لاله واژگون نام گلی است از راسته سوسن سانان که با نام علمی Fritillaria شناخته می شود. عمر کوتاهی دارد و معمولا از اوایل اردیبهشت گل می دهد و با شروع باران از بین می رود. اما این گل منحصر به فرد ایرانی افسانه ای در پس خود دارد که برای مردمان سرزمین مان دو چندان عزیزترش کرده است. به دشت لاله های واژگون سفر کنید و از ثانیه به ثانیه سفرتان خاطره ها ثبت کنید. پس با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای زیباترین دشت لاله های واژگون ایران...
وجه تسمیه دشت لاله های واژگون ایران
لاله واژگون که در برخی مناطق ایران با نام لاله اشک معروف است قصه ای دارد که بنیانش به اسطوره های شاهنامه می رسد. می گویند وقتی سیاوش روئین تن را به ناحق و ناجوانمردانه با انواع حیله و نیرنگ به قتل رساندند، این گل لاله زیبا شاهد بوده و توان و تحمل این همه پستی و نامردی را نیاورده و غمی عظیم بر دلش نشسته است. از سر این اندوه سر به زیر افکنده و اینچنین واژگون در قامت تاریخ مانده است و هر بار که می روید برای این رویداد اشک می ریزد. البته اشک های این گل زیبای ایرانی در حقیقت ما حصل شیره بی رنگی است که در درون گل لاله واژگون قرار دارد و هر از گاهی به پایین سرازیر می شود و چون قطره اشکی به نظر می آید
لاله واژگون
این گل زیبا که به دلیل نوع رویش گل آن به این نام معروف است تا ارتفاع 120 سانتی متری از سطح زمین رشد می کند و در یک دشت تا 10 هزار شاخه از آن می روید و چنان منظره شگفت انگیزی بوجود می آورد که از نگاه کردن به این همه زیبایی اعجاب آور در کنار هم سیر نمی شوید. پیاز تازه لاله واژگون سمی بوده و خوردنش خطرناک است هر چند که مردمان چین، با گرفتن سم آن، در آشپزی غذاهای چینی سود می برند. سازمان محیط زیست ایران، این گل را عنصر زیبایی و ذخیره ژنتیکی سرزمین ایران می شناسد و در نگهدارای آن بسیار کوشا است. این گل عشوه گر به دلیل کوتاهی عمر، عاشق سینه چاک می خواهد و دنبال خریدارانی دل باخته است تا غمزه خود به گزاف ارزانی کند. اگر دنبال دیدن لاله واژگون هستید مناطقی که محل رویش آن هستند را به خاطر بسپارید و برای دیدارش بشتابید.
وعده گاه های لاله واژگون با عشاق
دامنه رشته کوه های زاگرس به طور عموم، محل رویش لاله واژگون است اما برای آن که در این فرصت اندک سر از دشت های پر شده از این گل های رنگارنگ درآورید و به راحتی به محل روئیدن آن ها برسید همراه ما باشید.
1) اصفهان
اواخر فروردین تا اواخر اردیبهشت، شهرهای اطراف اصفهان پذیرای لاله های واژگون بسیاری است. فریدونشهر با 15 منطقه رویش یکی از اولین مقاصد گردشگران این گیاه زیبا است. مناطقی چون قلعه سرخ، بردشیر، میدانک اول، میدانک دوم، مناطق پیشکوه، گلونی، چشمه لنگان، پشتکوه اول و پشتکوه دوم در زمره جولانگاه های این گل غمزه گر است. منطقه بعدی روستای دره بید است با ده کیلومتر فضا با لاله های واژگون سرخ مایل به بنفش. خوانسار با 17 هزار هکتار منطقه حفاظت شده گلستان کوه از دیگر مکان های رویش لاله های واژگون در ایران است. شهر افوس نیز با داشتن این گل های زیبا در میان خود، فرصتی یافته تا برای گردشگران و طبیعت گردان شهری شناخته شده و قابل احترام باشد.
2) چهار محال بختیاری
دامنه کوه های گرگانک، آب کاسه خوربه در کنار محل هایی چون بنواسکی و مله زرده نیز از رویش گاه های لاله های واژگون ایران رمین است. البته 3600 هکتار منطقه تحت حفاظت کوهرنگ نیز یکی دیگر از این مناطق است که به کوهرنگ دیدنی و به یاد ماندنی در این فصل جلا و زلالی خاصی می بخشد. برای دیدن این دشت پر گل باید از روستای فخر آباد یک پیاده روی یک ساعته را تجربه کنید و ناز این گل های سر به زیر را خریدار باشید.
3) ایلام
ایلام با آن همه اماکن تاریخی و دیدنی نیز لاله های واژگون ارغوانی و قرمز را از دست نداده و در منطقه 33000 هزار هکتاری حفاظت شده مانشت و قلارنگ، به میزبانی این گل های زیبا پرداخته تا در جذب گردشگران عاشق طبیعت چیزی کم نگذاشته باشد. انگار که برای پذیرایی یک ماهه از این گل خنیاگر، شهرهای ایران به رقابت مشغول اند و از این مسابقه طبیعی لذت می برند.
4) لرستان
استان لرستان با زیبایی های طبیعی بیکران و دست نخورده اش بدن لاله های واژگون هم قابل ستایش است و پر از دیدنی های راز آلود. اما دشت دالانی با مساحتی در حدود 2900 هکتار، در منطقه حفاظت شده اشترانکوه، بزرگترین دشت لاله های واژگون ایران و جهان است و از این همه زیبایی چشم ها پلک زدن را نیز از یاد می برند. کوه های قالی کوه، نسار تخت، شله کول و مورزرین نیز در این استان چشم نواز، با لاله های واژگون خود هر بیننده ای را مجذوب و دلباخته می کند.
5) کرمانشاه
بر فراز کوه های شاهو در منطقه پاوه نیز این گل های زیبا می رویند تا از میزبانی اهالی این منطقه نهایت استفاده را ببرند و با جذب مسافر، به رونق اقتصادی مردمان مهمان نواز آن ناحیه، یاری رسانند.
خواص لاله واژگون
این گل سر به زیر و محجوب غریب به 200 هزار سال است که نزد چینی ها دوای سرفه است و خاصیت خلط آوری دارد. پیاز این گل تسکین دهنده درد است و بسیار مفید برای امراضی چون غدد لنفاوی گرئن، آسم، برونشیت، سل، سوزش ادرار، گلو درد و سرفه. با نچیدن لاله های واژگون، در این زمانه پر ریز گرد که قاتل لاله های واژگون است به بقا و تداوم حیات آن بکوشیم و در حفظ این پدیده نادر طبیعی کوشا باشیم. لاله هایی که در ایران باستان نیز از منزلت و ارج و قرب ویژه ای داشته بر سر ستون های ساسانیان نقش بسته و در طاق بستان، کنار پادشاه ساسانی حکاکی شده است. لاله نگون ساری که با دیدن بریده شدن گردن سیاوش به تیغ گرسیوز، قرن ها است توان سر بلند کردن ندارد و مدام می گرید.
برای دیدن لاله های واژگون، باید عاشق باشید و در فرصتی کوتاه به دیدارش بشتابید که این بت افسونگر، چندان حوصله انتظار ندارد و با غمی تاریخی که در دل دارد به طرفه العینی از نظر ها پنهان می شود. همین بس که در وصف لاله های واژگون چنین آمده است که
چو سرو سیاوش نگون سار دید
سراپرده دشت خون سار دید
بی افکند سر را ز انده نگون
بشد زان سپس لاله واژگون