تعطیلات برای علاقمندان به پایتخت گردی در روزهای گرم تابستان، فرصت خوبی فراهم است تا از دیدنی ترین مقصدهای گردشگری کلانشهر تهران بازدید کرده و با نقاط کمتر شناخته شده آن برای اهالی مرکز، آشنا شوند. یکی از مهم ترین مکان های توریستی تهران که برای همه قشرهای سنی و سلایق مختلف، دیدنی های بسیار و جاذبه های فراوان دارد، موزه ها و نگارخانه های تهران است که شما را با تهران و ایران هزاران سال پیش تا کنون آشنا می کند.
داستان تهران: اشک ها و لبخندها
داستان تهران، داستان اشک ها و لبخندها است. 231 سال پیش در چنین روزهایی، آقا محمد خان قاجار، تهران را پایتخت قاجار اعلام کرد و از آن زمان به بعد، پایتختی بر ردای تهران که یکی از مناطق خوش آب و هوای کشور بود ماند. تاریخ معاصر تهران، شاهان و حکومت های بسیاری به خود دید و قطعا، یکی از مهم ترین شهرهای خاورمیانه از بعد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی باشد.
70 سال از زمانی که تهرانی ها، اینگونه در پایتخت سفر می کردند گذشته است.
تصویر تقاطع خیابان لاله زار و چهار راه استانبول تهران در سال 1325 هجری شمسی
تهران قدیم- خط شوش، شهر ری – اوائل دهه 40 خورشیدی و جوانان آویخته به اتوبوس دو طبقه… !
ناصر الدین شاه قاجار قصد داشت بر اساس تجربه هایی که از فرنگ به خصوص در پاریس گردی های رویایی اش بدست آورده بود، شانزلیزه ای در تهران بنا کند که ثمره آن نظر، خیابان لاله زار شد که جشنواره ای از کافه ها و معماری شهری اروپایی و سینماها در آن بنا شد.
1- پارک ساعی
تهران امروز، مدیون افراد بزرگی است که یکی از آنها، قطعا، کریم ساعی فقید است که بخشی از زیبایی و طبیعت امروز پایتخت، مرهون تلاش های وی به شمار می رود. او چنارهای اطراف خیابان ولیعصر را کاشت، پارک ساعی را بنا نهاد و رشته جنگلداری را وارد دانشگاه کرد و سازمان جنگلبانی را تاسیس نمود.
2-عمارت مسعودیه
عمارت مسعودیه مربوط به دوره قاجاره که در تهران، میدان بهارستان واقع شده است. این اثر در تاریخ 27 دی 1377 با شمارهٔ ثبت 2190 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. باغ عمارت مسعودیه به دستور مسعود میرزا، ملقب به ظل السلطان، فرزند ناصرالدین شاه، در 1295 ق، و به سرکاری رضا قلی خان (ملقب به سراج الملک) در زمینی به وسعت حدود 4000 مترمربع و مرکب از بیرونی (دیوان خانه) و اندرونی و دیگر ملحقات بنا شده. در واقع نام این عمارت نیز برگرفته از نام مسعود میرزا به مسعودیه شهرت یافته. در سال 1287 در نزدیکی این عمارت بمبی دست ساز زیر کالسکه محمد علی شاه منفجر شد که بهانه لازم را برای به توپ بستن مجلس دست او داد. پس از واقعه بهارستان، عمارت مسعودیه نیز به همراه خانه ظهیرالدوله و سایر مشروطه خواهان به رگبار بسته شد. بنای بسیاری از ساختمان های فرهنگی کشور در این عمارت گذاشته شد. کافه گردی در عمارت مسعودیه را فراموش نکنید.
3-غار موزه وزیری
پیرمردی در لواسان کوه را می کَند و پیش می رود؛ سراسر غار پر شده از مجسمههای مختلف که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند. غار موزه وزیری منطقه لواسانات، یکی از جذابیت های طبیعت گردی اطراف تهران است.
4- کاروانسرای خانات
کاروانسرای خانات در خیابان مولوی تهران که شاید بسیاری از تهرانگردها از وجود چنین عمارت تاریخی در مرکز شهر آگاهی ندارند
5-خانه مقدم: گران ترین خانه جهان در ایران
تصویر نمای ساختمان خانه استاد مقدم که به واسطه اجناس تاریخی و عتیقه ای که در آن قرار دارد، گران ترین خانه جهان نام دارد و این روزها به عنوان موزه مقدم دانشگاه تهران معروف است. استاد مقدم بسیاری از آثار ارزشمند جمعآوری شده مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده و غیره را با الهام از فضاهای سنتی ـ تاریخی به نحو چشمگیری در جای جای این عمارت قدیمی نصب و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی و غیره. را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری نموده است. خانهٔ احتساب الملک یکی از یادگارهای تهران قدیم است که اکنون به موزه تبدیل شدهاست. این خانه در سال 1351 از سوی محسن مقدم پسر احتسابالملک به دانشگاه تهران اهدا شد.[ استاد محسن مقدم در سال 1366 ه. ش دارفانی را وداع گفت و پس از مرگِ همسر ایشان در سال1369ه. ش، تولیت موزه مقدم در اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار گرفت. در تهرانگردی های تابستانی، از با ارزش ترین خانه جهان در پایتخت دیدن کنید.
