آیا اختلال سیستم معاملات برطرف می‌شود؟ / مدیریت فناوری بورس در تلاش برای حفظ معاملات انجام شده امروز

اقتصادآنلاین - مروارید اسلامی؛ امروز هسته معاملاتی حدود یک ساعت و 40 دقیقه با مشکل مواجه شد؛ به طوری که امکان انجام معامله از سوی فعالان بازار فراهم نبود. این اتفاق پیشتر هم رخ داده بود و تصور بسیاری از فعالان بازار این است که هسته معاملات کشش روزهای معاملاتی پرحجم را ندارد و این اختلال‌ها معاملات آنها را با مشکل جدی مواجه می‌کند. آیا برای این مشکل که مدت‌هاست وجود دارد و فعالان بازار را به ستوه آورده٬ چاره‌ای اندیشیده شده است؟ 

مطهره مروج٬ مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه متوقف شدن معاملات امروز بورس تهران گفت: امروز حدود ساعت 9 و پس از آن٬ هسته معاملات بورس دو باگ داشت. هسته معاملات فرابورس مشکلی نداشت و معاملات آن در حال انجام بود. مطابق رویه‌های قبلی٬ مدیریت فناوری بورس در حال رفع مشکل بود و تصور این بود که مانند دفعات قبل در مدت حدود 20 تا 30 دقیقه مساله برطرف شود و سامانه مجددا بالا بیاید و حتی برای جبران بازه زمانی که معامله‌گران از دست داده‌اند٬ ممکن بود زمان معاملات امروز افزایش یابد اما متاسفانه تا الان سامانه پایدار نشده و به نظر می‌آید که امروز را از دست داده‌ایم اما سعی ما بر این است که معاملاتی (حدود 56 هزار معامله)  که امروز در هسته معاملات انجام شده است را حفظ کنیم تا ابطال نشود و اتفاقی برای آن نیفتد.

او ادامه داد: تا دقایقی دیگر گزارش فنی تنظیم و به اداره بازار ارائه می‌شود تا بتوانند به صورت کلی درمورد جلسه معاملاتی امروز تصمیم‌گیری کنند و پس از آن نهایت سعی خود خواهیم داشت تا سامانه در شرایط مناسبی برای بازار فردا باشد. طبیعتا تا بعد از ظهر امروز یا نیمه‌های شب همکاران مشغول خواهند بود تا این مشکل برطرف شود. به محض اینکه جزئیات فنی مشخص شود٬ اطلاع‌رسانی خواهد شد.

مروج در رابطه با نوع مشکل ایجاد شده گفت: سامانه معاملات باگی دارد که همه با‌ آن آشنا هستند؛ این باگ در شرایط خاص رخ می‌دهد اما چندان قابل پیش‌بینی نیست که در چه زمانی از معاملات رخ دهد. با وقوع این اتفاق٬ صف سفارش تا حدی تغییر می‌کند و اطلاعات مربوط به معاملات که در حافظه رخ می‌دهد٬ با دیتابیس همگام‌سازی نمی‌شود. به محض وقوع این شرایط٬ همکاران فناوری اطلاعات از طریق سیستم نظارتی که بر هسته معاملات ایجاد کرده‌اند٬ متوجه می‌شوند و جلوی موضوع را می‌گیرند تا تسری پیدا نکند یا اتفاقاتی از قبیل فروش بیشتر دارایی یا خرید توسط کدی که شرایط ویژه ندارد و... رخ ندهد.

او افزود: اگر این مساله در لحظه هم کشف نشود٬ شرکت مدیریت فناوری اطلاعات در پایان روز و زمانی که اطلاعات معاملات با پس از معاملات همگام‌سازی می‌شود٬ متوجه آن می‌شود. بنابراین در دارایی افراد یا معاملاتی که انجام می‌شود٬ خللی رخ نمی‌دهد و فقط زمان از دست می‌رود و مجبور هستیم که دوباره صف سفارش را دریافت کنیم.

مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه این اتفاقات ارتباطی با حجم معاملات روز ندارد٬ بیان کرد که از ابتدای سال جاری یک یا دو بار دیگر هم این اتفاق رخ داده بود که اتفاقا در آن زمان حجم معاملات عادی بود. او توضیح داد: تیم فنی در تلاش است که شرایط این باگ را شبیه‌سازی کند اما با توجه به اینکه مشکل مذکور به حجم معاملات و نوع نمادهای معاملاتی مرتبط نبوده٬ بازتولید کدها یا ساعت‌های معاملاتی بسیار سخت است و از نظر فنی اگر نتوانیم آن را بازتولید کنیم٬ نمی‌توانیم بگوییم که این مشکل قابل رفع است.

او ادامه داد: در ابتدا تلاش ما بر این است که شرایط بازار امروز را پایدار کنیم و سپس برای فردا بازار را با شرایط خوبی باز کنیم و پس از آن به دنبال رفع این مشکل هستیم.

مروج در رابطه با بهسازی تکنولوژی کنونی و اینکه آیا برنامه‌ای برای وارد کردن آن از کشورهای دیگر وجود دارد یا خیر٬ توضیح داد که سیاست کنونی ابلاغ شده به سازمان بورس این است که صرفا بر توان داخلی تمرکز شود و پروژه‌هایی با شناسایی پیمانکار داخلی و توانایی دانشگاه‌ها و... شروع شده اما این موضوع زمان‌بر است و باید با تیم‌های داخلی که تجربه تولید هسته معاملات و... داشته‌اند٬ این موضوع مطرح شود. البته یکی از جنبه‌های بهبود هسته معاملات٬ رفع این مشکل است و موضوعات دیگری مانند حجم٬ pre-order check و... از موارد دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد و نکته قابل توجه تفاوت بین هسته معاملات خودمان با سایر هسته‌های معاملاتی است. بنابراین٬ این پروژه تعریف شده و هم در دستور کار سازمان بورس و هم شرکت مدیریت فناوری قرار دارد و به شدت در حال پیگیری است اما تجربه در حوزه کسب‌وکار و فنی داخلی را باید در کنار هم بگذاریم و به نتیجه برسیم.

او تاکید کرد: نکته قابل توجه این است که سامانه معاملات فعلی در بازه زمانی آمار خوبی را ثبت کرده است؛ سقف تعداد معاملات بازار سرمایه حدود 250 هزار معامله در روز بوده٬ در حالی که در روزهای گذشته تعداد 700 هزار معامله در روز هم رد شده و اعداد و ارقامی ثبت شده که نشان می‌دهد نیاز به سامانه‌ای با طراحی‌های جدید و معماری‌های جدیدی وجود دارد. این موضوع با اولویتی که هیات مدیره سازمان بورس و همچنین هیات مدیره شرکت مدیریت فناوری گذاشته‌اند٬ به‌طور قطع پیگیری خواهد شد.