فرادید؛ فیلتر ذهنی یک شیوه تفکر منفی است که می‌تواند گونه‌های فراوانی داشته باشد. در صورتی که یک فیلتر ذهنی در شیوه نگرش شما راه پیدا کرد، مثل یک ویروس به سرعت تکثیر پیدا می‌کند و گسترش می‌یابد. اما مهم است که این نکته را به خاطر داشته باشید که فیلتر ذهنی و نگرش منفی، طرز فکری نیست که شما را در مواجهه با رویداد‌های مختلف زندگی، آماده کند. افکار منفی از بروز شرایط ناگوار و یا ناخوشایند جلوگیری نمی‌کند بلکه باعث خراب‌تر شدن وضعیت می‌شود. منفی گرایی، نتایج نگران کننده‌ای را به همراه دارد. این فیلتر ذهنی نه تنها در چهره فرد تاثیر مخرب می‌گذارد، بلکه می‌تواند سبب افزایش تمایلات فردی به اعتیاد، آشفتگی، اختلالات ذهنی، اختلالات بی خوابی، و ناراحتی‌های قلبی شود.
یک فیلتر ذهنی گونه‌ای از تحریف‌های شناختی است. شیوه بی طرفانه‌ای که یک طرز فکر متعصبانه و جانبدارانه در مورد خودمان و جهان اطرافمان را ارائه می‌دهد. موضوع اصلی این مورد، حالت‌های هیجانی و رفتار‌های نا خوشایند حاصل از این افکار منفی و باور‌های اشتباه است که منجر به ایجاد باور‌ها و رفتار‌های نا مطلوب در افراد می‌شوند از جمله اضطراب، افسردگی و بسیاری موارد دیگر.
تعداد بی شماری از این گونه فیلتر‌های ذهنی در زندگی روزمره وجود دارند که در این مقاله تنها به 20 نمونه آن‌ها به طور مستقیم اشاره شده است، این افکار منفی در واقع دلیل اصلی باز ماندن افراد در دستیابی به موفقیت و شادی هستند.
1- پیش بینی‌های منفی
از پیش دیدن آینده، آن هم به منفی‌ترین شکل ممکن که سبب می‌شود زمان حال و اکنون شما تبدیل به یک زمان پر از تنش و استرس گردد. با پیش بینی‌های منفی، سبب از هم پاشی زمان حال به خاطر آینده ایی که هنوز زمانش نرسیده نشوید و در درون خود یک حفره سمی ایجاد نکنید.
2- سخت گیری شدید
اینگونه افراد، طرز تفکری دارند که برای جلوگیری از یک فاجعه یا حادثه ذهنی، شروع به استاندارد سازی‌های سخت و سنگین می‌کنند و هر عملی را با وسواس بسیار زیاد انجام می‌دهند، این در حالی است که به طور معمول، هیچ مزیت بیش از حدی برای انجام آن کار با آن حجم وسواس وجود ندارد و این وسواس، نه تنها باعث هدر رفت انرژی و زمان می‌شود بلکه سبب از دست دادن فرصت‌ها می‌شود.
3- افکار سیاه و سفید
این فیلتر ذهنی باعث می‌شود همه چیز را یا سفید یا سیاه ببینید. به معنایی هیچ چیزی درباره "موفقیت و یا چیزی اضافه بر این" در ذهن وجود ندارد. این تفکر یک قطبی باعث می‌شود که فرد به ذهن خود درباره وجود راه دیگری اجازه ورود ندهد. صاحب این فیلتر ذهنی تصور می‌کند باید همیشه همه چیز فوق العاده باشد. این کمال گرایی بیش از حد، باعث می‌شود خودش هم نتواند هیچ کاری را انجام دهد. اگر شما نیز بر روی همه یا هیچ چیز پا فشاری دارید، باید بدانید احتمالا به هیچ نتیجه‌ای دست نخواهید یافت.
4- قوانین استوار همیشگی
یک فرد با چنین فیلتر ذهنی تصور می‌کند، همیشه همه باید به یک شکل رفتار کنند. در نتیجه هنگامی همه چیز طبق خواسته آن‌ها پیش نرود، دچار مسائلی مانند خشم، نا امیدی، اعتراض و حس گناه می‌شوند.
