الهه محمدی: فصل انتخابات ریاست جمهوری که می‌شود از هر گوشه و کناری خبری درباره آمدن و نیامدن کاندیداها به گوش می‌رسد؛ کاندیداهایی با سودای ریاست بر پاستور و 4 سال زمامداری بازوی اجرایی کشور. از هر حزب و گروه و تشکلی خبرهایی منتشر می شود که همگی با معرفی کردن کاندیدا سعی در خودنمایی سیاسی برای یکی از مهمترین انتخابات های کشور دارند.
غالبا عده کمی از چهره های مطرح شده در هر دوره به مرحله نهایی یعنی قرار گرفتن در معرض رای مردم، می‌رسند اما هر 11 دوره انتخابات ریاست جمهوری گذشته اتفاقات و آمار و ارقامی را رقم زده اند که در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، آمار 11 دوره پیشین انتخابات را در جدول زیر مرور می کنیم:
|
دوره انتخابات/ سال برگزاری
|
کاندیداها و حزبی که از آنها حمایت کرده
|
سن در سال اخذ رای
|
آرای کسب شده
|
نامزد پیروز
|
درصد میزان مشارکت مردم
|
|
دوره اول
(بهمن 58)
|
ابوالحسن بنی‌صدر (مستقل و مورد حمایت جامعه روحانیت مبارز)
|
46 ساله
|
10٫709٫330
|
ابوالحسن بنی‌صدر
|
86.69
|
|
احمد مدنی (جبهه ملی)
|
50 ساله
|
2٫224٫554
|
|
داریوش فروهر (حزب ملت)
|
51 ساله
|
133٫478
|
|
حسن ابراهیم‌حبیبی (حزب جمهوری اسلامی)
|
43 ساله
|
674٫859
|
|
کاظم سامی (نهضت آزادی)
|
44 ساله
|
89٫220
|
|
صادق قطب‌زاده (حزب پان ایرانیسم)
|
44 ساله
|
48٫547
|
|
حسن آیت، صادق طباطبایی، صادق خلخالی، محمد مکری، صفرعلی خلیلی و... (در این دوره 124 نفر نامزد شدند که پس از اعلام انصراف یا استعفای برخی از نامزدها در نهایت 96 نامزد در روز انتخابات به رقابت با یکدیگر پرداختند. در زمان برگزاری این انتخابات، هنوز شورای نگهبان شکل نگرفته بود)
|
|
بقیه کاندیداها2٫110 رای کسب کردند
|
|
دوره دوم
(مرداد 60)
|
سیداکبر پرورش (حزب موتلفه اسلامی)
|
39 ساله
|
339646
|
محمدعلی رجایی
|
64.24
|
|
عباس شیبانی (نهضت آزادی)
|
50 ساله
|
658498
|
|
حبیب‌الله عسگراولادی (حزب موتلفه اسلامی)
|
49 ساله
|
249457
|
|
محمدعلی رجایی (حزب جمهوری اسلامی)
|
48 ساله
|
14573803
|
|
دوره سوم
(مهر 60)
|
سیدعلی خامنه‌ای (حزب جمهوری اسلامی)
|
42 ساله
|
15905987
|
سیدعلی خامنه‌ای
|
74.26
|
|
سیدعلی‌اکبر پرورش (حزب موتلفه اسلامی)
|
39 ساله
|
348294
|
|
حسن غفوری‌فرد (حزب موتلفه اسلامی)
|
38 ساله
|
80545
|
|
سیدرضا زواره‌ای (حزب موتلفه اسلامی)
|
43 ساله
|
59058
|
|
دوره چهارم
(مرداد 64)
|
سیدعلی خامنه‌ای (حزب جمهوری اسلامی)
|
46 ساله
|
12205012
|
سیدعلی خامنه‌ای
|
78.54
|
|
محمود کاشانی (مستقل)
|
43 ساله
|
1402953
|
|
حبیب‌الله عسگراولادی (حزب موتلفه اسلامی)
|
53 ساله
|
278113
|
|
دوره پنجم
(مرداد 68)
|
اکبر هاشمی‌رفسنجانی (جامعه روحانیت مبارز)
|
55 ساله
|
15550528
|
اکبر هاشمی رفسنجانی
|
74.59
|
|
عباس شیبانی (نهضت آزادی)
|
58 ساله
|
635165
|
|
دوره ششم
(خرداد 72)
|
