سپتیسمی، گند خونی یا مسمومیت خون یک مشکل مرگبار می باشد که به سختی تشخیص داده می شود. شناخت علائم آن بهترین روش برای جلوگیری از اثرات کشنده این نوع مسمومیت است.
افرادی که دستگاه ایمنی بدنشان ضعیف است، بیشتر در معرض مسمومیت خون قرار دارند. سایر افرادی هم که دچار ذات الریه، عفونت ادراری و یا حتی بریدگی جزئی روی بازو یا پا بوده اند نیز ممکن است به این مشکل دچار شوند.
اگر مسمومیت خونی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، با مصرف آنتی بیوتیک قابل درمان است، اما معمولا تشخیص آن سخت است و در مراحل پیشرفته صورت می گیرد. معمولا اصلی ترین علامت مسمومیت خون تب است، اما علائم دیگری نیز دارد که در اینجا به آنها اشاره می شود.
افت دمای بدن
گاهی ممکن است سموم سپتیسمی تاثیر برعکس ایجاد کند و بدن با کاهش دمای خود نسبت به عفونت واکنش نشان دهد. نتایج پژوهش ها نشان می دهد که کاهش دمای بدن نیز ممکن است جزو علائم مسمومیت خون باشد. بنابراین افرادی که دمای بدن شان به زیر 36 درجه سانتی گراد افت می کند، باید تحت بررسی قرار بگیرند.
لرز
معمولا تب با لرز همراه است. لرز امری ذهنی است. ممکن است بیماری لرز را احساس کند، اما متخصص نتواند آن را تشخیص دهد. از طرف دیگر معمولا تب و لرز با دیگر بیماری ها مانند گریپ اشتباه می شوند. بنابراین نمی توان لرز را به طور مستقیم به مشکل خاصی ارتباط داد. اما هر چه این علائم شدیدتر و طولانی تر باشند، نگرانی بیشتری در خصوص ابتلا به مسمومیت خون ایجاد می کنند. بنابراین باید به متخصص مراجعه کرد.
درد و ناراحتی
در صورت ابتلا به مسمومیت خون، قلب برای مقابله با عفونت با تلاش بیشتری خون را جریان می دهد. در واقع زمانی که بیمار می شویم، بدن میزان خونی را که پمپاژ می کند افزایش می دهد
درد ناشی از مسمومیت خون می تواند به تمام بدن سرایت کند یا اینکه در مناطق مختلفی حس شود. واضح ترین علامت مسمومیت خون احساس درد در معده و پاها است که معمولا با مشکلات دیگر اشتباه گرفته می شود. متاسفانه اگر این دردها به درستی تشخیص داده نشود، حتی ممکن است به مرگ بیمار منجر شود.
افت فشار خون
افت فشار خون یکی از علائم شایع عفونت است و ممکن است نشان دهنده شوک عفونی باشد که جدی ترین مرحله مسمومیت خون محسوب می شود. فشار خون زمانی افت می کند که رگ های خونی روان بودن خود را از دست می دهند و عروق و شریان ها سست و شل می شوند، تا جایی که خون نمی تواند به خوبی در بدن جریان داشته باشد.
در موارد جدی فشار خون به حدی افت می کند که به بیمار داروهایی تزریق می شود تا فشار خون بالا بیاید و جریان خون از سر گرفته شود. متخصصان به پزشکان توصیه می کنند به محض مشاهده افت فشار سیستولیک به زیر 100 نسبت به احتمال مسمومیت خون حساس باشند.
نبض تند
در صورت ابتلا به مسمومیت خون، قلب برای مقابله با عفونت با تلاش بیشتری خون را جریان می دهد. در واقع زمانی که بیمار می شویم، بدن میزان خونی را که پمپاژ می کند افزایش می دهد. این افزایش جریان خون به بدن برای مقابله با عفونت کمک می کند. زمانی که نبض به بالای 90 یا بیشتر می رسد، باید مسئله مسمومیت خون بررسی شود.
تنگی نفس
تنفس بیش از 22 مرتبه در دقیقه نیز نیاز به بررسی پزشکی دارد. مسمومیت خون می تواند به دو دلیل ریتم تنفس را تند کند: اول به خاطر وجود عفونت در مجاری تنفسی که با کمبود اکسیژن خود را بروز می دهد. ذات الریه یکی از عوامل رایج بروز مسمومیت خون است.
دوم اینکه حتی اگر عفونت در ریه ها نباشد بدن به تدریج که عفونت بیشتر می شود به اکسیژن بیشتری نیاز پیدا می کند. در این صورت نیز بدن ریتم تنفس را تند می کند. البته تنگی نفس ممکن است نشان دهنده مشکلات قلبی و سکته قلبی نیز باشد.
رنگ پریدگی یا پوست لکه دار
زمانی که فرد به مسمومیت خون مبتلا می شود، بدن جریان خون را به سمت ارگان های حیاتی هدایت می کند. پوست از این مسئله آسیب دیده و فرد رنگ پریده می شود. البته باید توجه داشته باشید که رنگ پریدگی ممکن است ناشی از کم خونی باشد. در هر حال این مسئله به همراه علائم دیگر باید مورد بررسی پزشکی قرار بگیرد.
خواب آلودگی یا منگی
معمولا خواب آلودگی و منگی در بیماران سالمند رایج است، اما این مشکل در بین کودکان و جوانان نیز دیده می شود و باید بررسی شود. زمانی که بدن خسته است و یا دچار سرما شده نیاز به استراحت دارد. علاوه بر این افت فشار نیز احساس خستگی و منگی می آورد. افت فشار ناشی از مسمومیت خون باعث می شود مغز به درستی به وظایف خود عمل نکند و فرد دچار خواب آلودگی و گیجی شود.
کاهش حجم ادرار
کاهش ادرار یکی از علائم کم آب شدن بدن به حساب می آید، اما در صورت ابتلا به مسمومیت خون نیز میزان ادرار فرد کاهش پیدا می کند. این اتفاق ناشی از کاهش حجم مواد غذایی و نوشیدنی های مصرفی بیمار است که بدلیل مریض شدن میلی به غذا ندارد. حتی ممکن است در نتیجه استفراغ و اسهال نیز اتفاق بیافتد.
اسهال و استفراغ
متاسفانه این علائم پزشک را به اشتباه می اندازد. بروز این علائم همیشه ناشی از ویروس معده و مسمومیت غذایی تلقی می شوند. اما مشکلات مربوط به روده گاهی نشان دهنده مسمومیت خون است. زمانی که بدن خون را به سمت ارگان های اصلی و حیاتی هدایت می کند، خون در ارگان هایی مانند روده ها کاهش پیدا می کند.
از آنجایی که برخی علائم مسمومیت خون شبیه علائم آنفلوانزا یا ویروس است، پزشکان به دنبال مسمومیت خون نمی روند. یادتان باشد که پزشکان و متخصصان عاری از خطا نیستند و همه چیز را نمی دانند. اگر علائم ذکر شده را در وجود خود یا اطرافیان تان مشاهده می کنید، حتما پزشک را در جریان بگذارید و مسئله را یادآوری کنید. به پزشک بگویید آیا ممکن است این علائم ناشی از مسمومیت خون باشد. در هر صورت حواس تان به علائم غیرعادی بدن تان باشد.
تبیان
