سعدالله زارعی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص لزوم مشارکت بیشتر ایران در فرآیند بازسازی سوریه پس از ایجاد ثبات و امنیت در آن کشور، اظهار داشت: بسیاری از خبرهایی که در خصوص بازسازی سوریه منتشر می‌شود، با واقعیات منطبق نیست و در حالت کلی‌تر اینکه هنوز سوریه در مرحله‌ای نیست که بگوییم وارد دوران بازسازی شده است.
وی ادامه داد: هنوز سوریه به آن مرحله از ثبات نرسیده است که یک سرمایه‌گذار بخواهد در آن کشور سرمایه‌گذاری داشته باشد یا فعالیت اقتصادی کند چرا که متأسفانه هنوز بخشی از آن کشور دست تروریست‌ها است، بخشی از آن در اختیار ارتش ترکیه است، بخشی در شرق سوریه تحت کنترل آمریکاست و مناطق جنوبی آن هم هنوز به طور کامل پاکسازی نشده و اضافه کنید به این مطلب که هنوز گروه‌های تروریستی در برخی از مناطق سوریه به صورت پراکنده حضور دارند.
کارشناس ارشد مسائل منطقه افزود: بنابراین سوریه در حال حاضر وضعیتی ندارد که به لحاظ اقتصادی امکان سرمایه‌گذاری در آن وجود داشته باشد و شرایط فعلی دولت سوریه به نحوی نیست که بتواند به شرکت‌های خارجی جهت سودآوری آنها تضمینی دهد.
زارعی تصریح کرد: کشورهای قطر، عربستان، امارات و حتی ترکیه به دلیل نقشی که در ایجاد ناآرامی‌های سوریه داشتند، مورد اعتماد دولت آن کشور نیستند و دمشق به راحتی نمی‌تواند به آنها اعتماد کند و قطعاً در کوتاه‌مدت این کشورها از سوی دولت سوریه پاسخ مثبتی برای ورود سوریه و مشارکت در بازسازی آن پیدا نخواهند کرد.
وی اظهار داشت: ایران در حوزه‌های مختلف در همین دو، سه سال اخیر قراردادهای مهمی را با سوریه در حوزه‌های مختلف از جمله پتروشیمی، صنعت و کشاورزی به امضا رسانده اما به دلیل شرایط خاصی که ایران دارد و بنا به برخی ملاحظات که درست هم است، دولت نمی‌تواند این موارد را به طور علنی بیان کند اما آنچه مهم است، اینکه کار در سوریه از سوی ایران انجام شده و بیشتر از آن هم انجام خواهد شد و شما بدانید که ایران در سوریه هیچ رقیب جدی نخواهد داشت.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور با بیان اینکه هیچ کشوری نمی‌تواند به اندازه جمهوری اسلامی ایران در سوریه نفوذ و مقبولیت داشته باشد، گفت: برخی از رسانه‌های داخلی ما متأسفانه اخبار و تحلیل‌هایی را منتشر میکنند که این مطلب را القاء کنند که ایران هزینه بسیاری را در سوریه پرداخت و شهدای زیادی را تقدیم کرد اما منافع اقتصادی حاصل از بازسازی آن کشور برای دیگران خواهد بود؛ این یک حرف بی‌پایه و مدرکی است. همانطور که گفتم به این دلیل که از سوی ما به اصطلاح دهان بسته است و نمی‌توان هر صحبتی را بیان کرد، رسانه‌ها آن‌طور که می‌خواهند، برداشت و افکار عمومی را جهت‌دهی میکنند.
زارعی ادامه داد: اگر هم این فرض که برخی می‌گویند ایران از رقبای خود در بهره‌برداری از منافع اقتصادی سوریه عقب افتاده است، درست باشد؛ این موضوع به دلیل خواست دولت سوریه نیست بلکه این ما هستیم که باید در این رابطه تلاش و برنامه‌ریزی بهتری داشته باشیم. این سیستم بانکی ما است که باید از بخش خصوصی و سرمایه‌های آن پشتیبانی کند و تضمین‌هایی را به آنها بدهد تا سرمایه‌گذاران ترغیب به آوردن سرمایه‌های خود برای پیشبرد پروژه‌های اقتصادی در آن کشور شوند.
وی افزود: یکسری شرایط و زمینه‌ها از سوی دولت ایران باید فراهم شود تا بخش خصوصی بتواند جرأت ورود به زمینه‌های اقتصادی در سوریه و حتی عراق را پیدا کند چرا که در حالت عادی چنین اتفاقی نخواهد افتاد و ریسک سرمایه گذاری ها بالا است و توان جبران ضررهای وارده به بخش خصوصی هم کم است.
این کارشناس ارشد مسائل منطقه در پایان خاطرنشان کرد: دولت ترکیه به طور کامل از بخش خصوصی خود حمایت می‌کند و در صورت ضرر آنها، جبران خسارت‌های وارد آمده به بخش خصوصی را تقبل می‌کند و به همین دلیل شاهدیم که بخش خصوصی ترکیه در این قبیل موارد معمولاً نقش پیشرو و فعالی را دارد اما متأسفانه در کشور ما دولت نه تنها از بخش خصوصی پشتیبانی نمی‌کند بلکه به تعهدات خودش هم عمل نمی‌کند. به طور مثال ما یک قرارداد در حوزه برق با استان بصره عراق داریم اما چندان به تأمین برق آن استان متعهد نبودیم و این قطعاً نمی‌تواند برای آینده فعالیت‌های اقتصادی ما در منطقه مناسب باشد چرا که ما را به عنوان کشوری غیر متعهد قلمداد میکنند.
