چشم انداز نیمه دوم سال، در بخش گردشگری به طور معمول، فعالان بازار گردشگری با کاهش تقاضای سفر مواجه هستند. پایان تعطیلات تابستانی و شروع مدارس و دانشگاه ها، دست و پای بسیاری از خانواده ها را برای سفر می بندد و تعداد مراجعین به آژانس های گردشگری برای تقاضای تورهای داخلی و خارجی را کمتر از قبل می کند. علاوه بر این پیش بینی می شود با توجه به افزایش نرخ ارز و تاثیر منفی آن بر کاهش قدرت خرید مردم که گردشگری و سفر تفریحی با تورهای داخلی و خارجی را در لیست تقاضاهای لوکس مردم قرار می دهد، میزان سفرها و همچنین تورهای داخلی و خارجی در چشم انداز نیمه دوم سال کاهش چشمگیری پیدا کند. با وجودی که کارشناسان و فعالان بازار گردشگری اظهار امیداوری می کنند توزیع تعطیلات در نیمه دوم سال و همچنین طرح افزایش تعطیلی مدارس و تعطیلات زمستانی، به رشد گردشگری در این برهه کمک کند، فعالان بازار گردشگریاز چشم انداز نیمه دوم سال که پیش رو دارند، احساس نگرانی می کنند. آنها معتقدند سیاست توزیع کارت های اعتباری سفر به منظور جبران کاهش قدرت خرید در صورتی که مداوم و همسو با افزایش نرخ ارز باشد، در تمایل مردم نسبت به سفرهای داخلی می افزاید و باید هرچه سریع تر این سیاست اجرایی شود.
کالای گردشگری از سبد خانوار خارج شده است
رقیه حاتمی پور از فعالان بازار گردشگری، مدیرعامل هولدینگ گردشگری فلامینگو و عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران در این خصوص به «همگردی» توضیح می دهد: گردشگری شغل حساسی است و در بحران های اقتصادی و سیاسی به شدت تاثیر پذیر است. همانطوری که بر اساس رویدادهای گردشگری هم قابل مشاهده است، مشخصا به طبع نوسانات ارز و گرانی آن و همچنین به هم ریختن اوضاع اقتصادی و با وجود همه آشفتگی ها، گردشگری نیز افت کرده و افزایش هزینه های سفر و مسافرت، کالای گردشگری را از سبد خانوار خارج کرده است. سفرها تنها به سفرهای ضروری محدود شده آن هم با کمترین امکانات که البته تهیه آن نیز از پس برخی از طبقات پایین جامعه بر نمی آید. وقتی قدرت خرید خانواده ها پایین می آید طبیعتا کالاهای غیر ضروری و غیر اضطراری آنها به بعدا و زمان های دیگری موکول می شود و یا اینکه خانواده ها آن کالا را به طور کلی از لیست نیاز خود خارج می سازند تا شاید در فرصتی دیگر و در زمانی که قدرت مالی آنها به حد مطلوب رسید، دوباره آن را به لیست مایحتاج خود بیفزایند.
گردشگری خارجی تا مدت ها امکان تجدید قوا ندارد
وی با اشاره به شرایط بد سیاسی و فشارهای بیرونی و اتفاقات پیرامونی که امید به افزایش تورهای ورودی را کاهش داده است، می افزاید: تورهای ورودی که ارز آوری دارد و انتظار می رفت حداقل در این بخش از طریق آنها درآمدی نصیب کشور شود نیز از کف رفته است و فعالان گردشگری چه در حوزه تورهای داخلی و خارجی همگی دچار خسران و مشکلات فراوان شده اند. برای برون رفت از این شرایط چیزی در دست فعالان گردشگری نیست.آنچه که می تواند از طریق دولتمردان و تصمیم سازان کشور رخ دهد، آرام کردن فضای بین المللی و تعاملات بیشتر با دنیا برای بهبود چهره ایران است تا گردشگران خارجی هم اعتماد و احساس امنیت سفر کنند. اینها البته کاملا بستگی به رفتارها و روابط ما با جامعه بین الملل دارد.
حاتمی پور ادامه می دهد: اگرچه پیش از این بسیاری از مردم به کشورهای اطراف سفر می کردند و از این نظر تورهای خارجی بسیار رونق داشت اما با وجود ارز بسیار گران، پیش بینی می شود گردشگری خارجی تا مدت ها امکان تجدید قوا پیدا نکند و اگر این شرایط تداوم پیدا کند شاید دیگر مسافرت های خارجی در سبد قریب به اتفاق خانوارها قرار نگیرد. در خصوص گردشگری داخلی اما، طبیعتا کم شدن فشارهای اقتصادی و چرخیدن چرخه های اقتصاد از ضروریات است که ایجاد نشاط اجتماعی، جیب پر پول برای سفر و توان پرداخت از سوی گردشگران داخلی را در پی خواهد داشت و به افزایش تورهای داخلی می انجامد.
تاثیر طرح تعطیلات زمستانی بر افزایش تورهای مسافرتی
این عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران، در خصوص تاثیر افزایش تعطیلات و تاثیر طرح تعطیلات زمستانی بر افزایش تورهای مسافرتی در نیمه دوم سال نیز می گوید: وضعیت بازار گردشگری در نیمه دوم سال با چشم اندازی که اکنون مشاهده می شود، نگران کننده است. در کمیسیون گردشگری طرحی را برای تعطیلات زمستانی مطالعه و توسط کمیسیون به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارائه دادیم تا این نهاد تعطیلات زمستانی را در نیمه دوم سال بررسی و ساختار قانونی آن را ایجاد و اعلام نماید. دولت هم با این طرح موافقت کرده است. این مسئله به خودی خود باعث ایجاد سفر و افزایش میزان گردشگران داخلی به شهرهای مختلف کشور به ویژه شهرهای مرکزی و جنوی می شود و سفر را از یک سویه بودن و مختص به نوروز و تابستان بودن، منفک می کند.با این اوصاف می شود در نیمه دوم سال تا حدی امیدوار به رونق سفرهای داخلی بود به شرط آن که سیاست توزیع کارت های اعتباری سفر که جبران کننده کاهش قدرت خرید مردم باشند، اجرایی شود. خانواده ها نیز می توانند از فرصت تعطیلات زمستانی استفاده کرده و به شهرهای مختلف ایران و به ویژه آنهایی که دارای جاذبه های زمستانی مثل کوهستان ها، هتل های کوهستانی و زیبایی هایی از این دست هستند، سفر کنند. همچنین شهرهای جنوبی به دلیل آب و هوای مطبوع در فصل زمستان بستر خوبی برای ترغیب گردشگران است. البته لازم است با اجرای طرح تعطیلات زمستانی و ساختار سازی های مرتبط با آن، مسافرین را به این مناطق هدایت کرد. همچنین کویرنوردی به دلیل خنک شدن هوا و دلپذیرشدن سفر به مناطق گرمسیر و کویری، جنگل نوردی به دلیل رنگ آمیزی برگ درختان در پاییز و آبشارهای یخی و تماشای تالاب ها و جاذبه های کوهستانی از جمله جاذبه های گردشگری برای گردشران در نیمه دوم سال خواهد بود.