6-سرای کاظمی تهران
یکی دیگر از عمارت های تاریخی و دیدنی و البته کمتر شناخته شده تهرانی ها، سرای کاظمی نام دارد. اگر هوای تهران قدیم و کوچه پس کوچه های 40 تا 50 سال گذشته را کردید، اگر دلتان برای معماری و خانه های قدیمی ایرانی پر می کشد، خود را به ایستگاه 15 خرداد و محله بازار برسانید. عمارت کاظمی یا همان سرای کاظمی که «خانه موزه تهران قدیم» اسم جدید آن است؛ در محله چاله میدان قدیم در همسایگی امام زاده یحیی قرار گرفته. این بنا مثل خانههای سنتی ایرانی شامل بیرونی، اندورنی، آب انبار، مطبخ و اصطبل است.
7- کوچه لولاگر
یکی از قدیمی ترین کوچه های تهران، کوچه لولاگر است. کوچه لولاگر از قدیمى ترین کوچه هاى تهران است که معمارى منحصر بفردى دارد، در این کوچه تمام خانه ها و نماهاى بصورت قرینه و موازى کار شده و قدیمى ترین پیتزا فروشى طهران نیز در این کوچه قرار دارد.
8-باغ کتاب تهران: بزرگ ترین باغ کتاب جهان
وسعت باغ کتاب تهران 110 هزار متر مربع است که 65 هزار متر مربع آن ساختمان نمایشگاهی، تالارهای همایش و اداری است و مابقی آن را فضای سبز و یک دریاچه مصنوعی تشکیل میدهد. فضای داخلی باغ کتاب تهران شامل 16 سالن نمایشگاهی هر یک به مساحت 2000 متر مربع و در دو طبقه بنا شده است. قرار است باغ کتاب تهران پس از تکمیل، به عنوان یک نمایشگاه کتاب دائمی در چهارفصل سال به نمایش و ارائه کتاب بپردازد. عاشقان کتاب گردی در پایتخت، از این پس به جای خیابان انقلاب، باغ کتاب تهران را در فهرست اولویت های کتابگردی خود قرار دهند.
9- موزه فرش ایران
موزهٔ فرش، یکی از موزههای استان تهران است. این موزه به دستور فرح پهلوی ساخته شد و در روز 22 بهمن 1356 به وسیله وی گشوده شد. این موزه در ضلع شمالی پارک لاله تهران واقع شده است. هدف از تشکیل این موزه را میتوان پژوهشی در سوابق، تحصیلات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش خاصه فرش ایرانی دانست. این موزه شامل سایر محصولات از قبیل گلیم هم میشود. موزه فرش ایران دارنده با ارزشترین نمونههای قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار می آید. معمولاً حدود 135 تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالیبافی مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آنها، در تالار طبقه همکف به معرض نمایش گذاشته میشود. همچنین در این نمایشگاه تابلوفرش های نفیس تبریزی، فرش تبریز به نمایش درمی آید که نظر هر بینندهای را به خود جلب می کند. در این نمایشگاه نمونههایی از قالیچههای تصویری شاهنامه بایسنغری به نمایش درآمده است که گوشههایی از ادبیات، اسطوره، مذهب و فرهنگ و هنر غنی ایران را نشان میدهد. در کتابخانه موزه حدود 3500 جلد کتاب به زبانهای فارسی، عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنردوستان و پژوهشگران قرار می گیرد. پژوهش در سوابق، تحولات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش، خاصه در ایران، گردآوری و خریداری نمونه انواع قالیهای دست بافت ایرانی و برگزاری نمایشگاههای موقت از فرش ایران و سایر نقاط جهان، از اهداف موزه به شمار می آید.
آدرس: تهران- خیابان کارگر شمالی
10- کاخ موزه نیاوران
کاخ نیاوران، یکی از دیدنی ترین مقصدهای گردشگری شمال شهر تهران است که آوازه بین المللی دارد. لوکیشن بسیاری از فیلم ها و سریال های تلویزیونی در چند دهه اخیر بوده و یکی از مقصدهای گردشگری معروف ایران در TripAdvisor. بناهای مجموعه کاخ نیاوران متعلق به دورههای قاجار و پهلوی است. ابتدا شاهان قاجار کاخ نیاوران را مکان خوش آب و هوا جهت اقامت ییلاقی خویش برگزیدند. فتحعلیشاه قاجار برای تفریحات تابستانی خود دستور میدهد تا در منطقهای خوش آب و هوا خارج از شهر تهران که وسعتی بسیار کمتر از امروز داشت باغی مصفا بسازند. در کنار روستایی که «گُردهوی» یا «گُردهبه» خوانده میشد و در نیاوران امروز قرار داشت به جای نیزاری که در همسایگی روستا واقع بود باغ را ساختند. باغ ییلاقی فتحعلی شاه که در جای نیزار ایجاد شد را «نیآوران» نامیدند که بعدا به نام «نیاوران» مشهور شد. محم دشاه نیز در همین باغ بنای کوچک و ساده ای بنا کرد و به دنبال او ناصرالدین شاه «کاخ صاحبقرانیه» را در باغ نیاوران ساخت. آخرین بنایی که در دوران قاجار در باغ نیاوران ساخته شد، مشهور به کوشک احمدشاهی است. بخش هایی از کاخ نیاوران، اکنون در اختیار نهادهای دولتی بوده و امکان بازدید از آن وجود ندارد.