از انتقادهای مرضیه برومند تا نویدهایش برای سینمای کودک

این کارگردان که داور سی‌ویکمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان بود در حالی آثار بخش ملی این دوره را قضاوت کرد که تا یک روز پیش از شروع جشنواره‌ی فیلم کودک مشغول هفدهمین جشنواره تئاتر عروسکی تهران بود که دبیری آن را برعهده داشت.

این دو رویداد بین‌المللی که تولید آثاری برای کودک و نوجوان وجه اشتراک‌شان است، به فاصله کمی از هم برگزار شدند ولی حتی در بازتاب خبری هم تفاوت‌های بارزی با هم داشتند.

مرضیه برومند در این باره در گفت‌وگویی با ایسنا بیان کرد: مهم‌ترین دلیل این تفاوت بخاطر اطلاع‌رسانی و پیش درآمد خوبی بود که ما قبل از جشنواره تئاتر عروسکی انجام دادیم، بطوری که آنقدر «شادپیمایی» تبلیغ شده بود که عده زیادی منتظر بودند این رویداد آغاز شود. درواقع می‌توان گفت شکل تبلیغ در جشنواره تئاتر عروسکی به‌روزتر بود در حالی که فکر می‌کنم همین موضوع، ضعف جشنواره فیلم کودک بوده که به‌روز نیست.

او افزود: در این راستا اگرچه تلاش‌هایی از سوی دست‌اندرکاران جشنواره انجام می‌شود اما عملکرد شهرداری اصفهان کمی محدودیت ایجاد می‌کند. از آنجا که من عضو شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان هم بودم، برای جلسه به آنجا سفر کردم و متوجه شدم فضای گفت‌وگو با شهردار جدید اصفهان خیلی با احتیاط همراه است چرا که بیشتر به افکار عمومی در اصفهان، احوال کنونی مملکت، کم‌آبی و مسائلی از این دست اشاره می‌کردند و شور و نشاط در جشنواره را به نوعی مانع یا مسئله‌ای با احتیاط در جشنواره می‌دانستند در صورتی که من مخالف این موضوع بودم و به نظرم کم‌آبی دلیل بر این نیست که شادی هم نکنیم، چون دلیل اصلی بروز خیلی از این مشکلات از همین موضوع ناشی می‌شود که روی فرهنگ و هنر کار نکردیم در حالی که چه چیزی بیشتر از هنر می‌تواند مردم را نسبت به داشته هایشان و مخاطراتش آگاه کند؟

برومند ادامه داد: هر روز این همه بحث درباره دلار در جامعه مطرح است ولی ثروت ملی ما دلار نیست، بلکه کوه و دشت و آب و هوایی است که در این مملکت داریم. من بارها به این دوستان (در اصفهان) تاکید کردم شما ترسو هستید و مرعوب گروه فشار شده‌اید؛ گروهی که از همان اولین سال‌های برپایی جشنواره با رویکرد سیاسی خود و بهانه درست کردن از هر چیزی،  سعی می‌کردند مانع از انجام کارها شوند. در صورتی که اگر قرار باشد بترسیم هیچ کاری نمی‌توان انجام داد به همین دلیل است که فکر می‌کنم اصلاح‌طلبان خیلی ترسو هستند چون اصولگرایان پشت‌شان گرم‌تر است و سر نترس‌تری برای اقدام کردن دارند.

وی با اشاره به اینکه به هرحال سینما «چهارباغ» در اصفهان با استقبال مخاطبان همراه بود و برنامه‌ای شبیه شادپیمایی هم برگزار شد که شهردار اصفهان در مراسم اختتامیه آن را جذاب دانست، بیان کرد:‌ یک نکته مهم دیگر این روزها، این است که ما نباید مشکلات و دلشوره‌ها را به بچه‌ها منتقل کنیم چون آن‌ها دچار بیماری روحی می‌شوند وقتی که مدام از بزرگترها درباره قیمت ارز،گرانی و نگرانی از آینده می‌شنوند. ما مدام از رادیو و تلویزیون اخبار بد و منفی می‌شنویم که تمام این‌ها روحیه را خراب می‌کند در حالی که نباید فراموش کنیم، زندگی ادامه دارد.

