار شاهد رشد بودهایم و رکودی که در بازار آبادان در گذشته و قبل از اجرای مصوبه شورای عالی مناطق آزاد وجود داشت و حتی در حال حاضر در بازارهای مجاور نیز مشاهده میشود، از بین رفته است.
نماینده مردم آبادان با اشاره به شورشدن آب رودخانه بهمنشیر و تأثیر آن بر کشاورزی و کاهش ذخایر ماهیان، کشاورزان را جزء اقشار آسیبپذیر معرفی میکند.
رونق اقتصادی منطقه با حضور توریستهای عراقی
با وجود آنکه مردم بومی حضور توریستهای عراقی را عاملی برای ایجاد گرانی در منطقه و کمبود ارزاق عمومی میدانند، اما سیدحمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق، حضور توریستهای عراقی در ایران را عامل رشد اقتصادی منطقه اعلام میکند و بر این باور است که این رویه باید حفظ شود. او تأکید میکند: ما نباید اجازه دهیم علیه حضور توریستهای عراقی در این منطقه فضاسازی شود؛ زیرا ورود این افراد باعث رونق اقتصادی در مناطق خرمشهر و آبادان شده است.
این فعال بازرگانی به فارس میگوید: در چهارماهه ابتدای امسال، بیش از 2.5 میلیارد دلار کالا به عراق صادر شده است، در سال گذشته حداکثر صادرات روزانه ما به عراق رقمی بین 25 تا 26 میلیون دلار بود، اما امسال میزان صادرات روزانه ما به عراق افزایش یافته است.
به گفته حسینی، از ابتدای امسال تاکنون 130 تا 140 میلیون دلار شکلات به عراق صادر شده است و این شائبه وجود دارد که بخشی از ارز این کالا چهارهزارو 200 تومانی بوده و به همین دلیل صادرات آن توجیه اقتصادی داشته است. حدود 450 میلیون دلار نیز انواع فلزات به عراق صادر شده است.
گزارشهایی از سوی مردم محلی درباره کمبود روغن در بازارهای خوزستان به دلیل حضور عراقیها وجود دارد، اما او بیان میکند: در بازار روغن عراق حضور نداریم، اما بعضی کالاها به عراق صادر میشود که در تولید آن از روغن استفاده شده است.
به اعتقاد دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق، دولت باید با توجه به نیازهای داخلی با مدیریت صادرات به عراق، مانع فضاسازی علیه صادرات شود.
او درباره مزیتهای تجارت با عراقیها میگوید: متوسط یک تن کالای صادراتی ایران به بازارهای دنیا 350 دلار است و متوسط یک تن کالای صادراتی ایران به عراق 500 دلار است و دلیل آن هم این است که عمده کالاهایی که به عراق صادر میشوند، جزء کالاهای ساختهشدهاند و مواد معدنی و خام به این کشور صادر نمیشود.
به باور حسینی، کالاهای صادراتی به عراق ارزش افزوده بالایی داشته و مردم عراق به مصرف کالاهای ایرانی گرایش دارند. بنابراین او امیدوار است با فضای مثبتی که در عراق به نفع ایران ایجاد شده است، با عرضه کالاهای خوب ایرانی و ارائه خدمات مناسب به توریستهای عراقی در ایران و همچنین توسعه توریسمدرمانی، روند تجارت با عراق بهبود یابد.
آنطور که دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق اعلام میکند: روزانه هفت هزار نفر از عراق به منطقه اروندکنار وارد میشوند و هر توریست عراقی حداقل 550 دلار به ایران وارد میکند.