مجله دیجی کالا - یوسف اسفندیاری: همین ابتدای امر چند سؤال را مطرح می‌کنیم. آیا همچنان از MP3 پلیر پرتابل استفاده می‌کنید؟ یا از دوربین دیجیتال کامپکت بهره می‌برید؟ در مورد پلیر CD یا نوار کاست چطور؟ کامپیوترهای جیبی؟
احتمالاً پاسخ شما-به‌خصوص در زمینه‌ی دو مورد آخر-منفی است. چنین گجت‌هایی روزی روزگاری طرفداران بسیار زیادی داشتند اما حالا به‌طور کامل منسوخ شده‌اند. دلیل اصلی این موضوع هم به ظهور گوشی‌های هوشمند و جذابیت روز افزون تکنولوژی‌های نوین برمی‌گردد.
پیش از انقلاب گوشی‌های هوشمند، استفاده از چندین گجت برای کاربردهای مختلف یک پدیده‌ی عادی محسوب می‌شد. به‌عنوان مثال برای گوش دادن به موسیقی، کاربران از یک MP3 پلیر و پیش از آن از مینی‌دیسک یا CD پلیر استفاده می‌کردند. تا همین چند سال پیش هم اگر کاربری می‌خواست عکس‌های به نسبت باکیفیتی بگیرد، ناچار به استفاده از دوربین‌های کامپکت بود و کاربران زیادی هم از کنسول‌های بازی پرتابل مانند نینتندو DS استفاده می‌کردند.
در همین حین، مدیران و دستیارهایی که مثلا ناچار به ذخیره‌ی شماره تلفن افراد زیادی بودند، معمولاً برای چنین کاری از کامپیوترهای جیبی یا PDA استفاده می‌کردند.
بعد از ظهور آیفون و عرضه‌ی اندروید، انقلاب گوشی‌های هوشمند آغاز شد و خیلی سریع چنین گجت‌هایی کنار گذاشته شدند. هرچند چنین اتفاقی در عرض چند روز رخ نداد، اما روی‌هم‌رفته فرایند منسوخ شدن این گجت‌ها بسیار سریع‌تر از حد انتظار بود. امروزه بازار مربوط به MP3 پلیرها اصلاً دیده نمی‌شود و کمتر کسی دیگر از کنسول‌های بازی پرتابل استفاده می‌کند. با این حال، باید خاطرنشان کنیم که چنین گجت‌هایی تا همین چند سال پیش به‌عنوان گجت‌های نوآورانه و مربوط به آینده به فروش می‌رفتند و طرفداران بسیار زیادی هم داشتند.
انقلاب نمایشگرهای بزرگ
در زمینه‌ی عملکرد عالی مربوط به همگرایی، می‌توانیم به سلطه گوشی‌های هوشمند در صنعت گجت‌های مصرفی اشاره کنیم. این گجتی است که می‌تواند موسیقی پخش کند، عکاسی کند، بازی‌های مختلفی را اجرا کند، روند ورزش کاربران را زیر نظر بگیرد و در نهایت، تماس هم بگیرد. گوشی‌های هوشمند واقعاً گجت‌های ضروری و همه‌فن‌حریفی محسوب می‌شوند، اما آیا جذابیت آن‌ها همیشگی خواهد بود؟ آیا این گجت‌ها هم مانند گجت‌های دیگر بعد از ظهور فناوری‌های جذاب‌تر، منسوخ و فراموش خواهند شد؟
تحلیلگر صنعت تکنولوژی، «پائولو پسکاتوره» (Paolo Pescatore) در مورد جایگزین احتمالی گوشی‌های هوشمند می‌گوید: «این جایگزین احتمالاً تلفیقی از فناوری‌ها و ویژگی‌هایی مانند واقعیت مجازی و افزوده، نمایشگرهای تعاملی و قدرت مبتنی بر فضای ابری خواهد بود.» او در ادامه می‌گوید: «کاربران چنین محصولی بدون نیاز به استفاده از دستان خود و تنها با فرمان‌های صوتی می‌توانند تماس بگیرند، ویدیو تماشا کنند، موسیقی پخش کنند، گرمای محیط خانه را کنترل کنند و کارهایی از این قبیل. برای چنین گجتی، هر دیوار و سطحی می‌تواند به‌عنوان نمایشگر انجام وظیفه کند.»
البته، چنین تکنولوژی‌ای همین الان هم وجود دارد، هرچند با شکل و شمایلی ساده‌تر. گجت‌هایی مانند آمازون اکو و گوگل هوم فرمان‌های صوتی کاربران را می‌فهمند و کاربران بدون نیاز به استفاده از دست‌های خود و دست زدن به یک گجت، می‌توانند لامپ‌های خانه‌ی خود را خاموش و روشن کنند، غذا سفارش دهند، از وب برای یافتن پاسخ سؤالات موردنظرشان استفاده کنند و حتی موسیقی موردعلاقه‌ی خود را پخش کنند. اما در حال حاضر نمی‌توان چنین گجت‌هایی را به‌صورت یک گجت جیبی با خود حمل کرد.
