مدتی است که موضوع نصب کارتخوان در مطب پزشکان به بحث و چالش در فضای مجازی و رسانه‌ها تبدیل شده است، این در حالی است که سازمان نظام پزشکی به عنوان تنها سازمان حمایت از حقوق بیماران و دفاع اعتقادی به این موضوع ندارد و کارتخوان را تنها یک وسیله رفاهی می‌داند.
به گزارش به نقل از فارس؛ اواسط مرداد ماه 97 با شکل‌گیری کمپین #پزشک_فراری_از_کارتخوان در توئیتر، موجی از اعتراضات مردمی در فضای مجازی علیه برخی از پزشکانی که از نصب دستگاه کارتخوان در مطب خودداری می‌کنند، شکل گرفت. معترضان معتقد هستند که خودداری از نصب کارتخوان در مطب یا استفاده نکردن از آن توسط پزشک، بی‌توجهی آشکار به حقوق اولیه بیمار است چراکه بیمار در وضعیت جسمی و روحی نامناسب خویش نباید متحمل دشواری دیگری شود.
علاوه بر این، امروزه استفاده از کارتخوان در بین اغلب صنوف حتی دستفروشان رایج است و پزشکان نیز همگام با سایر اقشار باید در راستای احترام به مشتری از کارتخوان استفاده کنند.
شکل‌گیری کمپین پزشک فراری از کارتخوان
این موضوع مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت و سایت‌های خبری و روزنامه‌هایی چون «آرمان»، «شرق»، «قانون»، «کسب‌وکار» و «پیام ما» با تیترهایی چون «بنویس کارتخوان-بخوان فرار مالیاتی»، «فرار مالیاتی به سبک پزشکان» به تحلیل موضوع پرداختند و دلیل نصب‌نکردن کارتخوان توسط پزشکان را فرار مالیاتی دانستند. مسئولین وزارت بهداشت و چهره‌های سیاسی کشور نیز به این موضوع واکنش نشان دادند، به عنوان مثال، ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت از نصب‌نکردن کارتخوان در مطب توسط پزشکان ابراز شرمندگی کردند.
احمد توکلی، نماینده سابق مجلس و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز پزشکان را از پرداختن به تجارت با جان بیماران نهی کرده و از آنان خواستند تا با رعایت حقوق عمومی مالیات خود را بپردازند.
پس از طرح بحث فرار مالیاتی پزشکان در فضای رسانه‌ای کشور، محمدرضا نوری، رئیس امور مالیاتی شهر تهران اعلام کرد که در سال 96 از میان 20 هزار پرونده پزشکی در تهران فقط 11هزار نفر اظهارنامه مالیاتی ارائه کردهاند و میانگین مالیات اعلامی توسط آنان 5.7 میلیون بوده است درحالیکه بر اساس آمار و اطلاعات سامانه‌های طرح جامع مالیاتی، این میانگین برای هر نفر حدود 14 میلیون تومان توسط سازمان تعیین و تشخیص داده شده است. وی ضمن انتقاد از نصب‌نکردن کارتخوان در مطب پزشکان، از مردم خواست تا در صورت مشاهده مصادیق فرار مالیاتی آن را از طریق سامانه‌های سازمان امور مالیاتی به اطلاع این سازمان برسانند.
اظهارات رئیس امور مالیاتی شهر تهران با واکنش تند ایرج فاضل، رئیس سازمان صنفی نظام پزشکی مواجه شد. او در نشستی خبری اظهارات رئیس امور مالیاتی تهران مبنی بر اینکه نیمی از پزشکان پایتخت اظهارنامه ارائه نمیدهند را غیرمسئولانه و بیاساس خواند. وی مدعی شد که در تماس تلفنی با رئیس سازمان امور مالیاتی از این موضوع گله کرده و آنها نیز عذرخواهی کردهاند. وی همچنین درباره نبود کارتخوان در مطب پزشکان اظهار داشت که کارتخوان وسیله‌ای رفاهی است و الزام قانونی برای نصب آن وجود ندارد. وی گفت به جای پرداختن به موضوع حاشیه‌ای کارتخوان پزشکان، باید به مسائل مهمتری که در کشور وجود دارد، پرداخت.
همزمان با اظهارات سازمان امور مالیاتی درباره فرار مالیاتی پزشکان و واکنش صنف پزشک به این اظهارات، صحبتهای کارشناس حوزه سیاستگذاری سلامت در برنامه پایش شبکه یک سیما درباره فرار مالیاتی پزشکان ابعاد جدیدی از این موضوع را آشکار کرد.
این کارشناس اظهار کرد که مالیات پزشکان بسیار بیشتر از آن چیزی است که مسئولین سازمان امور مالیاتی در رسانه‌ها عنوان می‌کنند. وی با محاسبات ساده نشان داد که مقدار مالیات پزشکان سالیانه حداقل 6800 میلیارد تومان است درحالیکه سازمان امور مالیاتی این رقم را 700 میلیارد تخمین میزند و اعلام می‌کند که از این مقدار نیز فقط یک‌پنجم آن پرداخت می‌شود.
نماینده شورای حل اختلاف مالیاتی سازمان امور مالیاتی تهران اخیرا در گفت‌وگو با رادیو اقتصاد از پرداخت 20 درصدی مالیات واقعی و 80 درصدی فرار مالیاتی در جامعه پزشکان خبر داده است.
