روایتی از جلسه غیرعلنی امروز و حاشیه های پررنگ‌تر از متن مجلس

فائزه عباسی: از همان اول هم مشخص بود که قرار نیست روزی آرام، در پیش باشد؛ همه چیز یادآور روزی بود که برجام به صحن علنی مجلس امده بود و نمایندگان می خواستند درباره آن تصمیم بگیرند. مانند همان روز مخالفان مقابل مجلس صف کشیده بودند با این تفاوت که هر چقدر سازماندهی شده بودن این اردوکشی بیشتر مشهود بود اما از نظر تعداد قابل مقایسه با قبل نبود و تعدادشان به زحمت به 100 نفر می رسید. صحبت بر سر لایحه الحاق به کنوانسیون منع تامین مالی تروریسم است. لایحه ای که ماه ها نَقل و نُقل محافل سیاسی بود و تا امروز بخشی از جدال های بهارستانی ها را تشکیل داده اما بالاخره بعد از چهارماه سرگردانی و طرح آن در جلسات مختلف نهایتا امروز با 143 رای موافق و 120 رای مخالف از مجموع 271 نماینده حاضر تکلیف این لایحه مشخص شد و به تصویب رسید. البته 3 نفر هم اصلا در رای گیری شرکت نکردند.

زیر پوست جلسه غیرعلنی

هر چند ساعت 8 و 45 دقیقه صحن مجلس با دستورکار بررسی لایحه الحاق  به CFT  علنی شد اما این جلسه از ساعت 7 صبح با حضور وزیر امور خارجه، معاون حقوقی رئیس جمهور، وزیر اطلاعات و ... اغاز شده بود. جلسه ای که به گفته علیرضا رحیمی جلسه کمیسیون امنیت ملی بود اما به دلیل اهمیت و فضایی که نیازداشت در صحن مجلس برگزار شد. پچ پچ های میان نمایندگان حکایت از آن دارد که قرار بوده است فراکسیون ولایی این جلسه  را بایکوت کنند اما این تصمیم از سوی همه اعضا مورد قبول قرار نگرفت و اتفاقا به گفته بسیاری از نمایندگان میدان داری مخالفان هم در جلسه غیر علنی قابل توجه بود. به گفته برخی نمایندگان از حاجی دلیگانی تا محسن کوهکن  هم در جلسه غیر علنی صحبت کردند و حتی پلاکاردهای خودشان هم بالا بردند.

یکی از نمایندگان که نخواست نامش فاش شود در بیان جزئیات این جلسه از پرسش و پاسخ هایی گفت که میان نمایندگان و مسوولان دولتی رخ داد که مهمترین آن به ملاحظات ارائه شده از سوی ستاد نیروهای مسلح و پاسخ خوب جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور باز می گشت. او تعریف کرد ستاد نیروهای مسلح درباره مسائل امنیتی و اطلاعاتی نکاتی را ارائه کردند. به گفته این نماینده مجلس جنیدی در پاسخ به ایراداتی که مطرح شده بود به ویژه در رابطه با کمک ایران به جنبش های مقاومت پاسخ خوبی داده بود.

چرا آرا شفاف نشد؟

 بلافاصله بعد از اغاز جلسه  تعدادی از نمایندگان اصولگرا پیشنهاد علنی شدن آرای نمایندگان را مطرح کردند که این پیشنهاد از سوی هیات رئیسه به رای گذاشته شد اما تصویب نشد. هرچند این موضوع مورد وفاق نمایندگان قرار نگرفت اما مجتبی ذوالنور تلاش کرد تا با جمع کردن امضا تائید انتشار آرا در خبرگزاری ها را از هیات رئیسه بگیرد موضوعی که با مخالفت لاریجانی رو به رو شد. لاریجانی در واکنش به این درخواست گفت این موضوع را در ابتدای مجلس رای گرفتیم اما نمایندگان با آن مخالفت کردند لذا دیگر نیازی به طرح دوباره ان نیست.

 به گفته برخی نمایندگان دلیل رای منفی به شفاف شدن آرا، واهمه نمایندگان در برابر برخی نهادها بوده است. در همین راستا علیرضا رحیمی به خبرآنلاین گفت: یکی از علل اصلی که موجب شد پیشنهاد علنی شدن آرا رای نیاورد این بود که برخی نمایندگان شهرستان ها ملاحظات منطقه ای و محلی به ویژه در برابر برخی افراد و نهادها را دارند که این ملاحظات چندان هم بی جا نیست. بنابراین ترجیح دادند رایشان مثبت باشد اما مشخص نباشد.

