به گزارش مشرق، مهدی نصیری روزنامهنگار و پژوهشگر مهمان نادر طالبزاده در برنامه تلویزیونی عصر بود. او درباره ظرفیتهای فرهنگی و رسانهای اربعین صحبت کرد.
مهدی نصیری در ابتدای صحبتهای خود گفت: اگر حادثه اربعین 200 سال قبل رخ میداد از جهات متعددی اهمیت امروز را نداشت. امروز این ماجرا معانی عمیقتری دارد. اجتماع عظیم و بیسابقه اربعین در دورانی برگزار میشود که ما با سیطره یک قرن مدرنیته بر جهان روبهرو هستیم.
مدرنیته با اتکای نظام سلطه بنا داشت تا خداوند و غیب را از عالم حذف کند و اومانیسم را بر عالم حاکم کند که از این منظر، سرمایهگذاریهای بسیار عظیمی نیز انجام داد. البته مدرنیته در این جهت توانست به توفیقاتی برسد اما به یک باره در اوج سلطه مدرنیته، حادثهای در عراق اتفاق میافتد که به واسطه آن، جمعیت میلیونی حضور پیدا میکنند و محتوای آن خداوند و معنویت و عدالت است.
این ها تمام آن چیزهایی است که فرهنگ اومانیسم سعی کرد در طی یک قرن اخیر، آن را محو کند. به نظرم خیلی از غربیها بیش از ما، عظمت این حادثه را درک میکنند. آنان به این جریان به عنوان یک رقیب و یک مزاحم نگاه میکنند.
دقت کنید که همزمان با برجسته شدن این حادثه در 10 سال اخیر، غربیها و نظام سلطه مدرن، داعش را علم میکند و به آن میدان میدهند و از او حمایت میکنند. آنان با تولید داعش و حمایت از آن، دو هدف مهم را دنبال میکنند. یکی تسخیر جبهه مقاومت در برابر اسرائیل بود که از آن جمله میتوان به تسخیر سوریه، عراق و ... اشاره کرد.
هدف دیگر که استراتژیکتر نیز بود این است که غرب میخواست داعش را به عنوان سمبل اسلام به دنیا معرفی کند و یک ضربه کاری و اساسی به اسلام بزند. در چنین شرایطی اربعین مطرح میشود و میگوید که سمبل اسلام، امام حسین علیهالسلام است و امروز برای تجلیل از او این اجتماع رخ داده است.
بیشتر بخوانید
وی افزود: وقتی انقلاب اسلامی پیروز شد، یک روزنامهنگار عرب راجع به امام خمینی گفته بود که او کسی است که غرب را به زانو درآورد، شرق را حیران کرد و همه عالم را متوجه خود کرد. حادثه اربعین از جنس این نوع تحولات است که دنیا را تکان داد. من فکر میکنم که غربیها بیش از آن که نگران حرکت اسلامی و شیعی اربعین باشند، نگران این هستند که اربعین یک پیام جهانی و فرادینی برای بشریت دارد.
در حقیقت امام حسین چنین پتانسیلی را در نهضت خود قرار داد که این پیام فرا دینی صادر بشود. این پیام، شیعی خاص و اسلامی خاص نیست بلکه همه ادیان و همه بشریت میتوانند آن را درک کنند. همه میدانند که ظلم بد است و عدالت خوب است و از این منظر، پیام ظلمستیز امام حسین را همه درک میکنند.
به همین دلیل است که وقتی گاندی میخواست انقلاب خود را پایهگذاری کند به مردمش میگوید که من تاریخ کربلا را مطالعه کردهام و امام حسین الگوی بسیار خوبی برای مبارزه با ظلم انگلستان میتواند باشد.
به نظرم ما باید در این حادثه بیشتر از اکنون پیش برویم تا ابعاد آن برای ما نمایان بشود. باید بگویم که چیزی که در سفر سال گذشته اربعین برای ما مشهود بود این بود که مهمانان خارجی از این واقعه حیران شده بودند و مات و مبهوت اربعین شده بودند. در حقیقت، هیچ کس برخورد عادی و معمولی با این حادثه نمیکرد.
