کوه تخت سلیمان (Takht-e-Soleyman) یکی از قلل مرتفع منطقه علم کوه و تخت سلیمان میباشد که در منطقه کوهستانی البرز مرکزی و در استان مازندران، شهرستان کلاردشت واقع شدهاست. رایجترین مسیر صعود به آن جبهه جنوبی است که از منطقه علمچال و گردنه شانهکوه عبور میکند.
موقعیت جغرافیایی تخت سلیمان
منطقه تخت سلیمان با تعداد زیادی قله بالای 4000 متر، یکی از بلندترین ناحیههای البرز مرکزی است که از شمال به چالوس، تنکابن و سلمانشهر، از غرب به دره سه هزار، از جنوب به طالقان و الموت و از شرق محدود به دره چالوس است.
قله تخت سلیمان از سمت شمال توسط تیغهایی با ارتفاعات برج مانند 4400 متری به خط الراس دندان اژدها و تیغه رستم نیش جنوبی متصل است و از جناح غرب و جنوب غربی توسط یالهای پرشیب و ریزشی به مجموعه یخچالهای هفت خوان میرسد. از جناح جنوب توسط تیغهایی به برجهای شانهکوه و در ادامه به وسیله گرده آلمانها به علمکوه و ارتفاعات دیگر منطقه متصل است. از سمت شرق هم با یالهای پرشیب به یخچالهای منطقه تخت چال و تخت سلیمان منتهی میشود که دیواره معروف تخت سلیمان هم در همین سمت است.
جانپناه و پناهگاه تخت سلیمان
تاکنون سه جانپناه در منطقه علم کوه و تخت سلیمان ساخته شده است که عبارتند از:
جانپناه سرچال؛ این جانپناه توسط فدراسیون کوهنوردی در ارتفاع حدود 3800 متر ساخته شدهاست. آب به صورت لوله کشی در کنار آن وجود دارد و همچنین سرویس بهداشتی هم به صورت ساختمانی مجزا در کنار آن ساخته شدهاست.
جانپناه سیاه سنگ؛ این جانپناه از سری جانپناههای فلزی است که در مسیر صعود به قله علم کوه و بعد از قله سیاه سنگ ساخته شدهاست، ارتفاع این جانپناه حدود 4300 متری است و مساحتی معادل 15متر دارد که برای 12 نفر شبمانی مناسب است. در سالهای اخیر پنجرههای این جانپناه از بین رفته است و امکان استفاده از آن مخصوصا در زمستان به علت پر شدن از برف وجود ندارد.
جانپناه خرسان؛ این جانپناه هم از سری جانپناههای فلزی است که در بین قله علم کوه و خرسان شمالی در سال 1375ساخته شدهاست، ارتفاع این جانپناه حدود 4700 متر است و بلندترین جانپناه موجود در ایران به حساب میآید. مساحت آن معادل 15متر است که برای 12 نفر شبمانی مناسب است. در سالهای اخیر پنجرههای این جانپناه از بین رفته است و امکان استفاده از آن مخصوصا در زمستان به علت پر شدن از برف وجود ندارد.
به علاوه قرارگاههای کوهنوردی رودبارک و ونداربن تسهیلاتی مانند وسیله رفت و آمد تا پای صعود، امکان شبمانی و راهنمای کوهنوردی ارائه میدهد.
مسیرهای صعود تخت سلیمان
با توجه به ارتباط قله تخت سلیمان با کوههای اطراف و وجود دیواره و گرده، برای رسیدن به آن راههای بسیاری وجود دارد. مسیرهای رایج صعود به تخت را میتوان به سه مسیر جنوبی (علمچال)، شمالی (خط الراس دندان اژدها) و غربی (دره سه هزار) تقسیمبندی کرد.
دید از قله
در صورت صاف بودن هوا از روی قله تخت سلیمان، در جناج جنوب شرقی قلل آزادکوه و دماوند تقریبا در یک خط دید قابل مشاهده خواهند بود. همچنین قله علمکوه و شاه البرز در جنوب، ناز و کهار و هفتخوانی در جنوب شرقی و قلل سیاه کمان و چالون در شرق مشاهده میشود.
کوههای منطقه تخت سلیمان سرچشمه رودخانههای مهمی مانند سردآبرود، پراچان، ناریان، الموت رود، گرمارود، ازارود و رودهای درههای دوهزار و سههزار میباشند. در حال حاضر کوههای تخت سلیمان دارای بزرگترین مجموعه از یخچالهای کوهستانی در ایران هستند. یخچال علمچال با طولی حدود 3 کیلومتر و 750 متر عرض و عمق حدود 80 متری، در شمال قله علمکوه از بزرگترین یخچالهای طبیعی کشور محسوب میشود. دیگر یخچالهای منطقه تخت سلیمان عبارتند از: هفت خوان، شمالغربی علمکوه، تخت سلیمان، مرجیکش، خرسان، تخت چال (پاتخت) و چالون.