5- تعصب‌های خود خواهانه
برای بسیاری افراد خوب بودن از اهمیت بیشتری بر خوردار است در مقایسه با احساس یا حقیقت وجودی آن شخص مقابل. داشتن چنین فیلتر ذهنی سبب می‌شود تا این فرد احساس بیگانه‌ای نسبت به سایر افراد پیدا کنند و همین حس، باعث بروز مشکل در شکل گیری و حفظ روابط سالم آن‌ها می‌شود.
6- تصمیم گیری برای آینده با وجود هزینه‌های بالا
این افراد حاضر نیستند جلوی ضرر را همین اکنون بگیرند. حال آن ضرر می‌تواند در یک کسب و کار باشد یا در یک رابطه. آن‌ها به طور وحشتناکی، آینده خود را متحمل هزینه‌های گزاف می‌کنند.
7- یکسان خواهی سفسطه آمیز
تصور اینکه یک واحد سنجش یکسان برای اندازه گیری تمام پدیده‌ها وجود دارد، از فیلتر‌های ذهنی است که موجب تحریف واقعیت می‌شود، زیرا که در دنیای واقعی عملا این روش جواب نمی‌دهد. اینکه زندگی برای همه عادلانه نیست، آنرا عادلانه نمی‌سازد؟
8- دست کم گرفتن توانایی‌ها
این افراد، توانایی خودشان را در مواجهه با رویداد‌های منفی زندگی، نادیده می‌گیرند. این ذهنیت افرادی است که قبلا هیچگاه دل به آتش حوادث نزده اند و نمی‌دانند تا چه حد توانایی بالایی دارند. یک مثال قدیمی می‌گوید، آن مشکلی که تو را نکشد، باعث قوی‌تر شدن تو می‌شود.
9- حق تقدم
افرادی که با فیلتر حق تقدم برای خود شان دنیا را نظاره می‌کنند، تصور می‌کنند قوانینی که برای دیگران باید قابل اجرا باشد برای خودشان نیازی به اجرا ندارد. این افراد، خود خواهی عجیبی دارند، اما اگر تنها برای چند ثانیه دنیایی را تصور کنید که قدردانی و خدمت رسانی، به جای خود خواهی و انتظار داشتن از دیگران قرار بگیرد، به نظر تان دنیای بهتری برای همه نخواهد بود؟
10- تکرار مکرر یک عمل همیشگی و انتظار نتیجه متفاوت از آن
از دیدگاه آلبرت انیشتین این کار عین دیوانگی است که شخصی هر بار یک کار تکراری را انجام دهد به این انتظار که نتایج متفاوتی را حاصل کند. مثلا به تعویق انداختن کارها، باعث تمام شدن مهلت انجام آن کار می‌شود و انتظار نتیجه دیگری متفاوتی از آن کاملا غیر منطقی است.
11- شخصی سازی
داشتن برداشت‌های شخصی، فیلتر ذهنی است که سبب ایجاد تحریف در افکارمان می‌شود و ممکن است تصور کنیم، هر فردی صحبتی کرد یا کاری انجام داد منظورش مستقیما ما بوده ایم. این یک تفکر غیر واقعی است و باعث واکنش و موضع گیری غلط می‌گردد. این شیوه نگرش سبب می‌شود تا مرتبا خودمان را بابت چیز‌هایی که خارج از کنترل ما هستند، سر زنش کنیم. این را به یاد داشته باشید که همیشه نمی‌توانید همه را راضی نگه دارید.
12- سرزنش دیگران
سرزنش کردن دیگران تا حد زیادی باعث رضایت خاطر ما می‌شود، سرزنش کردن دیگران، یک فیلتر ذهنی است که بر عکس برداشت‌های شخصی که خودمان را مرتبا سرزنش می‌کردیم، این بار دیگران سرزنش می‌کنیم و مسئول تمام نا کامی‌ها و مشکلاتمان می‌دانیم.
13- تمایل به اعتماد به گروهی خاص
این تعصب و تمایل سبب می‌شود بر خلاف تفاوت‌هایی که در گذشته وجود داشته و سایر تجربیات افراد، تنها از یک گروه خاص به خاطر شباهتی که با شما دارند، طرفداری کنید و به آن‌ها متمایل شوید و حتی اعتماد کنید. این تفکر از سویی دیگر باعث می‌شود به کسانی که در خارج از این دایره قرار دارند کاملا بی اعتماد شوید. سعی کنید در هر شریطی به هر فرد دیدی منصفانه، هوشمندانه و منحصر به فرد داشته باشید.