بسیاری از افراد این نظر را داشتند که تکنولوژی‌های پوشیدنی می‌تواند وابستگی ما را به گوشی‌های هوشمند کمتر کند، اما موفقیت ساعت‌های هوشمند پایین‌تر از حد انتظار بود و بیشتر این ساعت‌های همچنان وابسته به گوشی‌های هوشمند هستند و بیش از اینکه گجت‌های مستقلی باشند، گجت‌های مکمل گوشی‌ها محسوب می‌شوند.
ساعت‌هایی که از سیم‌کارت و اینترنت موبایل استفاده می‌کنند با وجود تمام امکاناتی که ارائه می‌دهند، نمی‌توانند جایگزین گوشی‌های هوشمند شوند که این موضوع عمدتا به کوچک بودن صفحه‌نمایش آن‌ها برمی‌گردد. هرچند تا همین چند سال پیش بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند که این ساعت‌ها جایگزین گوشی‌های هوشمند خواهند شد، اما حالا می‌دانیم که چنین موضوعی محقق نشده است.
واقعیت افزوده هم پتانسیل‌های زیادی دارد اما این فناوری هنوز نتوانسته در صنعت تکنولوژی جای محکمی برای خود ایجاد کند. پروژه گوگل گلس که به کاربران اجازه می‌داد دنیای دیجیتالی را بر دنیای واقعی قرار دهند، در نگاه اول به نظر می‌رسید که می‌تواند آینده‌ی تکنولوژی را برای همیشه متحول کند. اما این گجت هیچ‌وقت وارد مرحله‌ی تولید انبوه نشد و در همان فازهای ابتدایی تولید آن متوقف شد.
گوگل گلس مانند یکی از گجت‌های موجود در فیلم‌های علمی-تخیلی بود اما در همین حین مشکلات متعددی را هم پدید می‌آورد. به‌عنوان مثال وقتی که کاربر در حال گذر از خیابان است، این عینک می‌توانست یک پیام را به نمایش درآورد و همین می‌توانست حواس کاربر موردنظر را پرت کند. علاوه بر این، به دلیل ماهیت این عینک، این نگرانی وجود داشت که تبلیغات دهنده‌ها بتوانند تبلیغات مبتنی بر موقعیت مکانی کاربر را به‌طور پیوسته به نمایش درآورند. این موارد در کنار نگرانی‌های دیگر، منجر به توقف تولید این عینک هوشمند شد.
انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
یکی دیگر از احتمالاتی که باید در نظر بگیریم این است که شاید جایگزین گوشی‌های هوشمند آن‌قدر نوآورانه باشد که در حال حاضر حتی نمی‌توانیم چنین گجتی را تصور کنیم. همانطور که در دهه 70 میلادی اگر به کسی گفته می‌شد در آینده با استفاده از گجت‌های کوچکی می‌توان کارهای مختلفی مانند تماشای فیلم یا ثبت عکس‌های حرفه‌ای انجام داد، چنین فردی به احتمال زیاد این حدس و گمان‌ها را به حساب دیوانگی طرف مقابل می‌گذاشت.
شاید جهش بزرگ بعدی یک گجت معمولی دیگر نباشد، بلکه وسیله‌ای باشد که بتواند لایه‌های دیجیتالی را مستقیماً به مغز ما منتقل کند. هرچند چنین ایده‌ای بسیار نوآورانه و شاید تا حدی ترسناک باشد، اما با توجه به پیشرفت‌های حاصل شده در نیم قرن اخیر، نباید چنین مواردی را غیرممکن در نظر بگیریم.
البته به نظر «پسکاتوره» به این زودی‌ها نباید انتظار منسوخ شدن گوشی‌های هوشمند را داشته باشیم. او می‌گوید: «گوشی‌های هوشمند به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره ما بدل شده‌اند و کاربران خواستار استفاده از گجت قابل لمس هستند. ما بیش از هر گجت دیگری، از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنیم. کاربران دوست دارند بدون هیچ‌گونه دردسری ویدیوهای مختلفی تماشا کنند و به موسیقی‌های مختلفی گوش دهند. هیچ گجت دیگری نمی‌تواند به خوبی گوشی هوشمند چنین کارهایی را انجام دهد.»
طبق نظر «پسکاتوره»، گوشی‌های هوشمند گجت‌های منحصر به فردی محسوب می‌شوند و بیشتر کاربران برای انجام کارهای روزمره خود به این گجت‌ها وابسته هستند. به نظر او، گوشی هوشمند همانند چاقوی سوئیسی دنیای تکنولوژی است و روزبه‌روز قابلیت‌های گوشی‌های هوشمند بیشتر از قبل می‌شود. با توجه به اینکه در حال حاضر گوشی‌های پرچم‌دار با قیمت بیش از 1000 دلار به فروش می‌رسند و همواره قیمت آن‌ها رو به افزایش است، شرکت‌های سازنده تمام تلاش خود را می‌کنند که این گوشی‌ها را همواره جذاب و هیجان‌انگیز نگه دارند تا بتوانند سود هنگفتی را از فروش این محصولات کسب کنند. با توجه به این موضوع، حداقل تا آینده‌ی نزدیک گوشی‌های هوشمند منسوخ نخواهند شد.