جدال های لفظی جلسه علنی

از همان دقایق اول مشخص بود که قرار است بخشی از حواشی این جلسه مرهون فضاسازی جناح مخالف باشد. محمد دهقان که پشت تریبون قرار گرفت و با بیان اینکه در شرایط جنگی باید ریسک کرد و تحریم‌ها را دور زد، گفت: چرا در شرایط جنگی شاگرد اول FATF باشیم؟ به FATF ورود کنیم، کشور قفل می‌شود. او در نهایت به موضوع مخالفت رهبری اشاره کرد. پس از محمد دهقان، بهروز نعمتی در مقام موافق پشت تریبون قرار گرفت او در پاسخ به دهقان گفت: راه ارتباطی مجلس با رهبری رئیس مجلس است نه جریان‌های مخالف cft؛ این جمله نعمتی با مخالفت دهقان رو به رو شد به طوری که خودش را مقابل سکو رساند و بلند به نعمتی اعتراض کرد و بعد هم رو به هیات رئیسه کرد و گفت باید اجازه بدهید من پاسخ بدهم. در این لحظه امیرآبادی خود را به سکو رساند، دست دهقان را گرفت و او را پایین آورد.  در همین حین بود که فریاد تذکر تذکر پژمانفر هم بلند شد. 

هرچند جدال نعمتی و دهقان زود فروکش کرد اما این پایان بحث ها نبود. دقایقی بعد از بالاگرفتن بحث دهقان و نعمتی درست وقتی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی داشت اخرین جمله های خود را درباره گزارش کمیسیون مطرح می کرد صدای مجتبی ذوالنوری و فلاحت پیشه از سوی دیگر صحن بلند شد. ذالنوری خود را به صندلی رئیس کمیسیون امنیت ملی رسانده بود تا نسبت به صحبت های سخنگو اعتراض کند مسئله ای که باعث شد درگیری ذالنوری و فلاحت پیشه داغ شود. 

درگیری لاریجانی و پایداری ها

علاوه بر لایحه الحاق به کنوانسیون بین المللی منع تامین مالی تروریسم، خود علی لاریجانی هم در سیبل منتقدان لایحه قرار گرفته بود تا جایی که چندبار رئیس مجلس مجبور شد پاسخ کنایه ها را بدهد  که اولین پاسخ دامن نقوی حسینی را گرفت. نماینده مردم ورامین که در بیان مخالفت با لایحه CFT  صحبت می کرد، با کنایه، صحبت از تصویب 20 دقیقه ای برجام به میان اورد موضوعی که انتقاد لاریجانی را برانگیخت. لاریجانی در پاسخ به این نماینده گفت: چرا خلاف می گویید کجا 20 دقیقه بود؟

دقایقی بعد میکروفن پژمانفر که فریاد تذکر تذکر سر می داد روشن شد. پژمانفر علاوه بر تذکر به لاریجانی نسبت به صحبت کردن در بین نطق نقوی حسینی گفت: مردم امروز نگران هستند و جلوی مجلس تجمع کردند، باید تریبون باز باشد و رادیو و تلویزیون به صورت علنی جلسات را پوشش دهند،اینکه شما می‌خواهید مردم را بترسانید درست نیست نباید از یک سوراخ دوبار گزیده شویم،در موضوع برجام گفتند همه مشکلات مردم مانند اشتغال و آب حل می‌شود، مردم در حال حاضر نگران هستند، آیا با FATF مشکلات اقتصادی مردم حل می‌شود، چرا مسئولان شفاف صحبت نمی‌کنند.

لاریجانی در پاسخ به تذکر پژمانفر گفت: اینکه شما می‌گویید در جلسه غیرعلنی افراد را ترساندم واقعیت ندارد، در جلسه غیرعلنی حرفی نزدم که نمایندگان را بترسانم و تنها نقطه‌ای که از طرف مقام معظم رهبری مطرح شد را به ایشان یادآوری کردم بنابراین تهدیدی در کار نبوده است، تهدید پیام‌هایی است که از بیرون از طریق پیامک به نمایندگان فرستاده می‌شود. مجلس فعلی بالغ تر از آن است که با 4 پیام نظرش تغییر کند.