نصیری تاکید کرد: خاطرم هست همان شب اول که مهمانان رسیده بودند، دیدم که از منظر خبرنگاری پر از سوژه است. باید بگویم که من به جز دو مقطع هیچ وقت کار خبرنگاری به صورت حرفهای انجام نداده بودم. اولی در جنگ بوسنی بود که همراه با شما بودیم. در آنجا من کار خبرنگاری انجام میدادم، گزارش میگرفتم و مصاحبه میکردم؛دومی در اربعین سال گذشته اتفاق افتاد.
همه ما آیه «عم یتسائلون، عن النبا العظیم» را شنیدهایم. در تفسیرها گفته میشود که مقصود از نبا عظیم، امیرالمومنین و ولایت است. من حقیقتا در این سفر نبا عظیم را منعکس میکردم. دقت کنید که عاشورا و امام حسین تداوم امیرالمومنین است و از این منظر، خود خبر بزرگ است. کاری که حضرت زینب انجام داد نیز نبا عظیم است و خطبه ایشان در کاخ یزید، اتفاق بسیار بزرگی است و او را تحقیر میکند. حال ببینید که ما در مورد چنین واقعه بزرگی کار خبرنگاری میکردیم.
زمانی که در هتل بودم با دیدن این سوژهها بسیار خوشحال شدم و اول از هر چیز سراغ خانم مککینی نماینده کنگره آمریکا رفتم. ایشان در هتل محجبه شده بود و چادر پوشید. بلافاصله تصویری از ایشان گرفتم و همراه با یک مصاحبه به خبرگزاری مشرق دادم و بیان کردم که عضو سابق کنگره آمریکا در این راهپیمایی شرکت کرده است.
بیشتر بخوانید
این خبر منتشر شد و جالب است که فردای همان روز در حالی که ایشان در نجف قدم میزد، تعدادی از ایرانیان به سراغش آمدند و او را صدا کردند. او جا خورده بود که شما من را از کجا میشناسید؟ یکی از آنان موبایلش را درآورد و تصویر کانال مشرق را به ایشان نشان داد. فردای آن ماجرا به من گفت که تو من را ستاره کردی و اکنون همه ایرانیان من را میشناسند.
بعد از ایشان نیز با آقای دوگین گفتگو داشتیم. چند روز بعد که به سمت کربلا در حال پیادهروی بودیم، رپرهای آمریکایی شروع به دم گرفتن کردند و یک سری مضامین مذهبی جالب را مطرح کردند. بدون پیشبینی، موبایلم را درآوردم و از آنان فیلمبرداری کردم. فیلم را بلافاصله برای دوستان فرستادم و در ایران بازخوردهای خوبی داشت. ظاهرا آنان متعلق به یک جریان رپ معنوی در آمریکا هستند که هدفشان این است که رپ را از مضامین فاسد دور کنند.
بیشتر بخوانید
در ادامه طالبزاده به معرفی مهمانان کنفرانس افق نو که در اربعین حضور داشتند، پرداخت و گفت: چاپ شدن مطالب مرتبط با مهمانان اربعین، سرعت انتقال را بسیار بالا برد. علت این که این مهمانان را انتخاب کرده بودیم این بود که میخواستیم آنان این جریان را ببینند. برای مثال اکنون خانم مککینی در اعتراض به آمریکا از کنگره بیرون آمده است و در بنگلادش تدریس دانشگاه میکند. او یک زمانی کاندید انتخابات ریاستجمهوری بوده است و اکنون هم امید مردم آمریکا در بسیاری از تحولات شناخته میشود. این که چنین فردی از نزدیک چنین فضایی را مشاهده کند بسیار مهم است.
