“ایل گلی” یا “شاه گلی” یکی از زیباترین و مهم ترین تفرجگاههای شهر تبریزه و به معنای استخر مردم می باشد .پارک ائل گلی اولین اینترنت پارک کشور لقب گرفت و اولین مرکز اطلاع رسانی هوشمند کشور در مجموعه تاریخی و تفریحی ائل گولی بنا شده است.قایقرانی،شهربازی و مسافرخانه از جمله امکانات این پارک می باشد.
در مرکز استخر، عمارت کلاه فرهنگی هشت ضلعی قرار داره که امروزه به صورت یک تالار پذیرایی مورداستفاده قراردارد و به کاخ ایل گلی شهرت دارد.
قدمت این مکان برمیگرددبه در زمان آق قویونلو ها و در دورهٔ صفویان گسترش یافته است .
اطلاعات جغرافیایی
پارک ائل گلی در شهر تبریز واقع شده است و این شهر نیز به دلیل کوهستانی بودن در اغلب روز‌های سال آب و هوای نسبتا سردی دارد. البته زمستان‌های سرد این شهر نیز شهرت زیادی دارد، اما در تابستان و اغلب روز‌های بهار، هوای این منطقه متعادل است و گردشگران می‌توانند ساعات خوبی را در آن ائل گلی سپری کنند. میانگین بارش سالانه نیز در این شهر 310 میلی‌متر بوده و 104 روز از سال نیز هوای این شهر یخبندان است.
ائل گلی تقریبا در بخش اصلی شهر واقع شده و به همین دلیل در نزدیکی جاذبه‌های اصلی قرار دارد. اگر گردشگر هستید، می‌توانید بعد از بازدید از این مکان به سراغ مقبره‌الشعرا (مقبره شهریار) بروید و سپس بازار قدیمی شهر را برای بازدید انتخاب کنید.
ویژگی‌های پارک ائل گلی
شاه گلی به معنای استخر شاه است و این مکان در ابتدا استخری بوده است که در زمان آق قویونلوها ایجاد شده بود و در دوران صفویه نیز گسترش یافت. پیش از روی کار آمدن صفویان، این استخر بزرگ‌ترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ‌های شرق تبریز بود. صفویان نخاله، شن و ماسه‌های این استخر را خالی کردند و دور آن دیوار کشیدند. استخر مذکور در آن زمان 12 متر عمق داشت. در دوران قاجار نیز مسیر‌هایی در اطراف این استخر ایجاد شد و درختان تبریزی و بید مجنون در اطراف این مکان برای تزئین و تبدیل آن به گردشگاه کاشتند.
در دوران پهلوی این مکان به شهرداری واگذار شد تا آن را تبدیل به گردشگاهی عمومی کند و در این زمان بود که اولین تعمیرات اساسی در محل مذکور انجام شد. در حال حاضر این استخر ابعادی در حدود 200 در 200 متر دارد که عمق آن در گوشه شرقی از 3 متر تا 9 متر در کناره دهانه متفاوت است. البته در گذشته ابعاد استخر بزرگ‌تر بود و کف آن نیز طبیعی بود، اما در حال حاضر به دلیل ایجاد باغچه در اطراف آن، ابعادش تا حدودی کاهش یافته است.
آب این استخر نیز توسط یکی از رودخانه‌های لیقوان که از نزدیکی روستای چاوان می‌گذرد، تأمین و به شکل جویباری از سمت جنوب شرقی دریاچه وارد آن می‌شود.
در فصل زمستان آب دریاچه یخ می‌زند و نمای متفاوتی به محیط اطرافش می‌بخشد. در این مدت ماهی‌هایی که در آب آن زندگی می‌کنند، نمی‌توانند به بخش بالایی آب برسند و در نتیجه روند رشدشان آرام‌تر می‌شود. لازم به ذکر است که در زبان ترکی گُل (گوُل) به معنای استخر است و شاه گلی یا ائل گلی معنای استخر شاه یا مردم نامیده می‌شود. البته این مکان در ابتدا شاه گلی نام داشت و بعد از انقلاب به ائل گلی تغییر نام یافت. آقای بهروز خاماچی بر این باور است که کلمه شاه در این مکان به معنای خود شاه نبوده است و به معنی بزرگ و باعظمت به کار برده شده است.
مقابل استخر نیز تپه نسبتا بزرگی وجود دارد که کاملا درخت‌کاری شده و زیبای قابل توجهی دارد. اصلی‌ترین مورد که توجهات را در فصل بهار و تابستان در این پارک جلب می‌کند، گل‌کاری‌های زیبایی است که در بخش‌های مختلف پارک دیده می‌شود. در حال حاضر نیز دورتادور استخر و بخش‌های مختلف پارک با گل‌های لاله رنگارنگ تزئین شده‌اند.
امکانات و خدمات رفاهی
همان‌طور که گفته شد، ائل گلی مکانی تفریحی است که امکانات لازم نیز برای آن در نظر گرفته شده است. در یکی از ورودی‌های این پارک (در بخش خارجی) غذاخوری‌های بسیاری وجود دارند که اغلب‌شان نیز محیط باصفایی دارند. در کاخ ائل گلی که اکنون به‌عنوان تالار مورد استفاده قرار می‌گیرد، گردشگران می‌توانند غذاهای مورد نظرشان را میل کنند.
در حال حاضر هتل‌های زیادی در اطراف این پارک ساخته شده‌اند که یکی از اصلی‌ترین آن‌ها هتل 5 ستاره پارس ائل گلی است. این هتل 17 طبقه، دارای رستوران گردان است. حضور هتل‌های مختلف در اطراف این پارک باعث شده که ائل گلی تبدیل به مکانی شناخته شده و جهانی شود و مسافران زیادی به گردش در آن بپردازند.
ولی آنچه که با ناآگاهی و عدم توجه مسئولین صورت گرفته، این است که این هتل 17 طبقه به اجازه‌ی هر شخصی که ساخته شده است، در حریم این باغ تاریخی واقع شده و ارتفاع آن باعث تخریب خط منظر این باغ شده است.
این مورد در بسیاری از بافت‌ها و بناهای تاریخی ایران انجام می‌شود و باعث خدشه‌دار شدن اصالت و ارزش آن مکان تاریخی می‌شود که این مورد نیز در عدم ثبت تاریخی اثر در یونسکو تاثیر دارد.
در ائل گلی باغ وحشی نیز با همین نام وجود دارد و امکانات تفریحی دیگری نیز نظیر سورتمه و وسایل بازی در آن دیده می‌شود. لازم به ذکر است ائل گلی در 27 بهمن 1387 با شماره 24774 در آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس :آذربایجان شرقی – تبریز جنوب شرق تبریز، 7 کیلومتری مرکزشهر
