به مناسبت روز جهانی بتمن؛ شوالیه تاریکی شب‌های گاتهام

بتمن Batman حالا نزدیک به 80 سال دارد (او رسما 78 ساله شده است) و خیلی از طرفداران او یک چهارم سن بتمن را هم ندارند و بتمن شنل خود را در نسل‌های متمادی پوشیده و در خیابان‌های گاتهام قدم زده است. با اینکه اکثر ابرقهرمانان در باور عموم مربوط به دنیای فانتزی و نوجوانانه می‌شود ولی کاراکتر بتمن به واسطه تاریکی‌هایی که در ابعاد شخصیتی خود و داستانش دارد و همچنین بازی‌ها و آثار سینمایی مطرحی که از روی آن ساخته شده، بیشتر از دیگر ابرقهرمانان دنیای کمیک بوک در بین افراد با سن و سال بیشتر طرفدار پیدا کرده است.

بتمن در تاریخ عمر 78 ساله خود، خود فراز و نشیب‌های متعددی داشته و امروزه تبدیل به کاراکتری شده که کمتر گیمر و فیلمبازی در دنیا وجود دارد که اسمش را نشنیده باشد و یا از این کاراکتر متنفر باشد.در حقیقت بتمن را دوست نداشتن کار سختی است! حتی برای شما دوست عزیز!

احتمالا می‌دانید که اکثر کاراکترهای خلق شده در دنیای سرگرمی‌ها، بارها و بارها به اصطلاح ریبوت می‌شوند و داستانی از نو برایشان تعریف می‌شود تا طرفداران نسل جدید را نیز به خود بکشند. این سیاست در دنیای کمیک نیز به شدت در جریان است و دلایل متعددی هم دارد (فرض کنید یک کودک نسل جدید با شماره 825 فلان ابرقهرمان روبرو شود، این رقم 825 ناخودآگاه کاری می‌کند که کودک مذکور تصور کند از داستان این شخصیت عقب مانده و کمتر سراغ آن برود.)

با این حال Origin یا همان اصلیت کاراکتر بتمن در طول این سالها کمتر از بقیه ابرقهرمانان دستخوش تغییرات شده چرا که داستانی بسیار قوی و درام را بطن خود نهاده است:

پسربچه ای به نام بروس وین که یک شب سرد زمستانی با والدین خود که از سرمایه داران بزرگ شهر خیالی گاتهام و مالک کمپانی عظیم وین به شمار می روند، از سینما بازمیگردد و در طی یک حادثه آن ها را از دست می دهد، یک دزد به آن ها حمله کرده (ماهیت شخصیت این دزد بارها و بارها در داستان‌های مختلف تغییر پیدا کرده) و پدر و مادر را می کشد (و باز در بعضی داستان ها هم به خود بروس وین کودک هم شلیک میکند ولی نمی میرد) و فرار می کند.

بروس وین کوچک توسط خدمتکار وفادار خانوادگی‌شان یعنی آلفرد بزرگ می شود و در خفا با ترس های خود کنار می آید و ضمن دیدن آموزش های رزمی و بوکس و یوگا و کاراته و هر آنچه که فکرش را بکنید، از یک سری متخصص و دانشمند وفادار کارخانه پدری اش نیز بهره می برد و وسایل مخصوصی برای خود درست می کند تا بتواند با آن ها شهر زادگاهش یعنی همان گاتهام را از چنگال تبهکارانی که در آن جولان می دهند در بیاورد؛ تبهکارانی که برگ برنده این سری محسوب می‌شوند و تبدیل به شاخصه داستان‌های بتمن شدند.

دنیای بتمن به حدی وسیع است که صدها انیمیشن و فیلم و بازی از روی آن ساخته شده و خوشبختانه اکثر این آثار طعم موفقیت را نیز چشیده‌اند. بتمن اما در سال‌های اخیر بیشتر با یک وجهه تاریک و در یک جهان تاریک و بی رحم شناسانده شده، جهانی که هرچند در نوع خود جذاب است و به ماهیت خفاش سیاه داستان می‌آید ولی شاید جالب باشد بدانید که بیشتر از نصف عمر این کاراکتر سپری شد تا او به این دنیای تاریک رسید و در آن ماندگار شد.

داستان‌های آغازین بتمن بیشتر شبیه به کمیکی بچه‌گانه با قصه‌ای سرراست می‌مانند و تکامل این دنیا به دست نویسندگان زبردست تاریخ کمیک صورت گرفته است، افرادی چون فرانک میلر و اسکات اسنایدر. آنها توانستند  بتمن را از سایر ابرقهرمان ها جدا کنند و به آن یک بعد جذاب دیگر بدهند. بعدی که در وهله اول قطعا انسانی بودن بتمن نسبت به سایر ابرقهرمان های کتاب دیگر است. بتمن صرفا با تکیه بر قدرت بازوی خود که البته به زعم تمارین گسترده ای که از کودکی تا جوانی کرده بسیار بالاست و مهارت های رزمی و صد البته فکری خود می تواند یک ابر قهرمان شود.

با هشتگی که به مناسبت روز جهانی بتمن ساخته شده یعنی هشتگ #BatmanDay ، می‌توان در این روز ثابت کرد که بتمن قهرمان همه دنیاست و این شوالیه فقط برای گاتهام نیست. بتمن در سه پلتفرم سینما و انیمیشن و بازی بارها و بارها شنل خود را برافراشته و در ادامه نگاهی کوتاه و مفید و مختصر به حضور خفاش شب در این موارد خواهیم داشت:

بتمن در دنیای گیم

گرچه پیش‌تر در مطلبی مفصل به تاریخچه حضور این شخصیت در دنیای گیم پرداختیم اما بازهم خاطرنشان خواهیم کرد که اکثر آثار ساخته شده از روی این شخصیت در بازی‌های ویدئویی به موفقیت رسیدند. همچنین بتمن در بازی‌های مختلفی به صورت افتخاری حضور داشته، به عنوان مثال ماشین بت موبیل او در بازی راکت لیگ وجود دارد و یا در بازی کلاسیک revenge of shinobi می‌توانستید او را ببینید. بتمن بیش از 45 بازی انحصاری خودش را دارد و حداقل در ده بازی دیگر نظیر DC VS Mortal Kombat حضور داشته است.