اکبر هاشمی‌رفسنجانی (جامعه روحانیت مبارز، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حزب موتلفه اسلامی)
|
59 ساله
|
10566499
|
اکبر هاشمی رفسنجانی
|
50.66
|
|
احمد توکلی
|
42 ساله
|
4026879
|
|
عبدالله جاسبی
|
49 ساله
|
1498084
|
|
رجبعلی طاهری
|
57 ساله
|
387655
|
|
دوره هفتم
(خرداد 76)
|
سیدمحمد خاتمی (مجمع روحانیون مبارز، سازمان مجاهدین انقلاب و کارگزاران سازندگی)
|
58 ساله
|
20138784
|
سیدمحمد خاتمی
|
79.92
|
|
علی‌اکبر ناطق‌نوری (جامعه روحانیت مبارز)
|
53 ساله
|
7248317
|
|
سیدرضا زواره‌ای
|
59 ساله
|
772707
|
|
محمد محمدی‌ری‌شهری
|
51 ساله
|
744205
|
|
دوره هشتم (خرداد 80)
|
سیدمحمد خاتمی (کلیه احزاب اصلاح طلب)
|
58 ساله
|
21659053
|
سیدمحمد خاتمی
|
67.77
|
|
احمد توکلی (اصولگرایان)
|
50 ساله
|
4٬393٬544
|
|
علی شمخانی
|
46 ساله
|
737٬962
|
|
محمود کاشانی
|
59 ساله
|
235٬363
|
|
عبدالله جاسبی
|
57 ساله
|
260٬082
|
|
حسن غفوری‌فرد
|
58 ساله
|
129٬222
|
|
منصور رضوی
|
49 ساله
|
114٬327
|
|
شهاب‌الدین صدر *
|
40 ساله
|
----
|
|
علی فلاحیان
|
52 ساله
|
55٬176
|
|
مصطفی هاشمی‌طبا
|
55 ساله
|
28٬090
|
|
دوره نهم (تیر 84)
|
محمود احمدی‌نژاد (ائتلاف آبادگران)
|
49 ساله
|
5٬711٬696
|
محمود احمدی نژاد
|
دور اول
62.66
|
|
اکبر هاشمی‌رفسنجانی (حزب کارگزارن سازندگی و حزب اعتدال و توسعه)
|
71 ساله
|
6٬211٬937
|
|
مهدی کروبی (مجمع روحانیون مبارز)
|
68 ساله
|
5٬070٬114
|
|
محمدباقر قالیباف (اصولگرایان به ویژه جمعیت ایثارگران)
|
44 ساله
|
4٬095٬827
|
|
دور دوم
59.82
|
|
مصطفی معین (اصلاح طلبان به ویژه جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب)
|
54 ساله
|
4٬083٬951
|
|
علی اردشیرلاریجانی ( شورای هماهنگی نیروهای انقلاب)
|
48 ساله
|
1٬713٬810
|
|
محسن مهعلیزاده (اصلاح طلبان)
|
49 ساله
|
1٬288٬640
|
|
دوره دهم (خرداد 88)
|
محمود احمدی‌نژاد (جبهه متحد اصولگرایان)
|
53 ساله
|
24527516
|
محمود احمدی نژاد
|
85
|
|
میرحسین موسوی‌خامنه ( اصلاح طلبان- جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین)
|
68 ساله
|
13٬216٬411
|
|
محسن رضایی‌میرقائد (مستقل- اصولگرا)
|
55 ساله
|
678٬240
|
|
مهدی کروبی (اصلاح طلبان- حزب اعتماد ملی و کارگزاران سازندگی)
|
72 ساله
|
333٬635
|
|
دوره یازدهم (خرداد 92)
|
حسن روحانی (حزب اعتدال و توسعه، اصلاح طلبان، اعتدال گرایان)
|
65 ساله
|
18٬613٬329
|
حسن روحانی
|
72.7
|
|
محمدباقر قالیباف (جمعیت پیشرفت و عدالت)
|
52 ساله
|
6٬077٬292
|
|
سعید جلیلی (جبهه پایداری)
|
48 ساله
|
4٬168٬946
|
|
محسن رضایی (جبهه ایستادگی)
|
59 ساله
|
3٬884٬412
|
|
علی‌اکبر ولایتی (جبهه پیروان)
|
68 ساله
|
2٬268٬753
|
|
سیدمحمد غرضی (مستقل)
|
72 ساله
|
446٬015
|
* آرای ماخوذه شهاب الدین صدر در هشتمین انتخابات ریاست جمهوری از منابع خبری یافت نشد.
