سرویس جهان مشرق- «واقعیت، آن گونه که آنها ترسیم میکنند». این همان چیزی است که سعودیها تلاش میکنند در توییتر جا بیاندازند و اجازه ندهند چنین رسانههایی به تقویت دموکراسی و نظارت مردمی کمک کند. مارک جونز استاد دانشگاه Exeter در بریتانیا و مدرس تاریخ خلیج فارس میگوید «مخالفت سیاسی در کشورهای حوزه خلیج (فارس) خطرات زیادی دارد. در واقع در این کشورها به ویژه عربستان سعودی، ضررهای شبکههای اجتماعی برای آنها بیش از نفعش است».
ولیعهد عربستان یک ارتش در شبکههای اجتماعی به خدمت گرفته که نه تنها دائماً تصویر یک رهبر دموکرات و تحولخواه از او میسازند، بلکه منتقدان وی را به سختی آماج حملات خود قرار داده و حتی شناسایی میکند ... توییتر باتها را شناسایی میکند، اما در شناسایی کارمندان بنسلمان که ماهانه حدود سه هزار دلار حقوق میگیرند و هزاران حساب کاربری ایجاد میکنند، به دشواری میافتد.
این را نیویورکتایمز پس از مصاحبه با 7 تن از دستاندرکارانِ پروژه یادشده و پژوهشگرانی که آن را مطالعه کردهاند، دریافته و فاش کرده است. قتل خاشقچی نمونه کاملی از کاربرد این ارتش برای ناکامگذاشتن هر تلاشی در جامعه جهانی برای حمایت از جان و حقوق منتقدان بنسلمان است.
مگی میچل سالم از دوستان جمال خاشقجی تبلیغاتی که ارتش توییتری بنسلمان علیه او راه انداخته بودند را «توپخانه آنلاینِ دائمی» توصیف میکند. این توپخانه منتقدان داخلی را هم بینصیب نمیگذارد. صحبت از هزاران حساب کاربری جعلی است که در زمان افشای قتل خاشقچی، یعنی دقیقاً زمانی که رسوایی بزرگ برای ولیعهد رقم خورده است، کلنا_ثقه_فی_محمد_بن_سلمان را به ترند توییتر تبدیل میکنند. مستخدمان سعودی در توییتر از حسابهای کاربریِدیگر نیز جاسوسی میکنند.
تناقض اصلی در حکومت بنسلمان دقیقاً از همین روش مدیریت فضای داخلی و تصویری که میخواهد همزمان در غرب از او ساخته شود، شکل میگیرد. او از طرفی حاکمیت اقتدارگرایانه خود در داخل را مستحکم میکند و از طرفی قرار است به عنوان یک رهبر نوگرا و امروزی کشورش را به توسعه رسانده و با دنیا تعامل کند. قتل خاشقجی این تناقض را به همه نشان داد و ارتش توییتری دقیقاً برای سرپوش گذاشتن بر همین تناقض به کار گرفته شد.
اکنون دستکم 9 واقعیت پیرامون ارتش بنسلمان در شبکههای اجتماعی روشن شده است:
1- آغاز به کار این ارتش سعودی در شبکههای اجتماعی به سال 2010 میلادی برمیگردد، زمانی که حاکمان عربستان نسبت به سرایت بهار عربی به کشور خود بیمناک شدند.
2- مشاور بنسلمان، سعود القحطانی که در ماجرای قتل خاشقجی برکنار شد، به باور تحلیلگر نیویورکتایمز مدیر اصلی این پروژه بوده است. او که به «ارباب مگسها» یا «استادِ ترول» مشهور شده، سال گذشته رسماً توییت کرد «عربستان سعودی و برادرانش به گفتههای خود عمل میکنند. این یک قول است. هر نامی که فکر میکنید باید به #فهرست_سیاه اضافه شود، با استفاده از همین هشتگ اضافه کنید تا ما آنها را ردیابی و فیلتر کنیم».
3- سعودی از علی الزباره، کسی که به عنوان کارمند توییتر ارتقا میگرفت، برای جاسوسی و کسب اطلاع از هویت، شماره تلفن و آدرس آیپی حسابهایی که مطالب انتقادی علیه بنسلمان میگذاشتند، بهره میگرفت. وی در دسامبر 2015 از توییتر اخراج شد و به عربستان بازگشت.
4- برخی منتقدان توییتری مانند خالد العلکمی بازداشت شدند و برخی نیز مانند عمر عبدالعزیز که در کانادا زندگی میکنند، با بازداشت برادران و هک گوشی تحت فشار قرار گرفتند.
5- ارتش سعودی در واتساپ و تلگرام گروه دارند و هماهنگی خود را از آن طریق انجام میدهند.
6- پس از هماهنگی از آن طریق، حملات خود را به لیستی از مخالفان که برای آنها فرستاده شده، آغاز میکنند. بسیاری از موضوعات روز مانند حقوق زنان و جنگ یمن نیز موضوع کار آنها بوده است، کمااینکه ایران، قطر و کانادا نیز به مناسبتهای مختلف مورد حمله قرار گرفتهاند.
7- عکسهای تبلیغاتی از بنسلمان بین آنها به اشتراک گذاشته می شود تا در پستهای خود از آن بهره گیرند.
8- هر جا که بحث در مورد عملکرد حکومت عربستان بالا میگیرد، از پورنوگرافی برای تغییر موضوع و حواس کاربران بهره میگیرند تا بحث ناتمام بماند.
9- گاهی برای حذف یک پیام، همگی دست به کار شده و آن را با عنوان «حساسیتبرانگیز» یا «Sensitive» گزارش میدهند. این اتفاقی است که نیویورک تایمز عیناً در مورد پستی که جنایتهای عربستان در یمن را نشان میدهد، مشاهده کرده است.
به نظر میرسد آخرین پروژه خاشقجی کمک به ایجاد یک ارتش داوطلبانه در فضای مجازی علیه ارتش بنسلمان بوده است. او در ماه سپتامبر 5000 دلار به عمر عبدالعزیز در همین رابطه کمک کرد، شاهزاده سعودی که در کانادا زندگی میکند و «زنبورهای الکترونیک» را راهاندازی کرده است. خاشقجی چند روز پیش از قتلش توییت کرده بود ارتش زنبورهای الکترونیک در راهاند.
منبع
https://www.nytimes.com/2018/10/20/us/politics/saudi-image-campaign-twitter.html#click=https://t.co/3Z3BjBSsp4