 تیر خلاص آقای رئیس

نقوی حسینی  بعد از پایان نطقش دوباره در تذکری گفت: رهبر معظم انقلاب در ملاقات سال جاری با نمایندگان صراحتا مطالبه‌ای را مطرح کردند، گفت: در این راستا بیان کردند کنوانسیون‌هایی که دراتاق فکر استکبار جهانی پخت و پز می‌شوند چرا باید تصویب شوند لذا خودتان لایحه و طرحی بنویسید و مزایای آنها را در نظر گرفته و معایب را کنار بگذارید.

وی با اشاره به اینکه همه نمایندگان حدس ذهنی‌شان این بود که سخنان رهبر انقلاب در مورد لوایح چهارگانه است، افزود: بر این اساس انتظار می‌رفت رئیس مجلس با روسای کمیسیون‌ها و فراکسیون‌ها جلساتی را برگزار کند و ساز و کاری در این مورد ترتیب دهد.

لاریجانی در پاسخ به این تذکر گفت: در خصوص دیدگاه رهبر انقلاب نسبت به این موضوع قبلا توضیح داده شده بود لذا خوب نیست این بحث طوری مطرح شود که ایشان نظری داشتند و مجلس آن را قبول نکرده است، گفت: وقتی نظری از سوی رهبر انقلاب به مجلس برسد با همان ترتیبات اجرایی می‌شود؛ در این خصوص در جلسات غیرعلنی نکاتی مطرح شد لذا با توجه به اینکه تلقی این بود که ایشان مخالف این هستند بررسی لایحه دو ماه مسکوت ماند.

لاریجانی با اشاره به اینکه طبق نظر نمایندگان در این خصوص جلساتی گذاشته شد و از هر فراکسیون 3 نفر دعوت شدند، افزود: همچنین مسئولان وزارت خارجه، وزارت اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و امور دارایی و اطلاعات سپاه در جلسات حضور داشتند و ابهامات مطرح و بحث‌های زیادی انجام شد حتی در این بین ، اعضای یکی از فراکسیون‌ها حضور پیدا نکردند که به صورت جداگانه با آنها جلسه گذاشته شد.

رئیس مجلس در نهایت متن نامه رهبری درباره بررسی CFT  را در صحن علنی قرائت کرد که به موجب آن رهبری خواستار طی شدن مسیر قانونی لایحه شده اند .

دو شورایی کردن آخرین تلاش مخالفان

مخالفان لایحه الحاق بهCFT که می دانستند جمعیتشان در مقابل موافقان کمتر است از همان دقایق اول به هر وسیله ای چنگ زدند تا حرف خود را به کرسی بنشانند اما وقتی موفق نشدند در اخرین دقایق موضوع دو شورایی شدن لایحه را مطرح کردند. به گفته علیرضا رحیمی  محمدحسین فرهنگی در دقایق اخر یک درخواست با 15 امضا به منظور دو شورایی کردن لایحه به هیات رئیسه آورد تا بر این اساس بار دیگر لایحه به کمیسیون ارجاع شود اما از آنجایی که قید اهمیت نه در لایحه دولت مطرح شده بود و نه در صحن علنی مورد بحث قرار گرفته بود این موضوع قابلیت طرح نداشت.

جنگ پلاکاردها

لحظه ای که لاریجانی تعداد حاضران را برای به رای گذاشتن لایحه اعلام کرد مجتبی ذوالنوری با پلاکاردی در دست جلوی سکوی هیات رئیسه و رو به لنز دوربین ها ایستاد. روی پلاکاردش نوشته بود«به کنوانسیون استعماری رای نمی دهم» در همین حال کمال دهقانی نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی کنار او ایستاد و با نشان دادن عدد 4  مخالفتش را با نظر ذالنوری به نمایش گذاشت. طولی نکشید که پای دیگر نمایندگان موافق و مخالف با پلاکاردهای متفاوت مقابل جایگاه ناطقان باز شد. البته بازار پلاکاردها از همان اول هم از سوی نمایندگان مخالف داغ داغ بود.

وقتی ابطحی آئین نامه پاره کرد

نماینده جبهه پایداری که برای مخالفت با این لایحه و ترغیب دیگر نمایندگان برای دادن رای منفی به آن لحظه ای آرام و قرار نداشت در دقابق پایانی صحن وقتی نوبت به تذکر او نرسید ائین نامه داخلی مجلس را با عصبانیت پاره کرد و ان را به سمت صحن پرتاب کرد.

نمایندگان در پایان با اکثریت آراء تعداد 143 موافق و 120 مخالف و 5 ممتنع سی اف تی را تصویب کردند.  

29216