عمارت کلاه فرنگی رشت

عمارت کلاه فرنگی رشت از جاهای دیدنی رشت با 120 هزار مترمربع مساحت، توسط محتشم الملک که فی الواقع همان سردار معتمد خوان و حاکم بزرگ زمان خود در ایران و گیلان بوده، به سنه ی 1327 هجری قمری بنیان گذاشته شد.بسیاری از کسانی که به تماشای باغ محتشم می روند شاید به تنها چیزی که توجه نمی کنند معماری زیبای عمارت کلاه فرنگی است در صورتی که این بنای چوبی، 200 سال است که با رطوبت 95 درصدی و برف های سنگین و زلزله ها سخت دست و پنجه نرم کرده وباز دوام آورده و هنوز هم استوار ایستاده و بر چهره رهگذران لبخند می زند.این بنا به همراه باغ بزرگش قبل ترها متصل به جنگلی بوده که سردار در آن شکار می کرده. او به هنگام مرگش وصیت کرد که عمارت را به شکل پارکی برای استفاده عموم مردم در آورند.
نمای بیرون عمارت کلاه فرنگی از جاهای دیدنی رشت طوری است که به نظر می رسد این بنا دارای 3 طبقه است، اما در اصل این بنا 4 طبقه می باشد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق است و این اتاق ها هر یک به وسیله پنجره هایی نورگیری داخلی و تهویه مناسب را در فصل گرم سال فراهم می کنند. بلندترین اتاق این عمارت هشت گوش و از هر سو دارای پنجره هایی است که رو به باغ باز می شود و مصالح به کار رفته در آن آجر، چوب و گچ است.
مصالح به کار رفته در کلاه فرنگی از جاهای دیدنی رشت در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته ای و پوشش آن از جنس سفال خمره ای تعبیه شده، که در زیر آن سفال هایی جهت عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان قرار گرفته است. دور تا دور ساختمان در طبقه اول به صورت ایوان و در طبقه دوم به صورت بالکنی چوبی است که 68 ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده است.
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی، در گذشته، از محلات کم تردد رشت بوده است و به همین علت محلی برای سکونت تابستانی حکمرانان و فرمان داران بود، اما با توجه به توسعه شهر و افزایش جمعیت و خیابان های ارتباطی در کنار این پارک جهت دسترسی به مرکز شهر و احداث بنای استانداری و شهرک بازی کودکان در ضلع غربی این پارک موجب شده تا این عوامل آرامش و سکوت محل و منطقه را تحت تأثیر قرار دهد.
علت انتخاب نام کلاه فرنگی بر روی این بنا، شباهت فراوانی است که طبقه فوقانی این بنا به کلاه سیلیندری (فرنگی) داشته است.
در سال 1374 این عمارت به مدیریت میراث فرهنگی گیلان واگذار گردید و امروزه از آن به عنوان مرکز آموزش هنرهای دستی استفاده می شود.
مصالحه عمارت کلاه فرنگی
مصالح به کار رفته در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته‌ای و پوشش آن از جنس سفال خمره‌ای تعبیه شده، که در زیر آن سفال‌هایی قرار گرفته‌اند که کار آنها عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان و نگه داری سفال می‌باشد. دور تا دور ساختمان در طبقه اول به صورت ایوان و در طبقه دوم به صورت بالکنی چوبی است، که 68 ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده، دامنه ساختمان از سر شیرهایی چوبی ساخته شده که به صورت دو پوش است که برای جلوگیری از ریزش برف و باران به داخل ساختمان طول آن را بلند گرفته‌اند.

باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی،از جاهای دیدنی رشت در گذشته، از محلات کم تردد رشت بوده است و به همین علت محلی برای سکونت تابستانی حکمران و فرمان‌داران بود، اما با توجه به توسعه شهر و افزایش جمعیت و خیابان‌های ارتباطی در کنار این پارک جهت دسترسی به مرکز شهر و احداث بنای استانداری و شهرک بازی کودکان در ضلع غربی این پارک موجب شده تا این عوامل آرامش و سکوت محل و منطقه را تحت تأثیر قرار دهد
این اثر در تاریخ 26 آبان 1375 با شماره ثبت 1764 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت کلاه فرنگی رشت مربوط به دوره قاجار است و در رشت، ضلع جنوبی پارک قدس (باغ محتشم) در کنار رودخانه گوهررود واقع شده است.این اثر در تاریخ 26 آبان 1375 با شمارهٔ ثبت 1764 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسیر دسترسی به عمارت کلاه فرنگی
این باغ در مرکز شهر رشت قرار گرفته و از طریق ماشین شخصی یا تاکسی از خیابان حافظ در دسترس می باشد
———————————————————————————————————————————————————–
این عمارت بنایی فاخر و به یادگار مانده از اواخر دوران قاجار است و چون در باغ محتشم ساخته شده از جمله جاذبه‌های دیدنی شهر رشت به حساب می‌آید.

عمارت کلاه فرنگی دارای 4 طبقه است اما از بیرون به نظر می‌آید که 3 طبقه دارد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق است و این اتاق‌ها هر یک به وسیله پنجره‌هایی نورگیری داخلی و تهویه مناسب را در فصل گرم سال فراهم می‌کنند.
بلندترین اتاق این عمارت هشت‌گوش و از هر سو دارای پنجره‌هایی است که رو به باغ باز می‌شود و مصالح به کار رفته در آن آجر، چوب و گچ است.مصالح به کار رفته در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته ای و پوشش آن از جنس سفال خمره ای تعبیه شده،که در زیر آن سفال هایی قرار گرفته اند که کار آنها عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان و نگه داری سفال می باشد.
دور تا دور ساختمان در طبقه اول به صورت ایوان و در طبقه دوم به صورت بالکنی چوبی است، که 68 ستون بالکن بام ساختمان را مهار کرده، دامنه ساختمان از سر شیرهایی چوبی ساخته شده که به صورت دو پوش است که برای جلوگیری از ریزش برف و باران به داخل ساختمان طول آن را بلند گرفته اند.
این بنا در گذشته محل سکونت تابستانی حکام و فرمانداران شهر بود که با توجه به تغییر شرایط اجتماعی جامعه مورد بهره‌برداری‌های گوناگون از جمله خانه شطرنج شهر- رستوران پارک و غیره گردیده. این عمارت بعدها توسط میراث فرهنگی گیلان تبدیل به مرکز آموزش هنرهای سنتی در سطوح استان شد.
از عوامل تزئینی بنا می‌توان به عواملی چون سرشیرها – اشک های جلو دامنه ی بنا – دستک ها و نرده ی بالکن اشاره کرد.
عمارت کلاه فرنگی در سال 1375 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 1764 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.