به گزارش ایسنا، آنچه بیشتر از همه درباره خوراک مناطق شمالی ایران می‌دانیم مربوط به استان گیلان و بعد از آن هم مازندران است و در این بین خوراک‌های منطقه گلستان کمتر شناخته شده‌اند. البته تنوع خوراک‌های این منطقه را می‌توان در شهرهایی که بیشتر ترکمن‌ها ساکن آن هستند، دید و کمتر رستوران محلی در شهر گرگان وجود دارد که این غذاها را طبخ یا سِرو کند.
پررنگ‌ترین اقوام ساکن استان گلستان، ترکمن‌ها هستند. به واسطه زندگی عشایری این قوم در دشت‌ها و حرفه آنها که دامداری بوده است، گوشت و لبنیات نقش پررنگی در سبک غذایی زندگی‌شان داشته است. اما با وجود یکجانشینی آنها و کم‌رونق شدن دامداری، نقش این دو مواد غذایی در خوراک‌های‌شان همچنان حفظ شده است.
در دوره صحرانشینی که از یخچال و وسایل سرمایشی خبری نبود، مردم گوشت‌های اضافی خود را به صورت «قاق ماچ» درآورده و تقریبا تا حدود یک ماه نگهداری می‌کردند. آن زمان وقتی افراد به سفر می‌رفتند مقداری از این مواد خوراکی را با خود می‌بردند و به صورت پخته و خام مصرف می‌کردند. برخی نیز تکه‌هایی از آن را داخل چای خود انداخته و بعد از نرم شدن مصرف می‌کردند. گوشت خشک و نمک زده‌شده را «قاق-ماچ» می‌گویند.
معروف‌ترین غذای استان گلستان و منطقه ترکمن «چکدرمه» است و برای تهیه آن برنج را با پیاز سرخ‌شده، گوشت تکه‌ای و آب گوجه فرنگی می‌پزند. به جای گوشت از ماهی سفید هم برای پخت این غذا استفاد می‌شود.
چکدرمه
«قایش محلی» خوراک دیگری است که از گوشت چرخ‌کرده با چاشنی ماست کاملا سنتی، نعناع و سس گوجه فرنگی آماده می‌شود.
«مانتی» یکی از خوراک‌های قدیمی اقوام ترکمن است که انواع مختلفی دارد و در بین این قوم محبوبیت بسیاری دارد. این خوراک به صورت لقمه‌ای و جوش سِرو می‌شود. گوشت چرخ‌کرده و پیاز را به شکل مختلف در نوعی خمیر پیچیده و با چاشنی ماست سنتی، نعناع و سس گوجه فرنگی ترکیب کرده و می‌پزند. این غذا در همه فصل‌ها قابل طبخ است. مانتی اسفناج هم برای افرادی که رژیم غذایی دارند یا گیاه‌خوار هستند، با استفاده از سبزیجات و اسفناج آماده می‌شود.
حتی نقش گوشت در طبخ آش‌های این منطقه نیز فراموش نشده است. «اون آش» یکی از سوپ‌های اصلی ترکمن‌ها است که بیشتر در فصل‌های سرد سال استفاده می‌شود. می‌توان گفت این غذا تنها سوپی است که در پخت آن از انواع حبوبات و گوشت گوسفندی با استخوان، سیر و گوجه‌فرنگی تازه استفاده می‌شود.
آش «دوغ» هم با گوشت، نخود، سیر، سبزی و دوغ محلی پخته می‌شود. اما در طبخ آش ماست فقط از ماست، سبزی و برنج استفاده می‌شود.
«بورگ» نیز یکی از خوراک پر طرفدار منطقه گلستان است که به شکل پیراشکی است، یا سرخ و یا داخل فر و تنور پخته می‌شود. بورگ‌ها هم انواع مختلفی دارند و شامل روغنی، اجه، ایشلمه، اسفناج، خالص، چیپسی و خمیر ساده می‌شوند.
مانتی لقمه‌ای
برای تهیه بورگ «روغنی» گوشت، سیب زمینی و پیاز را در خمیرمایه پیچیده و سرخ می‌کنند. بورگ روغنی چون در روغن سرخ می‌شود یکی از خوشمزه‌ترین بورگ‌ها محسوب می‌شود.
بورگ «ایشلمه» را می‌توان غذایی کامل معرفی کرد. این غذا از ترکیب گوشت، پیاز، سیب‌زمینی و ادویه مخصوص است که در خمیر پیچیده می‌شود. بورگ «اجه» هم از این مواد پخته می‌شود با این تفاوت که از گوشت دودی در طبخ آن استفاده می‌کنند. بورگ «اسفناج» را هم مثل بورگ ایشلمه می‌پزند با این تفاوت که به جای گوشت از اسفناج برای آن استفاده می‌کنند.
طبخ بورگ «خالص» نیز مثل بورگ «ایشلمه» است با این تفاوت که برای مواد داخل آن از گوشت خالص و پیاز استفاده می‌کنند.
«لاهماجون» یکی دیگر از خوراک‌های این منطقه است که نام آن مخفف کلمه لحم عجین به معنای گوشت و خمیر است. این خوراک از خمیر گرد و نازکی تشکیل می‌شود. روی آن گوشت چرخ‌کرده، سبزیجات خردشده مانند پیاز و گوجه‌فرنگی می ریزند و آن را به صورت لوله‌شده یا به شکل پهن سِرو می‌کنند.
«فیدجه» نیز نوعی از بورگ است که خمیر آن ساده و در حرارت غیرمستقیم پخت می‌شود و برای طبخ آن از گوشت خالص، پیاز و ادویه استفاده می‌شود.
البته در منوهای برخی از رستوران‌های گنبدکاووس رد غذاهای وارداتی مثل ساندویچ و پیتزا اما به صورت محلی نیز دیده می‌شود.
مانتی جوش