جوانترین و مسن‌ترین کاندیدای ریاست جمهوری
از بررسی این جدول در می‌یابیم که حسن غفوری‌فرد که برای اولین بار در سومین دوره از انتخابات ریاست جمهوری در سال 1360 برگزار شد با داشتن 38 سال سن جوان ترین کاندیدا و سید محمد غرضی که در 72 سالگی کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری شد، مسن‌ترین نامزد در این عرصه بوده است.
در میان انتخابات های گذشته ریاست جمهوری، انتخابات دوره ششم یعنی خرداد 72 با مشارکت 50.5 درصدی مردم کمترین میزان مشارکت را داشته و انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری در خرداد سال 88 با مشارکت 85 درصدی مردم در صدر میزان مشارکت در میان انتخابات های ریاست جمهوری است.
داده های جدول فوق نشان می دهد که دولت دوم یعنی دولت محمدعلی رجایی با عمری دو ماهه (از مرداد 1360 تا مهر ماه همان سال) کوتاه ترین دولت بعد از انقلاب بوده و دولت اول هم به ریاست بنی‌صدر هم با عمری دو ساله (58 تا 60) بعد از دولت شهید رجایی کوتاه مدت ترین دولت از میان دولت های بعد از انقلاب بوده است. دیگر دولت های شکل گرفته، بر اساس قانون اساسی عمر چهارساله داشته اند.
صف طویل کاندیداها در اولین انتخابات ریاست جمهوری
بیشترین تعداد نامزدهای نهایی وارد شده به صحنه انتخابات، 96 نفر در اولین دوره بوده که بعد از آن انتخابات سال 80 با 10 نامزد در رتبه دوم بیشترین نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری را داشته است. در مقابل، کمترین نامزدهای نهایی در انتخابات ریاست جمهوری رخ داد که پنجمین دوره با 2 نامزد برگزار شد.
در میان 7 رئیس جمهور منتخب گذشته در یازده دوره انتخابات ریاست جمهوری، حضرت آیت الله خامنه ای با کسب 95% از آرای ماخوذه بیشترین میزان آراء را در دوره سوم و حجت الاسلام حسن روحانی در یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری با 51 درصد از آرای ماخوذه کمترین میزان آراء را نسبت به سایر رؤسای جمهوری ایران کسب کرده اند.
موتلفه فعال ترین حزب /اعلام کاندیداتوری 7 روحانی در یازده دوره انتخابات ریاست جمهوری
در 11 دوره انتخابات ریاست جمهوری گذشته، از میان نامزدهای نهایی (به استثنای اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری که با حضور 96 کاندیدا برگزار شد) 7 نامزد روحانی بوده اند.
حزب موتلفه اسلامی فعال ترین حزب در عرصه معرفی کاندیدا برای انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
به غیر از روسای جمهوری که دوره ریاست جمهوری شان تمدید شد، علی اکبر پرورش، عباس شیبانی، سیدرضا زواره ای، احمد توکلی، محمد باقر قالیباف، عبدالله جاسبی، حسن غفوری فرد، محمود کاشانی و محسن رضایی چهره هایی هستند که هر کدام دوبار در انتخابات های ریاست جمهوری نامزد شده و مغلوب شده اند. آیت الله هاشمی تنها چهره ای است که سه دوره در ابن انتخابات شرکت کرده و دوبار پیروز میدان انتخابات بوه است.
27219