14- بیش از حد فکر کردن
ذهنیتی که بیشتر همانند نشخوار فکری و نگرانی‌ها است. زیرا بر این باور اشتباه استواریم که با زیاد فکر کردن و نگران بودن می‌توانیم مشکلی را حل نماییم. نشخوار فکری سبب تخریب توانایی ما برای حل مشکلات می‌شود و مسیری مستقیم به سمت نگرانی‌ها و نا خشنودی‌ها است. در صورتی که مدام از خود سوال کنید، به احتمال قوی دیگر زمانی برای پیدا کردن پاسخ نخواهید داشت.
15- مسئولیت انجام چندین کار همزمان
با این عمل مرتبا در حال انجام یک کار و انجام کار دیگر هستید و در عمل هیچ کاری را به سر انجام نمی‌رسانید. انسان‌ها ذاتا طوری زاده شده اند که تنها روی یک کار متمرکز باشند. چندین کار را در کنار هم انجام دادن سبب می‌شود کارمان دو برابر شود، اما نتیجه کارمان نصف آن چیزی می‌شود که می‌توانست باشد.
16- نا امیدی
طبق یک نظر سنجی، تنها 23 درصد افراد، عادت به بازیابی خودشان پس از شکست، داشته اند و اکثر افراد در مقابل شکست تسلیم می‌شوند. اختصاص دادن زمان برای احیا و بازیابی قوای از دست رفته، سبب کاهش احساس اضطراب و افسردگی فرد می‌شود که در نهایت منجر به افزایش بهره وری او می‌شود. مطمئنا به استراحتی بیشتر از استراحت در یک اتاق نیاز دارید.
17- تقلب در هدف، از طریق به عقب انداختن کارها
این عمل نوعی آسیب رسانی به خود است که وقتی برنامه یک کاری را می‌ریزیم، آن را به تعویق بیاندازیم. در حقیقت آن نیرو و انگیزه مثبتی که برای انجام کاری در ما ایجاد شده را با به تعویق انداختن آن عمل، از بین می‌بریم. به دو طریق می‌توان اهداف را عملی کرد: یک روزی یا همین امروز. خودتان تصمیم بگیرید.
18- اصرار بر راهکارهای شکست خورده قبلی به امید دستیابی به نتایج بهترباید بدایند چه زمانی همان راهکار و استراتژی قبلی را دنبال کنید و چه زمانی از آن دست بکشید و به دنبال راه تازه‌ای باشید. ادامه دادن یک روش و رها کردن یک شیوه دیگر است، چیزی شبیه به دیوانگی و نبوغ، بین این دو یک مرز مشخصی وجود دارد. مراقب باشید این مرز را از بین نبرید.
19- فاجعه ساختنفیلتر ذهنی که سبب می‌شود یک اشتباه کوچک در ذهن فرد، تبدیل به یک فاجعه مصیبت بار و بزرگ شود. پیش بینی می‌کند و بد‌ترین اتفاقات موجود را در ذهنش به تصویر می‌کشد. به عنوان نمونه، ممکن است از میزان فروشش کم شود و فورا فکر کند رئیسش او را اخراج خواهد کرد، بی خانمان خواهد شد و دیگر در آمدی نخواهد داشت.
20- من نمی‌توانم خودم را عوض کنماین فیلتر ذهنی سبب می‌شود شخص فکر کند نمی‌تواند طرز فکر و رفتارش را تغییر دهد. به جای اینکه خودتان را متقاعد سازید که تغییر طرز فکرتان، کار خیلی سختی است، هدف خود را بر روی کاستن گام به گام افکار منفی خود متمرکز کنید. اولین هدف کاستن 10 درصدی از این افکار است و با ادامه دادن همین 10 درصد ها، ناگهان متوجه می‌شوید، پس از طی مدت زمانی کاملا به هدف اصلی خود که تغییر کلی در طرز فکرتان بوده، دست یافته اید.
منبع: successوب سایت فرادید 