به گزارش خبرنگار مهر، نشست «نقد و بررسی بازنمایی بحران‌ها در رسانه‌ها (با نگاه ویژه به حمله تروریستی اخیر در اهواز)» به همت انجمن علمی ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران، روز سه‌شنبه دهم مهرماه با حضور «علی احمدی» عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و قائم مقام اسبق شبکه خبر، «فرشاد مهدی‌پور» استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدیرمسئول و سردبیر روزنامه صبح نو و «مهدی جلیلی» مدیر چندرسانه‌ای خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، در محل این دانشگاه برگزار شد.
«فرشاد مهدی‌پور» در ابتدای سخنانش با اشاره به فاصله اندک زمان وقوع حمله تروریستی اخیر در اهواز با اعلام خبر آن از شبکه خبر، این مسئله را نشانه پیشتازی رسانه ملی و اقدامی قابل تقدیر خواند و گفت: این اقدام، در عین حال، خود مجوزی بود برای ورود سایر رسانه‌ها به این موضوع. تلویزیون با انتشار دو فیلم کوتاه از این حمله تروریستی آن هم به فاصله‌ای کم، خود به منبعی دست اول برای انتشار نخستین تصاویر از این رویداد شد.
وی در ادامه با بیان اینکه رسانه‌ها به طور کلی در بازنمایی رویدادها، همزمان خود رویدادها را تنظیم می‌کنند و آنها را تقلیل می‌دهند، افزود: فیلم اولی که از این حمله تروریستی منتشر شد و نشان می‌داد سربازان مانند برگ درخت به زمین ریخته‌اند و بعضی هم در حال فرار هستند، به مخاطب مفهوم «فرار کردن سرباز از صحنه عملیات» را منتقل می‌کند؛ اما فیلم دوم نشان می‌دهد که این سربازان در خشاب‌های خود، فشنگی نداشته‌اند؛ این فیلم دوم، مظلومیت سربازانی را نشان می‌دهد که در فیلم اول، مخاطب خود را مایوس کرده بودند.
مدیرمسئول و سردبیر روزنامه صبح نو سپس گفت: بازنمایی دوم، مربوط به تصویر بسیار خوبی بود که خبرگزاری ایرنا از سرباز رشید و شجاعی منتشر کرد که در میانه‌ی این حمله، دو، سه بار در صحنه می‌آید و می‌رود و بازنمایی دیگر، مربوط به تصویر غلطی بود که خبرگزاری ایسنا منتشر کرد و متاسفانه عکاس هیجان زده‌ای که این تصویر را شکار کرده بود، آن را به رسانه‌های خارجی فروخت و به عکس صفحه اول برخی رسانه‌های خارجی تبدیل شد. با هر کدام از این سه سناریو، تفسیر و بازنمایی حادثه تغییر می‌کند.
مهدی‌پور با انتقاد از برخی رسانه‌های داخلی که تمایل زیادی برای انتشار عکس‌های فجیع و خونین کشته‌های حوادثی از این دست از خود نشان می‌دهند، افزود: در 5 سال گذشته و بعد از شکل‌گیری داعش، بالغ بر 300 عملیات تروریستی در آمریکا انجام شده است اما شما حتی یک تصویر از کشته‌های این قبیل حوادث در رسانه‌های این کشور سراغ ندارید؛ آن هم کشوری که هلی‌کوپترهای خبری بر فراز شهرهایش دارد. ظاهراً این پروتکل در کشورهای آنگلوساکسون، وجود دارد؛ در حالی که ما در کشورهایی مثل فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و آلمان، چنین قاعده‌ای نمی‌بینیم.
این روزنامه‌نگار همچنین در بخش دیگری از سخنانش گفت: در حمله تروریستی اهواز، تصاویر نمادین پرقدرتی خلق شد که سویه‌های مثبت و منفی آنها، قابل بررسی است؛ به عنوان مثال تصویر «طاها اقدامی» 4 ساله در آغوش سرباز سپاهی که در حال حمل اوست، این تصویر را به نمادی مثبت از همبستگی و حس نوع‌دوستی، از این حادثه تبدیل کرد؛ البته در آن سو هم، تصویر یگان موسیقی و شیپورهای به زمین افتاده، تصویر معکوس و منفی این ماجرا بود.
وی همچنین «بی‌طرفی رسانه‌ای» را «یک افسانه» خواند و با اشاره به قدرت واژه‌سازی‌ها در القای تصاویر رسانه‌ای از رویدادها به مخاطب، اضافه کرد: بدون استفاده از این واژه‌ها و در واقع بدون واژه‌سازی، حوادث، معنادار نمی‌شوند؛ در همین راستاست که مثلاً «بی. بی. سی» از حمله تروریستی اهواز با عنوان «حمله مسلحانه به نظامیان در اهواز» نام می‌برد؛ این شبکه فارسی زبان همچنین وقتی در لندن، اغتشاشی به وجود می‌آید، آن را «آشوب‌آفرینی» می‌خواند ولی اگر در تهران باشد، آن را «قیام» عنوان می‌کند.
ادامه دارد...
