کال جنی طبس ؛ دره ای مرموز و اسرارآمیز

کارناوال - بهاره فلاح : کنجکاوی همیشه دردسرهایی برای آدمی به ارمغان آورده است. گاهی به سفری دست می زند که پایانش را هم نمی داند. کشف رمز و راز همیشه بازی خوبی را به راه انداخته و بشر را به سوی خود کشانده است.

کنجکاوی همیشه دردسرهایی برای آدمی به ارمغان آورده است. گاهی به سفری دست می زند که پایانش را هم نمی داند. کشف رمز و راز همیشه بازی خوبی را به راه انداخته و بشر را به سوی خود کشانده است.

این بشر کنجکاو از هر دری شده وارد می شود تا به کشف رمزها بپردازد و پاسخ سوالاتش را بیابد. نیاز به تجربه ی چالش های هیجان انگیز همیشه در وجود انسان جریان داشته و دارد. برخی دل به دریا می زنند و به قلب رمز و راز ها می روند و برخی دیگر به احتیاط روی می آورند و منتظر کشف واقعیت می شوند.

فرقی نمی کند که این رمزآلودها چه قدر با ما فاصله دارند. مساله ی مهم سوالاتی است که دست از سر ما بر نمی دارند و لحظه ای رهایمان نمی کنند. کشف واقعیت انگیزه ی راهی شدن در جاده ها را با خود به همراه می آورد.

امروز باز هم راهی دنیای رمزآلودی می شویم تا یکی از #اماکن اسرارآمیز ایران را بشناسیم. رمز آلودی که در #استان خراسان جنوبی جا خوش کرده و ما را به سوی دنیای پر رمز و رازش می کشاند.

برای سفر به این رمزآلود راهیِ شهرستان طبس می شویم…

فقط حواستان باشد که در این سفر نباید تنهایی به جاده زد حتی اگر رمزآلودها برایتان معنا نداشته باشند!

با کارناوال در سفر به قلب رمز و راز های کال جنی همراه باشید…

کال جنی ؛ رمزآلودی در قلب بیابان

30 تا 35 کیلومتر از طبس دور شده ایم و در دل بیابان به تماشای شاهکار های طبیعت مشغول هستیم. با دیدن چشمه و درختان نخل و نیزار می فهمیم که راه را درست آمده ایم. دره ی کال جنی از همین جا آغاز می شود.

قدم هایمان ما را به سوی اعماق این دره که گویی مینیاتوری رمزآلود از گراند کانیون در کشور آمریکا است، هدایت می کنند. می گویند ارواح سرگردان و جن ها همیشه درحال گذر از این منطقه هستند. ترسی به جانمان می افتد، اما کنجکاوی، نیروی عجیبی برای کشف واقعیت به ما می دهد.

دیواره های بلند و پرشیب این دره ی 16 کیلومتری مارا احاطه کرده اند. نسیمی می وزد و در این سرزمین عجین شده با گرما، حضور در فضایی خنک، مانند بهشتی در زمین است. نام این پدیده ی طبیعی منحصر به فرد در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

تصویری از گرند کانیون آمریکا

تصاویر کال جنی طبس

photo by Sarah kh

چرا نامش کال جنی است؟!

نام این رمزآلود هم قصه ای برای خودش دارد. کال جنی از دو بخش کال + جنی تشکیل شده است.

کال به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب ها و جریان آب گفته می شود. به این دلیل که ساکنان روستاها این محل را ترسناک و محل حضور جن ها می دانسته اند بخش دومِ نام را به آن اضافه کرده اند.

این اثر شگفت انگیز با نام دره جنی نیز شناخته می شود.

به دنبال رمز و رازها هستیم…

نقش و نگار های روی دیواره های بلند به ما می گویند که این دره در طول هزاران سال و در اثر فرسایش و حضور سیلاب به وجود آمده است. کسی چه می داند شاید در روزگارانی رودخانه ای خروشان از اینجا گذر می کرده است.

این دره ی عمیق گاهی شکل U به خود می گیرد و در جایی دیگر مانند V به نظر می رسد. بالای سرت را که نگاه کنی تنها ذره ای از آسمان را در فاصله ی دو دیواره ی بلند می بینی و در جاهایی به دلیل نزدیک شدن دو دیواره به یکدیگر از این تصویر هم خبری نیست.

کمی که پیش می رویم می فهمیم اینجا با همه جای این بیابان فرق دارد. اینجا آب عنصری نایاب نیست و در جای جای آن مشاهده می شود. آبشار های کوچکی در اینجا هستند که محلی ها به آنها شُلَن می گویند. حوضچه هایی هم تشکیل شده که تا 1٫5 متر عمق دارند و جای خوبی برای تن به آب زدن و خنک شدن در گرما ی این سرزمین است. با مهندسی شگفت آور، تونلی ساخته شده است که آب را به درون قنات هدایت می کند.

فرسایش در اینجا در نقطه ی اوج خود به چشم می خورد. نقوش و برجستگی ها و فرج حیرت انگیزی که در کف این دره است نشان از جریان آب در سال های دور دارد. از اینجا به بعد و با قطع شدن آب با سرزمین بی آب و علفی رو به رو می شویم.

اینجا رمز و رازها ما را در خود غرق می کنند، وقتی چشممان به حفره های داخل دیواره ها می افتد…

photo by Lida Mesgin

حفره های شگفت انگیز

حفره هایی پیش رویمان هستند که تصویرشان علامت سوالی را در ذهن ها نقش می کند. شاید بهترین توجیهی که به ذهنمان می رسد این است که این حفره ها هم حاصل دستان طبیعت هستند و در اثر فرسایش به وجود آمده اند اما همه چیز به اینجا ختم نمی شود. کمی که جلوتر می رویم در ارتفاع دو متری از سطح زمین چاهی دیده می شود که می شود به داخل آن رفت. اگر جسور باشید و خود را به داخل آن بکشید و با استفاده از جای دست ها و حفره هایی که در بدنه قرار دارد حدود 7 تا 8 متر بالا بروید در دنیایی دیگر قرار می گیرید که حیرت را در وجودتان شعله ور می کند.

