امروزه «وردپرس» یکی از موفقترین پلتفرمهای انتشار محتوا در وب به حساب میآید. Matt Mullenweg یکی از بنیانگذاران وردپرس در گفتگو با کارا سوییشر مجری رویداد Recode درباره این پلتفرم بلاگنویسی 13 سال بعد از نخستین عرضه آن صحبت میکند. او همچنین از خرید استارتآپ روزنامهنگاری Atavist توسط وردپرس میگوید. وردپرس امروز 750کارمند بدون دفتر دارد!
کارا سوییشر بنیان گذار ورد پرس
امروز در صندلی قرمز کنار من Matt Mullenweg یکی از بنیانگذاران وردپرس نشسته است. حدود یک سوم سایتهای جهاناز این پلتفرم استفاده میکنند.
اصلا از کجا شروع کنیم؟
وردپرس یک سیستم اوپنسورس برای وبلاگ نویسی بود و من و برخی از همکارانم هم با آن مشارکت میکردیم. این سیستم واقعا بر اساس این شروع شد که برخی افراد معتقد بودند که وب نیاز به استاندارد دارد و آن زمان یادم هست شعار ما این بود «کد شعر است» این همان زمانی بود که سایت خود شما AllthingsD هم سراغ وردپرس آمد.
سال 2007 بود، اگر اشتباه نکنم حدود ده یازده سال قبل؟
بله آن زمان وردپرس چهارساله بود. بهتدریج و با گذشت زمان وردپرس به یک پلتفرم شبیه یک سیستمعامل تبدیل شده است. زمانی که به این عرصه – پلتفرمهای انتشار محتوا – وارد شدیم رقبای زیادی وجود داشتند و سهم ما خیلی کوچک بود. در حالحاضر حدود 31 درصد از بهترین وبسایتهای جهان روی وردپرس قرار دارند. الان در قدرتمندترین زمان ممکن هستیم و همچنان در حال رشد.
همانطور که گفتید تعداد زیادی سرویس شبیه شما وجود داشت، الان اسم دقیق پلتفرمهایی که آن زمان وجود داشتند را به خاطر ندارم. شما چیزی یادتان هست؟
Six Apart، مویبل تایپ، TypePad و همین طور Blogger؛ و بسیاری از آنها امروزه از بین رفتهاند و شما احتمالا میدانید چرا.
یکسری تکنولوژیهای پایهای و معماری درست داشتیم که ما را پیروز کرد. بهطور پایهای ما قانون مور را محور قرار دادیم. در آن زمان بزرگترین رقیب ما که حدود 90 درصد بازار را در اختیار داشت Movable Type بود. آن پلتفرم در ابتدای بهکارگیری خیلی سریع بود، اما با افزایش تعداد پستها کند میشد. ما روی غنی کردن MySQL و سرعت دادن به صفحات تمرکز کردیم و بعد داینامیک شدن صفحات.
وقتی میگویید 31 درصد از بهترین سایتها را میزبانی میکنید توضیح بدهید منظورتان چیست و چرا مردم وردپرس را انتخاب میکنند؟ بهخاطر سرویسهای مختلفی که حالا روی وردپرس اجرا میشود، اما قبل از آن بگویید وردپرس داتکام با وردپرس چه تفاوتی دارد؟
بهترین مدل برای معرفی وردپرس داتکام مثال اندروید است. گوگل گوشی پیکسل خود را دارد و ما هم Wordpress.com را داریم، شما میتوانید وردپرس را از ما بگیرید و ما برای شما آن را به شکل بسیار خوبی اجرا میکنیم. (خود وردپرس به شکل مستقل هم قابلیت نصب روی سرور را دارد)
پس احتمالا از چه عدد بزرگی باید الان پشتیبانی کنید.
حدود 20 تا 30 میلیارد صفحه در ماه. ما در سطح وسیع و گستردهای داریم از وردپرس استفاده میکنیم و تقریبا این سیستم در برابر مشکلات فنی رویین تن شده است به همین دلیل ما آن را خیلی سریع و با سرعت ارائه میدهیم، البته شما همچنین میتوانید وردپرس را از Godaddy، آمازون، Bluehost و تقریبا هر نوع میزبان وب هم دریافت کنید؛ و آنها وردپرس را بهعنوان سرویس ارائه میدهند؟
بله، البته آنها بهترین مشارکتکنندگان برای بهبود وردپرس هم هستند. در حالحاضر حدود دو هزار نفر که بسیار علاقهمندند روی وردپرس کار میکنند، نه به خاطر اینکه این شغل آنهاست بلکه به این دلیل که عاشق آن هستند.
شما سرورهای VIP دارید برای سایتهای خاص؟
در واقع VIP نوعی وردپرس برای استفاده شرکتهای بزرگ و خاص از این پلتفرم است. البته هنوز بخش کوچکی از فعالیت ما را به خود اختصاص داده، اما مشتریان جدیدی دارد و یکی از بزرگترین مشتریان جدید ما فیسبوک است، در واقع همه وبسایتهایی که جزو facebook.com قرار نمیگیرد روی سرورهای VIP ما پشتیبانی میشوند.
