سرویس فرهنگی فردا؛ محسن غلامی (قلعه سیدی): کمی به سالهای قبل فکر کنیم، خیلی قبل! به دوران مدرسه و اینها. چندین ماه مثلا درس میخواندیم تا زمان امتحانات آخر فصل یا ترم برسد. مثل الان که نبود؛ یکهو دیدی، معلم گرامی نمره صفری چیزی توی دامنت میگذاشت و حالا بیا و درستش کن. با چه استرسی میرفتیم سر جلسه امتحان و آخرش هم نمیفهمیدیم که چرا از خودمان راضی نیستیم.
البته اگر یادتان باشد در دوران ابتدایی، زمانی حتی از خودمان امتحان املاء هم میگرفتیم. از روی کتاب مینوشتیم و نمره میدادیم! همه نیز بیست میشدیم. بالاخره از خودمان تعریف و تمجید نکنیم، از که بکنیم؟
اینی که گفتم کمی طنازانه است و از سر شوخی. بیشتر مصداق حال و روز برخی برنامههای یکباره رسانه ملیست. حکایت بامزهای که این شبها نیز روی آنتن میبینیم؛ نظرسنجی از تولیدات نوروزی را میگویم. خب همین آیتمهای عجیب و بینمک سیما تا داغ است، اتفاقا سوژه شبکههای طنز تلگرام و بقیه رفقا نیز شده. جوک پشت جوک است که میبینیم. انصافا چه ذوقی هم دارند ملت!
طرف نوشته بود «گزارشگر شبکه سه رفته از مردم میپرسه فلانی از برنامههای نوروز تلویزیون یعنی از برنامههای ما راضی بودین؟ این وسط طرف برمیگرده و میگه: آره چرا که نه. خصوصا بازی ایران و چین که عالی بود.»
این جملات به اصطلاح خندهدار، واقعا دروغ نبود؛ عینا در چند آیتم مختلف از اینجور دیالوگها بین گزارشگر باسواد شبکه و مخاطبی که از سر ذوق جلوی دوربین ایستاده بود، رد و بدل شد!
البته عیب از طرف مردم نیست؛ ما هم که از پشت دوربین گزارشگر بیخبریم اما انصافا این دیگر چه مدلیست که تلویزیون به راه میاندازد؟ خودت برنامه تولید میکنی آنهم سریالهایی که نهایتا متوسط بودند، حالا خودت نیز نظرسنجی میکنی؟ ایرادی ندارد این ماجرا ولی به شرط اینکه گزینشی کار نکنی بطوریکه مردم، فقط بهبه و چهچه را روی آنتن ببینند. و البته جملات قصاری که اشاره کردم همان فوتبال و ...
دریغ از یک نقد منفی. خودمانیم! مگر میشود واقعا اکثریت مردم پای تلویزیون نوروز بشینند و بالاتفاق راضی باشند؟ با وجود برنامههایی که شخصا معتقدم امسال با کیفیت بودند ولی متأسفانه برخیها همچنان امثال شبکه «من و تو» و ویژهبرنامه تحویل سالش را به سیما ترجیح دادند. چراییاش را لابد میشود با نظرسنجیهای عجیب و غریب تلویزیون پیدا کرد؛ شاید البته!
نه وقتش هست و نه حوصلهاش که گیر بدهیم به تولیدات عید سیما که مثلا «جان هرکه دوست دارید دیگر بیخیال دعوت از جماعت بیکار بازیگران، توی برنامهها بشوید و اینها»؛ و خب این را نیز میدانیم در این بین، چه بسا برنامههای بامزه و خوشترکیبی ساخته شد و به مذاق مخاطب، خوش آمد ولی جدا نظرسنجی کردن به این شکل، نوبر است.
پس مرکز پژوهشهای صداوسیما کارش چیست؟ مجموعه به این عریض و طویلی نکند خلاصه شده در این چنین آیتمهای گزارشی که به بدترین وضع ممکن از ملتِ تلویزیونندیدهی توی کوچه و بازار، نظرخواهی میکند آنهم با سانسور. ته حرف طرف هم میشود نقل قول یکیشان که؛ «بله! برنامههای شبکه سه که خیلی عالی بود خصوصا آقای کیروش و بازیهای تیمی ملی جلوی قطر و ...». چه وقت مناسبی هم این آیتم را پخش میکردند دقیقا قبل از شروع پخش سریالها.
بگذریم از این گزارش بامزه و در عین حال از سرخودشیفتگی تلویزیون. نقدم نه به کنداکتور نسبتا مناسب نوروزی و نه به تولیدات گاها بد و از سر بیبرنامهگی رسانه ملی در این بازه زمانیست. حرف چیز دیگری هست اینکه مخاطب الان را با این تعداد شبکه جورواجور و کانال و غیره دست کم نگیریم؛ همان اصطلاح «خل فرض نکنیم»!
همانطور که برنامه با محتوا و خوشساخت را حلوا حلوا میکنیم، گاها عیب تولیدات را نیز علنی بسازیم، نه به قولی «ماستمالی». لااقل بسمت شیوه علمی ارزیابی برویم تا برخی مراکز پژوهشی صدا و سیما نیز تکانی بخورند تا کار کنند و نانشان حلال باشد! هر مرکز استانی هم که برای خودش معاونتهایی دارد با کلی خدم و حشم، که کارش دقیقا پژوهش و این ماجراهاست.
چه بسا سیما جرأتی به خرج دهد، اینکه اول آمار بینندگان برنامههای تلویزیون را بسنجید و بعد نیز در یک روش تحقیق پیمایشی علمی، رک و راست کیفیت تولیدات و گلدرشتشان که سریالهای نوروز باشد، را بفهمید و اعلام کنید. (منظورم پیامکهای رقابتی نیست). هرکاری بهتر از این گزارشهای خبریست که تلویزیون در این چند شب به راه انداخته که عاقبتش نیز میشود جوکسازی.