فعلا خبری از ساخته شدن نسخه جدیدی از یک بازی با محوریت کاراکتر بتمن نیست و می‌توان این کاراکتر در بازی‌های دیگری همچون Injustice جستجو کرد.

بتمن در دنیای انیمیشن

انیمیشن‌های بتمن همیشه حرف اول و آخر را زده‌اند و توانستند نام و نشان این شخصیت را تبدیل به یک برند جهانی کنند. از آثار انیمیشن سینمایی تا سریال انیمیشنی این اثر همگی درخشان ظاهر شدند و اخیرا انیمه‌ای به نام Batman Ninja هم ساخته شد تا پای این کاراکتر را به دنیای انیمه ژاپنی هم باز کند. مجموعه تلویزیونی انیمیشنی بتمن تولید شده در سال 1994 به زعم بسیاری از کارشناسان از بهترین آثار سریالی در ژانر ابرقهرمانی است و در بین انیمیشن‌های سریالی هم تاکنون حرف اول و آخر را زده است.

این انیمیشن موفق به دریافت جوایز متعددی در سال‌های پخش خود شده و با اینکه همانند آثار امروزی بتمن و انیمیشن‌های اخیر آن، فاز بزرگسالانه‌ای ندارد ولی به هیچ وجه تداعی کننده یک دنیای کودکانه نیز نیست.

آثار انیمیشنی بتمن در سال‌های اخیر به مجموعه انیمیشن‌های سینمایی بازار ویدئویی او محدود می‌شوند که هرچند تایملاین مشخصی ندارد و هر یک به طور مجزا یک داستان مستقل دارد، ولی دیدن آنها به ترتیب ساخته شدنشان لذت دوچندانی را می‌دهد. انیمیشن‌های جدید بتمن بر اساس سیاست‌های کمپانی ناشر آن یعنی DC همگی در ژانر بزرگسال قرار داد و رنگ و بوی خاص و با ابهتی به آن بخشیده است.

البته در این بین همیشه آثاری هم برای دیگر مخاطبین و تماشاگران کم سن و سال‌تر ساخته شده که می‌توان به انیمیشن مشترک بتمن و اسکوبی دوو و یا عنوان موفق لگو بتمن اشاره کرد که خارج از انیمیشن‌های تاریک و بزرگسالانه این کاراکتر به سر می‌برند.

بتمن در قالب سریال‌های تلویزیونی زنده

در این بخش هم می‌توان به سریال‌های بتمن و یا انشعاب گرفته از کاراکترهای بتمن اشاره کرد و هم به آثار کلاسیک بتمن (چهار فیلمی که در طی سال‌های 1989 تا 1997 ساخته شد و در آن افرادی چون جورج کلونی و مایکل کیتون به جای بتمن نقش آفرینی کردند) و سه گانه ساخته شده توسط کریستوفر نولان و البته بتمن اخیر دنیای سینمایی دی سی که با هنرنمایی بن افلک روی کار آمده است. پرداخت و بررسی تک تک این آثار سینمایی مطالب جدایی را می‌طلبد، ما تصمیم گرفتیم به طور خلاصه به مقوله سریال‌های ساخته شده از این جهان که کمتر جایی درباره آنها صحبت شده بپردازیم.

سریال اولیه بتمن که در دهه 60 میلادی ساخته شد، امروزه تاحد زیادی مسخره و آبروبر به نظر می‌آید. بخشی از اپیزودهای این سریال به بیان پیام‌هایی بهداشتی برای بچه‌ها از جمله شیر خوردن چه مفیده! می‌پرداخت و آن را بیشتر به یک نمایش کودکانه شبیه می‌کرد تا یک سریال داستانی. این سریال البته تبدیل به اثری کالت در بین طرفداران شد و حتی اخیرا چندین انیمیشن سینمایی با حال و هوای آن ساخته شد که با تحریک حس نوستالژیک طرفداران، توانست به موفقیت دست یابد.

اما بعد از آن سریال Birds Of Prey با رویکرد ورود ابرقهرمانان زن وارد میدان شد که برخاسته از دنیای بتمن و کاراکترهای کمیک‌های او بود. سریال به قدری ضعیف ظاهر شد که بعد از پخش یک فصل به طور کلی کنسل شد. تا به اینجا بتمن و ملحقات آن! در دنیای تلویزیونی Live Action چندان به بخت و اقبال نخورده بودند تا زمانی که سریال Gotham با محوریت داستان کمیسر گوردون (رییس پلیس اصلی شهر گاتهام در دنیای بتمن) ساخته شد که توانست موفقیت‌های متعددی را پدید بیاورد. هرچند این سریال هم در یکی دو فصل پایانی خود با ضعف‌هایی همراه بوده اما کماکان طرفداران بی‌شماری در دنیا دارد و با توجه به فصل پایانی آن که زمان پخشش نزدیک است، به نظر می‌رسد بتواند به اثری ماندگار در تاریخ بتمن (لااقل در بخش تلویزیونی) تبدیل شود.

خبرها حکایت از این دارد که سریال دیگری نیز با نام Pennyworth در حال ساخت است که احتمالا داستان خدمتکار وفادار این خانواده یعنی آلفرد را بیان می‌کند.