چرا فیسبوک اینکار را (حضور روی سرورهای شما بهعنوان VIP) انجام میدهد؟ مگر خودش نمیتواند اینکار را انجام دهد؟
قطعا میتوانند. آنها بهترین شرکت تکنولوژی نسل ما هستند. سرورهای VIP ما بسیار امن هستند و بسیار ساده راهاندازی میشوند، بنابراین اگر مثلا فیسبوک تصمیم میگیرد internet.org را راه بیندازد یا مثلا انستیتوی چان – زاکربرگ، یا سایت خبرنامه (newsroom.fb.com) از این خدمات ما استفاده میکنند.
وردپرس چقدر از آن زمان که به راه افتاد تاکنون تغییر کرده است؟
خب، همهچیز عوض شده است. آنچه عوض نشده اشتیاق مردم به انتشار و داشتن لحن اورجینال و خاص است. این چیزی است که همیشه وجود دارد.
از نظر انتشار شما اوضاع امروز را چگونه میبینید؟
از چه جهت؟
از جهت استفاده مردم بهطور مشخص از موبایل. این موضوع بسیار مهمی است مثلا مردم چگونه از موبایلشان استفاده میکنند و مثلا چگونه باید برای موبایل مطالب را پست کرد؟
از نظر مصرف. مردم بیش از همیشه میخوانند. زمانی که نخستین موبایلها به بازار آمدند و صفحه نمایششان بسیار کوچک بود و رزولوشن پایینی داشت ما تصور میکردیم هیچ کس مطالب بلند را روی این دستگاهها نخواهد خواند و اکنون اینگونه نیست.
ما الان سایتهای (تولید محتوا) Atavist و Longreads را داریم که برخی از مطالبشان به 15 هزار تا 20 هزار کلمه هم میرسد و بهطور عمومی خواننده هم دارد و خوانندگانشان روی موبایل آنها را میخوانند. پس ترافیک بسیار بالا رفته است. زمانی تصور میشد که شبکههای اجتماعی بلاگها را نابود خواهند کرد حالا باعث افزایش ترافیک سایتهای مستقل شده است. این ترافیک بسیار زیادی است و من واقعا برای این اتفاق هیجان زدهام. حدود یک سال و نیم روی این موضوع کار کردهام.
در مورد پروژه گوتنبرگ توضیح میدهید؟
برای مدت زیادی مردم اول یک جا مینوشتند و بعد آن را روی وب کپی میکردند. همین الان مردم اول در نرم افزار word مینویسند و بعد آن را ایمیل میکنند تا یک نفر دیگر آن را روی وبپست کند. اما واقعیت این است وب میتواند از این چیزی که هست غنیتر باشد و این چیزی است که حداقل بخشی از زیرمجموعههای شرکت VOX مثل سایت The Verge و سایتهای مشابه به خوبی آن را نشان دادهاند.
آنها به چیزی تبدیل شدهاند که شما واقعا میخواهید ببینید یا بشنوید. ما در پروژه گوتنبرگ به دنبال چنین چیزی هستیم به چیزی که از نظر فیچر غنی باشد مثلا عکسها را بتوان به شکل زیبایی بهصورت وایداسکرین دید یا همین طور ویدئوها و اقلام تعاملی دیگر را. یا همین طور فرمهای تماس، منو، نقشه و... را با آن تولید کرد. گوتنبرگ از سوی وردپرس و 50 هزار پلاگین و انبوهی از ویجتهای آن پشتیبانی میشود. نکته مهم اینکه کار با این پلتفرم بسیار ساده است.
پس افراد عادی هم میتوانند از آن استفاده کنند.
بله الان برای چنین کاری شما یا باید کدنویس باشید یا مهندس یا زبان HTML بدانید، اما گوتنبرگ بسیار ساده طراحی شده شما با درگاند دراپ به راحتی با آن کار کنید و نکته اینکه با موبایل به خوبی کار میکند. میتوانم بگویم این بزرگترین تغییر ورد پرس طی 10سال اخیر بوده است.
گوتنبرگ در دیدن وب (ویدئو، گرافیک و متن) سرعت بیشتری ایجاد میکند؟
بله از طریق گوگل AMP. این تکنولوژی است که به دیدن وب به خصوص روی موبایل سرعت میدهد و الان از سوی همه شبکههای اجتماعی پشتیبانی میشود. یکی از بهترین ویژگیهای آن دستورالعمل سختگیرانه نمایش آگهی است. سرعت در وب امروزه برای کسب وکارها بسیار حیاتی است. یک مطالعه در مورد آمازون نشان داده که کند شدن 100 میلی ثانیه سایت این شرکت باعث افت 10 درصدی فروش این شرکت شده است.
مسیر آینده وردپرس چیست فکر میکنید چه زمانی شرکتهای بزرگ – و نه فقط دوستان شما – به سمت وردپرس میآیند؟
ما میخواهیم بهترین پلتفرم را ایجاد کنیم و من 15 سال از عمرم را روی آن گذاشتهام و میخواهم بقیه عمرم را هم صرف آن کنم. من میتوانم این سمت میز بنشینم و بگویم شما سایتتان را روی وردپرس بیاورید و اگر شما قبول نکنید من میتوانم 10 سال صبر کنم. اما 100 هزار دلار شرط میبندم که طی 10 سال آینده شما به وردپرس سوئیچ خواهید کرد. به عبارت بهتر به جای اختراع چرخ بهترین پلتفرم موجود را انتخاب خواهید کرد.