مجله قرمز: فقدان قاعدگی یا آمنوره، فقدان خونریزی قاعدگی است. این وضعیت وقتی رخ میدهد که دختری تا سن 16 سالگی نخستین پریودی خود را تجربه نکند. همچنین برای زنانی هم که 3 تا 6 ماه پریود نشود این اصطلاح به کار می‌رود.
آمنوره به دلیل مختلفی اتفاق می‌افتد. شایعترین علائم آن بارداری است. البته آمنوره همچنین ممکن است بخاطر عوامل مختلف سبک زندگی، از جمله وزن بدن و میزان ورزش ایجاد می‌شود. در بعضی موارد، تعادل هورمونی یا مشکلاتی با اندامهای تولید مثلی ممکن است موجب آن شود.
در صورتی که دچار آمنوره هستید باید به پزشک مراجعه کنید. علت زمینه‌ای پریودهای از دست رفته ممکن است نیازمند درمان باشد.
انواع فقدان قاعدگی
دو نوع فقدان قاعدگی وجود دارد، اولیه و ثانویه. فقدان قاعدگی اولیه وقتی است که یک دختر نوجوان به سن 16 سالگی رسیده یا از این سن عبور کرده اما هنوز پریودی را تجربه نکرده است. اکثر دخترها بین سنین 9 و 18 سالگی پریود می‌شوند اما سن میانگین 12 سال است.
فقدان قاعدگی ثانویه وقتی است که زنی قاعدگیش سه ماه به تاخیر افتاده باشد. این شکل از آمنوره شایعتر است. در اکثر موارد، هر دو نوع را می‌توان بطور موثری درمان کرد.
علتهای فقدان قاعدگی
آمنوره اولیه و ثانویه می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد. بعضی از عوامل طبیعی هستند در حالی که سایر آنها مشکلات سلامتی هستند که نیازمند درمان هستند.
علتهای طبیعی که بیشترین احتمال موجب آمنوره هستند شامل بارداری، شیردهی و یائسگی.
عوامل سبک زندگی شامل ورزش شدید و استرس. همچنین داشتن چربی کم در بدن یا برعکس چربی زیاد هم ممکن است موجب تاخیر یا توقف در قاعدگی شود.
عدم تعادل هورمونی ممکن است موجب آمنوره شود. آنها همیشه بوسیله تومورهای روی غده هیپوفیز یا غده تیروئید تحریک می‌شوند. پایین بودن سطح استروژن یا بالا بودن تسوسترون نیز می‌تواند موجب آنها شود.
اختلالات ژنتیک یا اختلالات کروموزومی همچون سندرم ترنر و سندرم ساویر، گاهی اوقات می‌توانند موجب تاخیر در قاعدگی شوند.
داروها می‌توانند موجب فقدان قاعدگی در بعضی از زنان شود.
داروهای ضد جنون و ضد افسردگی اغلب دخالت دارند.
داروهای شیمی درمانی و داروهای درمان کننده فشار خون بالا می‌توانند موجب مشکلاتی با قاعدگی شوند.
داروهای پیشگیری از بارداری هم ممکن است برای چند ماه منجر به فقدان قاعدگی قبل از بازگشت سیکل قاعدگی به حالت نرمال شوند.
نقصهای جسمانی همچون مشکلات ساختاری در اندامهای تولید مثل زنانه ممکن است مسئول تاخیر یا فقدان قاعدگی باشد.
این مشکلات می‌تواند ناشی از نقصهای تولد، تومورها یا عفونتهایی باشد که در رحم یا کمی پس از تولد رخ داده است.
در مواردی نادر، پریود نشدن ممکن است نشانه سندرم آشرمن باشد. این به دلیل زخم در رحم پس از جراحی رخ میدهد که می‌تواند از قاعدگی جلوگیری کند.
چه موقع باید بخاطر فقدان قاعدگی به پزشک مراجعه کرد
یک دختر نوجوان که پریودیش تا 16 سالگی شروع نشده باشد باید به پزشک مراجعه کند. کسی هم که 14 سالش شده و یا بزرگتر است اما هنوز هیچ علامتی از بلوغ را ندارد باید به پزشک مراجعه کند. این تغییرات به ترتیب زمان شامل موارد زیر هستند:
رشد جوانه‌های پستان (تلارک)
رشد موهای ناحیه تناسلی (پوبارک)
شروع دوره قاعدگی (منارک)
زنان و نوجوانانی که سه دوره یا بیشتر پریودی را پشت سر هم از دست داده باشند باید به پزشک مراجعه کنند.
روشهای تشخیص علت فقدان قاعدگی
وقتی که بخاطر فقدان قاعدگی به پزشک مراجعه می‌کنید پزشک شما یک معاینه انجام میدهد و از شما یک سری سوال می‌پرسد. آماده صحبت در مورد چرخه طبیعی قاعدگی، سبک زندگی و هر علامتی که دارید، باشید.
همچنین اگر سه ماه پریود نشوید پزشک شما یک تست بارداری را می‌نویسد. اگر آن مشکلات رد شوند شما ممکن است نیازمند آزمایشهایی برای تعیین علت زمینه‌ای پریود نشدنتان باشید. این تستهای تشخیصی عبارتند از:
آزمایش خون که طی آن پزشکتان می‌تواند سطح هورمونها را در بدن شما بررسی کند. هورمون جسم زرد و هورمون تحریک کننده فولیکول همگی مربوط به قاعدگی هستند. تعیین سطح آنها می‌تواند به پزشک شما کمک تا علتهای فقدان پریودی را مشخص کند.
سونوگرافی که آزمون تصویربرداری ست که از امواج با فرکانس بالا و امواج صوتی برای ایجاد تصاویر داخل بدن استفاده می‌کند. این به پزشک شما امکان میدهد تا اندامهای مختلفی همانند تخمدانها و رحم را ببیند و رشد غیر نرمال آنها را بررسی کند.
سی تی اسکن نوع دیگری از تست تصویربرداری است که از کامپیوتر و ماشینهای گردان اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری با برش عرضی از بدن استفاده می‌کند. این تصاویر به پزشک امکان میدهد تا برای توده‌ها و تومورهای داخل غده‌ها و اندامها بررسی انجام دهد.
درمان فقدان قاعدگی یا آمنوره
درمان آمنوره بستگی به علت زمینه‌ای دارد. عدم تعادل هورمونی را می‌توان با مکملها یا هورمونهای مصنوعی درمان کرد که می‌توانند به متعادل کردن سطح هورمونها کمک کنند.
ممکن است پزشک تصمیم بگیرد کیستها، بافت زخمی یا زخمهای رحمی را که موجب پریود نشدن می‌شوند، بردارد. همچنین در صورتی که وزن یا ورزش کردن شما به این وضعیت مربوط باشد، وی توصیه‌هایی را در مورد تغییر سبک زندگی خواهد داد. از پزشکان بخواهید در صورت نیاز شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد. این متخصصان می تواند به شما یاد بدهند که چگونه وزن و فعالیت فیزیکی خود را به روشی سالم مدیریت کنید.
چه کاری می‌توانید انجام دهید
یک قرار ملاقات با پزشکتان تنظیم کنید بنابراین وی می‌تواند علت آمنوره شما را مشخص کند. درمانتان را با دقت دنبال کنید و همه مراجعات پیگیری را انجام دهید. در صورتی که درمانهای پزشکی یا اصلاح شیوه زندگی وضعیت شما را بهتر نکرد حتما با پزشکتان تماس بگیرید.