سیاوش غیبی‌پور اظهار کرده است که طبق آمارهای رسمی مجموع مالیات شغلی که پزشکان در سال 96 پرداخت کردهاند 150 میلیارد تومان بوده در حالیکه درآمد واقعی این تعداد پزشک 700 میلیارد تومان بوده است. او همچنین درباره نصب کارتخوان در مطب پزشکان گفته است که سازمان مالیاتی با بازنگری قانون به اسم استفساریات میتواند پزشکان را ملزم به نصب کارتخوان کند.
در هفته‌های گذشته وزیر بهداشت با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به شدت از عملکرد سازمان امور مالیاتی به دلیل کوتاهی در اخذ مالیات از پزشکان انتقاد کرد و گفت: «تعجب می‌کنم که یک مسئول مالیاتی کشور می‌گوید 50 درصد پزشکان در تهران مالیات نداده‌اند. هم می‌توانید نگذارید خارج بروند، هم می‌توانید مطب را ببندید و زندان بفرستید. چرا نرفتید مالیات بگیرید؟ مگر سازمان نظام پزشکی به شما گفته مالیات نگیر؟! مگر پزشک گفته مالیات نگیر؟! اگر گفته باشد هم بیخود کرده است؛ همه مردم مالیات می‌دهند آنها هم باید بدهند. برخی نور چشمی‌ها در کشور هستند که مالیات نمیدهند، همه دوست دارند از مالیات فرار کنند».
وزیر بهداشت همچنین درباره نصب کارتخوان در مطب‌ها گفت: «حتی بعضی از متکدیان سر چهارراه هم کارتخوان دارند، اینکه برخی پزشکان در مطب خود کارتخوان ندارند کار بدی است. بالاخره برای آسایش و آرامش مردم هم باید این کار را کرد. در مورد نداشتن کارتخوان در مطب برخی پزشکان دفاع نمی‌کنم.»
صحبتهای برنامه مناظره و نتایج نظرسنجی
در نظرسنجی برنامه مناظره شبکه یک سیما درباره نصب کارتخوان در مطب پزشکان نیز، 92% مردم به اجباری شدن نصب کارتخوان در مطب پزشکان رای دادند.
پس از فشار رسانه‌ای مردم و پیگیری مسئولین، سازمان نظام پزشکی با صدور اطلاعیه به همصنفان خود توصیه کرد که برای راحتی حال بیماران از کارتخوان استفاده کنند اما مجدداً بر نبود الزام قانونی برای نصب کارتخوان تاکید کرد. همچنین اعلام کرد که پزشکان در پرداخت مالیات جزو خوشحسابترین صنوف هستند و اظهارات رئیس امور مالیاتی شهر تهران را بار دیگر مخرب، سفسطه‌آمیز، بی‌پایه و غیرمسئولانه خواند. نظام پزشکی در این اطلاعیه ضمن تشکر از همکاری سازنده و کارساز رئیس سازمان امور مالیاتی از او درخواست کرد که این اظهارات را پیگیری کند.
اطلاعیه نظام پزشکی در مورد مالیات پزشکان
سید کامل تقوی‌نژاد، رئیس سازمان امور مالیاتی در نشست خبری 20 شهریور ماه درباره فرار مالیاتی پزشکان اظهار داشت که با پزشکانی که با عدم نصب کارتخوان قصد فرار مالیاتی دارند به شدت برخورد می‌شود و از این پس علاوه بر حساب بانکی این پزشکان، حساب بانکی خانواده و منشی آنها نیز بررسی خواهد شد. وی همچنین گفت که هفت صنف از جمله پزشکان و رستوران‌داران در اولویت نصب صندوق‌های فروشگاهی هستند.
اظهارات تقوی نژاد در مورد مالیات پزشکان
در بحث فرار مالیاتی پزشکان آنچه در کنار مسئله «نصب کارتخوان در مطب پزشکان» دارای اهمیت بیشتر است و باید مورد توجه رسانه‌ها قرار گیرد، مسئله «مقدار فرار مالیاتی» پزشکان است که سالیانه رقمی معادل 6800 میلیارد تومان برای آن تخمین زده می‌شود. این عدد با رقم اعلامی توسط سازمان امور مالیاتی (700 میلیارد تومان) تفاوت فاحش دارد، بنابراین نیاز است دستگاه‌های نظارتی به این موضوع ورود پیدا کنند.
وجود تفاوت بین تخمین کارشناسی و تخمین سازمان امور مالیاتی درباره مقدار مالیات پزشکان به دلیل تفاوت در مبنای محاسباتی این دو است. سازمان امور مالیاتی فقط «حقوق» دریافتی پزشکان از مراکز درمانی را در محاسبه مالیات مد نظر قرار میدهد اما محاسبات کارشناسی علاوه بر حقوق، «کارانه» پزشکان و «درآمد مطب» آنها را نیز در محاسبه مالیات وارد می‌کند زیرا بخش عمده درآمد پزشکان از کارانه و طبابت در مطب حاصل می‌شود.
موضوع دیگری که در مورد مالیات پزشکان تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است، مسئله «تفاهمنامه‌های مالیاتی بین نظام پزشکی و سازمان امور مالیاتی» است. بر اساس حکم دیوان عدالت اداری امضای چنین تفاهمنامه‌هایی از سال 1393 غیرقانونی اعلام شده است اما نظام پزشکی و سازمان امور مالیاتی همچنان به این اقدام غیرقانونی مبادرت میورزند.
