خبرگزاری ایسنا: به نقل از رایالیوم، دان شاپیرو، سفیر سابق آمریکا در تلآویو معتقد است، قتل خاشقجی، عبور از خطوط قرمز و حتی عدم پایبندی به اخلاق است و نشان میدهد نمیتوان به عربستان با حاکمیت محمد بن سلمان به عنوان یک شریک استراتژیک اعتماد کرد. قتل خاشقجی فاجعهای برای اسرائیل است، این مساله سوالات مهمی را درباره رویکرد استراتژیک کلی تلآویو و واشنگتن در خاورمیانه مطرح میکند.
وی گفت: بن سلمان اهمیت نمیدهد که دستور ترور خاشقجی ممکن است عبور از همه خطوط قرمز در نزد افکار عمومی آمریکا و دو حزب اصلی این کشور باشد، از طرفی هم سرکوبگری در عربستان مساله تازهای نیست، شاید نهادهای سیاسی آمریکا آماده پذیرش این موضوع در صورت عدم جلب توجه باشند، اما بن سلمان خطای سنگینی مرتکب شده و آن اینکه متوجه نیست که ربودن و قطعه قطعه کردن یک روزنامهنگار مقیم واشنگتن که تنها گناهش بیان آرا و افکار خود بوده، فراتر از آستانه تحمل آمریکاییهاست.
شاپیرو افزود: قتل خاشقجی همچنین به رویکردهای بینالمللی گسترده ضد لیبرالیسم و پیگرد روزنامهنگاران حامی حقیقت مربوط است، در عین حال مساله این نیست که بن سلمان یک منتقد سعودی را ساکت میکند، بلکه مساله فراتر از عربستان و اقدام بن سلمان است. حقیقت این است که بن سلمان این واقعیت را نفهیمده یا قادر به ارزیابی آن نیست، به نظر میرسد او فکر میکند میتواند خاشقجی را بدون اینکه پیامدهای آن را متحمل شود، بکشد، هیچ مشاوری هم نیست که او را نصیحت کند یا مانع از انجام این کار شود. همه این عوامل سوالات مهمی را درباره منطقی و درست بودن دیدگاههای بن سلمان مطرح میکند و موجب میشود نتیجه گیریهای روشنی در ارتباط با اخلاقیاتش به دست آید.
شاپیرو معتقد است: اسرائیل باید در برنامهریزیهای خود هشیار باشد، بدون شک آمریکا حتی با وجود مخالفت دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا درباره قتل خاشقجی واکنش نشان خواهد داد، این واکنش ابدا پیمان آمریکایی – سعودی را نمیشکند، اما نارضایتی که مردم آمریکا و کنگره در اثر این موضوع احساس میکنند برای دو طرف بهای سنگینی خواهد داشت.
وی گفت: به منظور تدارک بالاترین آمادگی برای مقابله با ایران، به نفع اسرائیل است که عربستان همپیمان آمریکا باقی بماند، تلآویو باید از لابی بن سلمان در واشنگتن بهره ببرد، هماهنگی میان اسرائیل و شرکای آن در منطقه همچنان مطلوب است، اما خطر جدیدی ناشی از قتل خاشقجی به دست عربستان، اسرائیل را تهدید میکند و آن اینکه به دلیل روابط نزدیک با عربستان وجههاش خدشهدار میشود.
وی در پایان گفت: احتمال دارد بیشترین خطر ناشی از قتل خاشقجی متحمل اسرائیل شود، چرا که ولیعهد عربستان دیوانهوار به دنبال ساکت کردن منتقدانش است و تلاش دارد این کار را در چارچوب تلاش برای دستیابی به موافقت بینالمللی جهت فشار بر ایران انجام دهد.
وی با بیان اینکه این بدنام شدن ضرر بزرگی به اسرائیل میرساند، گفت: ترامپ ممکن است از تاثیر پذیری از این ضرر مستثنا باشد، اما در شرایط کنونی کدام یک از اعضای کنگره و کدام رهبر اروپایی میپذیرد که بنشیند و با بن سلمان درباره ایران صحبت کند؟ این همان دلیل قاطع بر کورکورانه بودن استراتژی بن سلمان است، تا زمانی که بن سلمان بر عربستان حکومت میکند این ضرر باقی خواهد ماند.
سایوم هندرسون، پژوهشگر مطالعات خاوردور در مرکز مطالعات واشنگتن نیز گفت، اگر ولیعهد یا هر شخص دیگری در دولت عربستان مسوول این جنایت باشد، بیانگر این است که آنها فکر میکنند عربستان میتواند از زیر بار ربودن خاشقجی و قتلش بدون محکوم شدن توسط واشنگتن شانه خالی کند، یا بدتر از آن، آنها معتقدند که قبلا با واشنگتن به موافقت ضمنی دست یافتهاند چرا که بن سلمان روابط بسیار مستحکمی با دولت ترامپ دارد و گمان میکند میتواند از مجازات شدن فرار کند.