به گزارش خبرنگار مهر، موزه ملی برزیل در روزهای اخیر دچار حریق گسترده ای شد به نحوی که بیشتر آثار این موزه که قدمتی بیش از 11 هزار سال داشتند در آتش سوختند. آتش سوزی موزه 200 ساله برزیل واکنش های متعددی در در میان فرهنگ دوستان مختلف در دنیا و در این کشور داشت. از دلهره و نگرانی برای تکرار این اتفاق در موزه های دیگر تا اظهار تاسف مقامات و خشمگین شدن فعالان فرهنگی و موزه ای در برزیل در پی بی توجهی به هشدار آنها درباره موزه.
برخی از معترضان در خیابان تظاهرات کرده و نسبت به اتفاق رخ داده اظهار خشم کردند آنها که با برخورد پلیس ریودوژانیرو مواجه شدند اظهار می کردند پیش از این درباره ناکافی بودن زیرساختها در موزه و کاهش هزینه های دولتی در نگهداری بهینه از این موزه هشدار داده بودند اما کسی به هشدار آنها توجهی نکرده بود. بیشتر این دسته از معترضان دانشجویان دانشگاه فدرال ریو بودند.
اما یکی از معترضان مشهور «پائولو کوئلیو» نویسنده معروف برزیلی بود که در مطلبی ، کوتاهی دولت این کشور را مقر اصلی بروز این حادثه دانست و اعلام کرد: «موزه ملی برزیل تنها محل نگهداری تاریخ این کشور نبود بلکه خود ساختمان موزه نیز بخشی از این تاریخ بود. اما حالا به جای آن که جشن 200 سالگی موزه ملی را برپا کنیم، برزیل در ترس فرو رفته چرا که این موزه در آتش سوخته است. اگر این ساختمان نمادی از آغاز ملت برزیل بود، این آتش نمادی از کشوری است که نبود فرهنگ و آموزش مشکل بزرگ آن است.
ما دولت را به سبب نادیده گرفتن تاریخمان مقصر میدانیم، اما ما مردم برزیل نیز تاریخمان را نادیده گرفتیم. برزیل کشوری فوقالعاده و زیباست اما به نبود آموزش مبتلاست. مردم فقیر در برزیل به مدرسه نمیروند چه برسد به موزه. ثروتمندان برزیل از موزهها دیدن میکنند اما در لندن، نیویورک و پاریس و نه در ریودوژانیرو یا سائوپائولو. »
واکنش مقامات به خبر آتش سوزی
علت آتش سوزی در موزه برزیل هنوز هم مشخص نیست اما یک مقام موزه داری در این کشور اعلام کرده که آسیب وارده غیر قابل بازگشت است. رئیس جمهور این کشور نیز در اظهار نظری گفته که این آتش سوزی غیر قابل پیش بینی بود. این روز غم انگیز برای همه برزیلی هاست.
کالداس یکی از کارکنان موزه که مانند خیلی از مردم برزیل با اندوه بسیار در حال تماشای سوختن این موزه بوده و 9 سال در آن کار می کرده گفت که همه چیز تمام شد. کار ما، زندگی ما در آنجا بود. 200 کار علمی از بین رفت.
سرجیو سعید لیتوو وزیر فرهنگ برزیل هم گفت که کشور در حال سوگ است. شرایط موزه های دیگر برای جلوگیری از این اتفاق در موزه های دیگر برزیل بررسی می شود.
شعله های موزه برزیل روز یک شنبه خاموش شد اما بیشتر آثار در اثر آتش و آبی که برای خاموش شدن آن استفاده می شد از بین رفت. پس از آن کریستینا سیرجو، معاون موزه گفت: آتش نشانان قطعات استخوانی را در یک اتاق از موزه پیدا شده که باید آن را جمع آوری کرده و به آزمایشگاه ببریم تا بدانیم دقیقا چه هستند.
این خبر خوشایندی بود چون ممکن است این جمجمه ها متعلق به یکی از جمجمه های مشهوری باشد که در موزه نگهداری می شد. این جمجمه به نام Luzia هست که یکی از قدیمی ترین فسیل هایی است که در آمریکا یافت می شود.
حالا بعد از این اتفاقات، بانک های برزیلی درصدد برآمده اند تا جبران مافات کند . بانک توسعه ملی روز سه شنبه اعلام کرد که 6 میلیون دلار به موزه هایی که مایل به ارتقاء برنامه های امنیتی و یا اطفای حریق هستند، اختصاص می دهد.
لوئیس فرناندو دیاس دوارت، یکی از مقامات موزه گفت که یونسکو، سازمان فرهنگی ایالت متحده، کمک مالی و فنی کرده است. مقامات فرانسوی و مصری نیز کمک کرده اند. چون این موزه دارای اشیایی از تمدن مصر بوده است و وزارتخانه های امور خارجه و آثار باستانی مصر، نگرانی هایی را در مورد سرنوشت این اشیا ابراز کرده اند.
روبرتو لیر، رئیس دانشگاه فدرال ریو دو ژانیرو، که موزه ملی برزیل تحت نظر آن است گفته که « این ساختمان در معرض آتش سوزی بود و نیاز به تعمیرات گسترده داشت. در واقع، دو سال پیش، دادستان فدرال در ریو دو ژانیرو شرایط ایمنی ساختمان را بررسی کردند. این موسسه 5 میلیون دلار برای بازسازی موزه در نظر گرفته بود اما هنوز این پول برای ارتقای سیستم اطفای حریق موزه پرداخت نشده است.»
در روز دوشنبه، مقامات دولتی 2.4 میلیون دلار برای بازسازی موزه وعده دادند.
واکنش ها در ایران با نگرانی برای موزه های خودمان همراه بود
در ایران نیز واکنش ها نسبت به آتش سوزی موزه برزیل در بین موزه داران بیشتر بود آنها هم از این اتفاق بسیار شوکه و ناراحت شدند و در عین حال از اینکه چنین اتفاقی بر سر موزه های کشورمان بیفتد اظهار نگرانی و دلهره کردند چون بسیاری از موزه های ایران در بناهایی واقع شده اند که یا سیستم اطفای حریق مناسبی ندارند و یا ساختمان آنها قدیمی است. در این بین اما محمدرضا کارگر مدیرکل امور موزه های کشور سعی کرد به نگرانی ها این طور پاسخ دهد که جای هیچ نگرانی وجود ندارد چون سیستم اطفای حریق در موزه ها پیش بینی شده است و البته آتش سوزی اتفاقی غیر قابل پیش بینی است.
ولی در عین حال همه موزه داران ایرانی می دانند که چه خطراتی موزه هایشان را تهدید می کند به همین علت است که نگران هستند.
در این بین اما علی هژبری یکی از کارشناسان پیشین اداره کل امور موزهها و دانشجو دکترا باستانشناسی در یادداشتی به موضوع آتشسوزی موزه برزیل پرداخت و عنوان کرد که از نکات غمانگیز این آتش سوزی برای ایران این است که نخستین و ارزشمندترین نمونه دایناسوری که از سال 1381 برابر 2002 میلادی طی نخستین پیجویی دایناسورها در منطقه بید بلند کرمان کشف شده بود و با اجازه رییس وقت پژوهشکده علوم زمین به رسم امانت به موزه ملی برزیل واگذار شده بود دیگر هرگز به وطن باز نخواهد گشت.
اما در پی آن مدیرکل امور موزه های کشور این موضوع را رد کرد با این وجود سرنوشت این دایناسور هنوز مشخص نیست.