آنچه پیش رویمان است بسیار باورنکردنی به نظر می رسد. در تالاری قرار گرفته ایم که در دو طرفش دو دالان قرار دارد که هر کدام به اتاق هایی می رسند، همه چیز شبیه یک خواب است، خوابی مبهم که تنها سوالات ذهنمان را بیشتر می کند، لمس خطوط روی دیوار، صدای تیشه ها را در فضا طنین انداز می کند. به راستی چه کسی از کدام سرزمین به اینجا رسیده و چنین اثر بی نظیری را خلق کرده است؟

رمزآلودها تکرار می شوند…

کمی که جلوتر می رویم گویی صحنه ها دوباره تکرار می شوند و باز هم سوالات تکراری دور ذهن می چرخند. حالا دیگر خبری از چاه یا راه ورودی نیست و انگار نامهربانی های طبیعت آن ها را با فرسایش و سیلاب های موسمی از بین برده است. اما کنجکاوی، بسیار قوی تر از این حرف ها است و یک مربی صخره نوردی از فدراسیون کوهنوردی را در سال 1380 به اینجا کشاند تا پاسخ سوالات را بیابد. او توانست به داخل دیواره های دره دست پیدا کند و تمامی آنچه که توانسته کشف کند، دالان، تالار و اتاقکی مشابه همان چیزی است که در محل قبلی مشاهده شده است.

حیرت انگیز ترین چیزی که وجود دارد یک حلقه چاه عمیق در این حفره هاست که برای دسترسی به آب، حفر شده است. اکنون انتهای این چاه، راه ورودی به فضاهای داخلی است.

واقعیت حفره ها

احتمال می رود این تونل ها و حفره ها محل سکنی و چله نشینی زرتشتیان و یکتا پرستان بوده که به گبر معروف هستند و با معماری دست کند ساخته شده اند. بررسی ها نیز زمان ساخت آنها را به زمان ساسانیان و پس از حمله ی اعراب به ایران نسبت می دهد. جالب ترین قسمت این حفره ها و تونل ها شباهت بسیار و مرتبط بودن آنها به یکدیگر می باشد.

ساختار کال جنی

کال جنی شامل یک کال اصلی و کال های فرعی می باشد. کال اصلی از نخلستان آغاز شده و به روستای ازمیغان می رسد. آب جریان یافته در کال اصلی که سر راهش گیاهان سبز را به جرعه ای آب مهمان می کند از چشمه ی ازمیغان آغاز می شود. این آب در ادامه ی مسیرش وارد کانالی که به قنات می رسد شده و کال را ترک می کند. شگفتی های بی نظیر و وجود گبر ها از همین مکان آغاز می شود.

دیدنی های کال جنی

کال جنی مقصد مناسبی برای کسانی است که دلشان غرق شدن در رمز و راز را می خواهد و این وسوسه دست از سرشان بر نمی دارد.

نخلستانی که خود به خود در دل این بیابان روییده است از جذابیت هایی است که نمی توان راحت از کنارش گذشت.

وارد کال جنی شوید و در میان رمزآلودگی قدم بزنید و برای ثبت لحظات پر رمز و رازتان دوربین خود را به همراه ببرید.

غرق در تفکر شوید و به هوش سازندگان گبرها فکر کنید اما جاذبه های طبیعیِ دره را از دست ندهید.

در میان آب ها بروید و تنی به آب بزنید. شیطنت و آب بازی در کنار این رمزآلود هم می تواند تجربه ی جالبی باشد.

photo by Reza Sahvi

با تماشای ویدئوی زیر سفر به کال جنی را تجربه کنید.

در حال بارگذاری ویدئو ...

کجا بمونیم ؟

اگر برای بازدید از این اثر منحصر به فرد و رمزآلود راهی جاده شدید، می توانید در طبس اقامت کنید و در یک سفر یک روزه بازدید از کال جنی را تجربه کنید.

راه دسترسی

برای رفتن به کال جنی به سوی شهرستان طبس بروید و ازطریق جاده طبس _بشرویه از آن خارج شوید. بعد از جاده ی آسفالته در دوراهی استخرِ شاعر وارد جاده ی خاکی صاف و بدون پیچ و خم می شوید که به روستای زیبای فشاه می رسد. نشانی آن همان چشمه و نخلستانی است که به آن اشاره کردیم. تنها ساکنان روستا که یک خانواده ی خادم امامزاده حسین بن جعفر صادق(علیه السلام) هستند راهنمای خوبی برای شما خواهند بود.

از همین جا که ابتدای دره و متصل به کوه است می توانید وارد دره شوید. همچنین می توانید به راه خود ادامه داده و در میانه های جاده ی خاکی از طریق یک شکاف در دیواره ی دره وارد آن شوید.

دغدغه های کارناوالی

چنین جاذبه ای که چشمان زیادی را به خود خیره می کند در گوشه ای از کشورمان قرار گرفته و هیچگونه حمایتی از آن نمی شود. برنامه ریزی درست می تواند مزایای بسیاری را برای ساکنان منطقه به ارمغان بیاورد. احداث امکانات با رعایت استاندارد ها می تواند گام مهمی برای جذب گردشگران بیشتر به سوی این جاذبه باشد.