نگاهی به عوامل مرگ‌ و میر سالمندان

محمدباقر عباسی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به روز جهانی سالمندان که برابر با ( 1 اکتبر و 9مهر)، شاخص‌های توسعه ملی هر کشور را ارتقای سلامت جامعه از طریق عرضه مراقبت‌های بهداشتی و با کیفیت دانست و اظهارکرد: جوامع مختلف با اجرای برنامه‌های مختلف بهداشتی و توسعه‌ای سعی می‌کنند با کاهش مرگ و میر به سطوح بالای رشد و تعالی برسند. بدون شک، اطلاعات به‌موقع، مداوم و معتبر درباره سطح و روند مرگ و دلایل آن در جامعه نقش مهمی در شناخت الگوهای مرگ و نحوه دخالت در این امر جهت کاهش آن در اختیار پژوهشگران، برنامه ریزان و سیاست گذاران قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: از آنجا که تعداد و دلیل مرگ، بر حسب سن و جنس متفاوت است، به منظور کارآیی بیشتر و برای رصد بهتر وضعیت وقوع مرگ در بخش‌های خاص یا کوچکتری از جمعیت، می‌توان دلایل مرگ را به تفکیک سن و جنس ارائه کرد. یکی از گروه‌های سنی، سالمندان گروه سنی 65 ساله و بالاتر است.همچنین بررسی علل مرگ این گروه از افراد، علاوه بر بررسی علل مرگ در کل، دلایل مرگ به تفکیک جنسی علل، نیز مد نظر قرار گرفته است تا شناخت درست‌تری هم بر اساس جنس و هم بر اساس سن در مورد علل مرگ آنها به دست آید.

مدیرکل دفتر آمار و اطلاعاتی جمعیت سازمان ثبت احوال گفت: بر پایه داده‌های پایگاه اطلاعات جمعیت کشور، مهمترین دلایل مرگ ثبت شده برای افراد گروه سنی 65 سال و بیشتر به ترتیب عبارتند از بیماری‌های قلبی و عروقی با 47.47 درصد، علایم و حالات بد تعریف‌شده و مبهم با 15.96 درصد، بیماری‌های دستگاه تنفسی با 10.46 درصد، سرطان‌ها و تومورها با 9.49 درصد، بیماری‌های عفونی و انگلی با 4.32 درصد، و بیماری‌های دستگاه ادرای و تناسلی با 2.39 درصد . این شش دلیل، 90.10 درصد از کل دلایل  مرگ ثبت شده افراد با گروه‌های سنی 65 و بیشتر را به خود اختصاص می‌دهند.

وی افزود: تفکیک جنسی دلایل مرگ ثبت شده نشان می‌دهد که در این گروه سنی، تفاوت‌ها در اولین شش دلیل مرگ ثبت شده در مردان و زنان تنها با تفاوت یک پله‌ای مربوط به علت سوم و چهارم است. در مردان، سومین دلیل مرگ ثبت شده به گروه سرطان‌ها و تومورها با سهم 11.37 درصدی اختصاص دارد در حالی که در زنان این دلیل در رتبه چهارم و 7.42 درصد از کل دلایل مرگ را به خود اختصاص می‌دهد.

به گفته‌ عباسی، در زنان سومین دلیل ثبت شده با سهم 10.05 درصدی به بیماری‌های دستگاه تنفسی اختصاص دارد، در حالی که این دلیل در مردان با سهم 10.85 درصدی در جایگاه چهارم قرار دارد. در سایر دلایل مرگ ثبت شده در مردان و زنان تفاوت در جایگاه رتبه‌ای دیده نمی‌شود. تنها تفاوت در زیر گروه دلایل مربوط به سرطان‌ها و تومورها و بیمار ی‌های عفونی و انگلی مشهود است. در گروه سرطان‌ها و تومورها، سه دلیل اول " سایر سرطان‌ها "سرطان‌های دستگاه گوارش و سرطان دستگاه و راه‌های تنفسی" مشترک بین مردان و زنان و رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص می‌دهند.

مدیرکل دفتر آمار و اطلاعاتی جمعیت سازمان ثبت احوال خاطر نشان کرد: چهارمین دلیل در این گروه در مردان و زنان به ترتیب با 11.54 درصد و 3.99 درصد به سرطان‌های دستگاه تناسلی مردان و سرطان‌های دستگاه تناسلی زنان اختصاص دارد. تفاوت اما در میزان‌های دلایل مرگ سوم و چهارم در مردان و زنان دیده می‌شود. در حالی که از هر 100 هزار مرد 65 ساله و بیشتر، 71 نفر به دلیل سرطان‌های دستگاه و راه‌های تنفسی از دنیا رفته اند این تعداد در زنان 29 نفر در هر 100 هزار زن این گروه سنی است، مردان دو برابر بیشتر از زنان این گروه سنی با مرگ به این دلیل از دنیا رفته‌اند. همچنین از هر 100 هزار مرد 65 سال و بالاتر، 62 نفر به دلیل سرطان دستگاه‌های تناسلی از دنیا رفته‌اند، در حالی که این میزان برای زنان فوت شده برابر با 12 زن در هر 100 هزار نفر است و تعداد مردان 5 برابر بیشتر از زنان است.

وی در پایان تصریح کرد: در گروه بیمار ی‌های عفونی و انگلی اولین و دومین دلیل مربوط به دو زیر گروه " سایر بیماری‌های عفونی و انگلی و بیماری‌های عفونی دستگاه گوارش " است.  در مردان و زنان به ترتیب مرگ به دلیل هپاتیت‌ها با 1.40 درصد و سل با سهم 0.84 درصدی سومین بیشترین دلیل مرگ ثبت شده به شمار می رود.