او در بخشی دیگر درباره فیلم‌های جشنواره کودک و نوجوان نیز گفت: سینمای کودک خیلی مشکل و مسئله دارد ولی مشهود است که به لحاظ کیفی و ساختار، اتفاق‌های خوبی در حال رخ دادن است. با این حال هنوز به مرحله ایده‌آل نرسیده‌ایم هرچند آن دورانی را هم که بسیاری به عنوان دوران طلایی می‌شناسند، ایده‌آل نبود.

داور این دوره از جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان اصفهان افزود: به نظرم اگر اوضاع و احوال یاری کند در دوره بعد فیلم‌های خوبی خواهیم داشت. چون فیلمسازهای جوان بیشتر کار کرده و به ذائقه مردم آشنا شده‌اند و می‌دانند چطور می‌توان فیلم خوب، مفرح و محترم ساخت. البته در این دوره باز هم فیلم‌هایی بودند که هنوز از کلیشه‌های رایج تلویزیونی برای جذب مخاطب استفاده می‌کردند و قطعاً موفقیتی هم به دست نیاوردند.

برومند درباره شورای سیاستگذاری اکران فیلم کودکان و نوجوانان و تاثیرگذاری‌اش نیز گفت: این شورا یک سال است که فعالیتی نکرده و تقریباً تعطیل شده است. البته به نظرم فعالیتش تاثیر چندانی هم نداشت چون در جلسات آن همیشه حرف‌های کهنه و تکراری مطرح می‌شد و من بارها به این مسئله اعتراض کرده بودم به همین دلیل معتقدم اگر یک نفر خودش مسئولیت بپذیرد و با مشورت متخصصان تصمیم‌گیری کند نتایج بهتر و سریع‌تری به دست می‌آید.

او در ارزیابی از فیلم‌های جشنواره اضافه کرد: فیلم های ما به‌روز نیستند و حتی آن‌هایی که در زمان معاصر اتفاق می‌افتند بستر زمانی و مکانی مشخصی ندارند که معاصر بودنشان را نشان دهد و انگار در این دوران نیستند. در واقع فیلم‌هایی انتزاعی هستند که حتی هویت جامعه را هم به شکل درستی در آن‌ها نمی‌بینیم. ضمن اینکه بیشتر فیلم‌ها از نظر تولید، فقیر هستند و مشخص است پولی برای آن‌ها خرج نشده که شاید هم خاطر برگشت سرمایه چنین نگاهی وجود داشته باشد، اما این کم خرج کردن پول برای سینمای کودک به نوعی آفت این سینما تبدیل شده است.

وی گفت: در این حوزه هنوز آموزش و پرورش هیچ نقشی ندارد و آن روند و سازوکاری که باید برایش پیش‌بینی شود تا به یک پروتکل همکاری برسد، به ثمر نرسیده است. در حالی که سالیان سال است با هر وزیر آموزش و پرورشی که آمده، بجز وزیر فعلی جلسه داشته و صحبت کرده‌ایم اما مسیر به شکلی است که اجازه نمی‌دهد مخاطبان این سینما که 9 ماه از سال را به مدرسه می‌روند به طور منظم به دیدن فیلم‌های کودک و نوجوان بروند. 

این هنرمند با اشاره به کمبود سینما در شهرهای دیگر نیز افزود: الان که همه چیز دیجیتال شده، راه انداختن یک سینمای کوچک در شهرها کار سختی نیست همانطور که ما برای فیلم «شهر موش‌ها» در سالن وزارت ارشاد شهرستان بم فیلم را نمایش دادیم اما برای بسیاری از شهرهای کوچک که سینما ندارند، این اتفاق نمی‌افتد.

برومند در پایان با اشاره به اینکه برخی فیلمسازان به عوامل تاثیرگذار برای موفقیت در گیشه توجه نمی‌کنند، گفت: قرار شده به زودی جلسه‌ای با فیلمسازان این دوره از جشنواره داشته باشیم تا درباره معیارهایی که بر اساس آن رای داده شده صحبت شود و احتمالا همین کمک می‌کند تا برخی مشکلاتی که در زمینه ساخت فیلم‌های کودک وجود دارد و سبب می‌شود برخی از آن‌ها در گیشه موفق نباشند بررسی شود، بویژه آنکه بعضی کارگردان‌ها با ذهنیت بچگی خودشان فیلم می‌سازند و بچه‌های امروز را در نظر نمی‌گیرند.