روزنامه هفت صبح: همه پدر و مادرها دوست دارند که مدرسه رفتن منجر به رشد و بالندگی و سلامت فردی و اجتماعی فرزندانشان شود. در این میان، حفظ تندرستی دانشآموزانی که هر روز با کیف و کتابهای سنگینشان به کلاسهایی با نیمکتهای یکسانسازی نشده میروند از اهمیت بسزایی برخوردار است. البته نباید زیاد نگران باشید زیرا توجه کمی به این موضوع کافی است تا بتوانید از بروز اختلالات اسکلتی وعضلانی در فرزندانتان پیشگیری کنید.
کدام کیف و کفشاگر برای کودکتان کیف دستی خریدهاید انتخاب مناسبی نداشتهاید. بهتر است کوله پشتیهای دوبنده با بندهای عریض را انتخاب کنید تا شانههای کودک متحمل فشار زیادی نشود. لازم نیست کوله او پر از لوازم و وسایل درسی و کمک درسی باشد زیرا سلامت کمر، گردن و شانههایش را تهدید میکند. با یک اندازه گیری ساده وزن محتویات به علاوه وزن کیف را بسنجید و با وزن فرزندتان مقایسه کنید. وزن کیف باید حدود 10 درصد وزن کودک شما باشد. به عنوان نمونه اگر وزن کودک شما 25 کیلوگرم باشد، کیف و وسایل داخل آن باید حدود 3 کیلوگرم باشد.
اجازه ندهید کودک شما برای رفتن به مدرسه کفشهایی که کفی نرم و نازک دارند را به پا کند زیرا این کفشها مناسب شیطنتها و جنب و جوش سن مدرسه نیستند و به مچ، زانو و کمر او آسیب میرسانند. کف کفش مدرسه باید دارای لژ مناسب باشد. در ضمن به بهانه اینکه فرزندتان بتواند سال آینده هم از همان کفش استفاده کند، کفش بزرگتری برای او نخرید.
زنگهای تفریح و ورزش آن تعداد از دانشآموزانی که در زنگ تفریح هم در کلاس میمانند یا در حیاط مدرسه مینشینند و تحرکی ندارند هم با مشکلات جسمانی مواجه خواهند شد.
متخصصان میگویند زنگ تفریح فرصت مناسبی است برای تغییر وضع بدن که در صورت جنب و جوش کودک، عملکرد ذهنی او را افزایش و دردهای عضلانی و اسکلتی او را کاهش خواهد داد.
در کشورهای پیشرفته هر کودک بر اساس وضعیت جسمانی و علایقش به یک رشته ورزشی هدایت میشود و سالها در همان رشته فعالیت میکند. به عنوان نمونه یک دانشآموز بلند قد از همان سال اول ابتدایی به بسکتبال یا والیبال سوق داده میشود و بعد از پنج تا شش سال به یک نوجوان حرفهای در ورزش تخصصی خود بدل خواهد شد.
اگر به کودکان در زنگهای ورزش حرکاتی متناسب با فیزیک بدنشان آموزش داده شود این مزایا پر رنگتر خواهد شد. البته تمامی دانشآموزان در هر شرایطی قبل از آغاز ورزش باید چند دقیقه بدن خود را گرم کنند و با یک فعالیت ورزشی سبک بعد از اتمام ورزش، بدنشان را به آرامی سرد کنند.
ناگفته پیداست که کودکان تمایل زیادی به فعالیت بدنی و جنب و جوش دارند اما فعالیتهایشان تا وقتی که به رشد جسمانی و روانی کافی نرسیدهاند، حتما باید با نظارت بزرگسالان انجام شود.
درس و مشق در منزل
خوب است اگر در منزل هم میز و صندلی متناسب با قد و قامت دانشآموز داشته باشید. زیرا دانشآموزان هنگام انجام تکالیف خود در خانه توجه چندانی به حالت نشستن خود ندارند و در حالت چمباتمه یا درازکش مشق مینویسند و به همین دلیل خیلی زود به دردهای عضلانی، آسیب ستون فقرات و گاه خمیدگی یا گودی کمر دچار شود. اگر دانشآموز عادت کرده که برای انجام تکلیف در منزل روی زمین بنشیند باید از میزهای کوتاه کمک بگیرید تا او به دیوار تکیه بدهد و تکالیفش را انجام دهد. البته این روش هم نباید در زمان طولانی مورد استفاده قرار گیرد و کودک حین مشق نوشتن باید وضعیت خود را تغییر دهد و هر نیم ساعت یکبار از جای خود بلند شود و کمی راه برود.
نیمکتهای یکسان سازی نشدهیک اصل جهانی میگوید نیمکتهای تمامی مدارس باید طبق استانداردهای جسمانی کودکان در هر رده سنی تهیه شده باشند. وجود میز و صندلیهای غیراستاندارد در برخی مدارس، عوارض نشستنهای طولانی مدت را تشدید میکند . به همین دلیل باید درست نشستن را به کودکتان آموزش دهید. اگر میز و صندلی مدرسه بر اساس قد و قامت دانشآموزان قابلیت تنظیم داشته باشد از بروز بسیاری از اختلالات اسکلتی جلوگیری میشود. نشستن درست روی صندلی هم اگر برای مدتی طولانی باشد خستگی عضلات و دردهای اسکلتی ایجاد میکند.
نشستنهای طولانی مدت همچنین ممکن است باعث کوتاهی عضلات و به هم خوردن تعادل، انعطاف پذیری بدن شود که قدرت عضلات را کاهش میدهد و بروز کمر دردهای مزمن، دردهای ناحیه بالای کتف و درد و گرفتگی ساق پاها را تشدید میکند. معلم میتواند به دانشآموزان اجازه دهد تا در طول برگزاری یک کلاس کمی جابهجا و گهگاه از جایشان بلند شوند.
دانشآموزان همچنین میتوانند حرکات ورزشی و کششی را پشت میز خود انجام دهند. این مورد علاوه بر با نشاط کردن فضای کلاس باعث کاهش خستگی عضلات میشود. عادت دانشآموز به درست نشستن در دوران مدرسه، باعث میشود که دردهای عضلانی، اسکلتی کمتری در بزرگسالی نصیب او بشود.