حضور او از این جهت مهم بود که ایشان نماینده دولت امریکا بود و فضای رسانهای زیادی پیرامون او وجود داشت. همچنین در مورد این خوانندهها باید بگویم که یکی از آنان تعریف میکرد که افبیآی، 3 بار در خانه او آمده است و از او پرسیده است که چرا به مراسم اربعین میروی؟ خب به کسی ربطی ندارد. آنان 4 شخصیت جذاب هنری بودند که می توانستند اربعین را شاهد باشند و همراه با آن به ایالات متحده برگردند. هدف ما این بود که کسانی را دعوت کنیم که بعدا روی 100ها هزار نفر تاثیر داشته باشند. خانم مامائدی، معروفترین قصهگوی آمریکایی است که به دو زبان اسپانیولی و انگلیسی قصهگویی میکند. او مسیحی است. از ایشان دعوت کردیم که بیاید. حال جالب است که دختر او که یک نظامی است، بسیار تلاش کرد تا او نیاید. او سن بسیار بالایی داشت ما با این حال، قصههای خوبی را برای مردم بیان کرد. حضور آقای دوگین نیز از این جهت مهم بود که اکنون روسیه تنها کشوری است که در کنار لشگر اسلام آمده است و با دشمنان آن میجنگد. او سفیر شوروی بوده است و به عربی مسلط است. وقتی در مراسم حضور پیدا کرد به من گفت که در عمرم چنین چیزی را اصلا ندیده بودم.
نصیری در مورد الکساندر دوگین گفت: ایشان یک مسیحی و ارتدوکس کاملا متدین است. خاطرم هست که در یک برنامهای ایشان را سر سفره دیدم که دعای سفره میخواند. او عمیقا به سنت دینی خود پایبند است. از طرف دیگر، ایشان یک متفکر مدرنشناس است که پستمدرنهای الهی را نیز میشناسد. او نقد بسیار جدی به مدرنیته دارد و مشکل او با غربیها و آمریکا بر سر یک موضوع ایدئولوژیک است.
او به اموزههای آخرالزمانی مسلط است و حتی جالب است که میگفت حادثه سوریه زمینهساز آخرالزمان و ظهور است. او در مورد راهپیمایی اربعین میگفت که این جریان از امام اول شما آغاز میشود، به امام سومتان میرسد و در نهایت به امام دوازدهمتان ختم میشود. در این راهپیمایی من شعارهایی را میبینم که دال بر ظهور است. به او گفتم که چرا رسانههای غربی از این حادثه خبری نمیزنند؟ او تحلیل بسیار خوبی ارائه داد و گفت که وظیفه رسانههای غرب، پوشاندن حقیقت و قلب آن است. آنان با همین مشی رسانهای بر دنیا مسلط میشوند.
او بیان داشت: گفته میشود که حضرت امام زمان در زمان ظهور راجع به مباحث مختلفی حرف میزنند. یکی از موضوعاتی که راجع به آن حرف میزنند، این است که جدشان امام حسین را تشنه کشتند. حال جالب است که قبلا این سوال پرسیده میشد که اهل عالم چگونه امام حسین را میشناسند؟ اکنون وقتی حادثه اربعین را میبینیم و انعکاس جهانی آن را مشاهده میکنیم، میفهمیم که چگونه مردم امام حسین را میشناسند. در حقیقت، اربعین امام حسین را به مردم میشناساند.
احساس اشخاص نظیر آقای دوگین این است که حادثه اربعین یک حادثه آخرالزمانی است. البته نمیدانم که چرا روند حضور آن مهمانان امسال ادامه پیدا نکرد. خیلی از آنان میگفتند که ما حتما سال آینده نیز شرکت خواهیم کرد. البته باید بگویم که الگوی سال گذشته برای مسئولان ما جا افتاد. به نظرم ما باید یک جریان غربشناسی در کشور راه بیندازیم و عمده محتوای آن هم از خود متفکران غربی تامین بشود.
باید بگویم که جریان روشنفکری غرب بر خلاف جریان روشنفکری ما که علاقهمند به غرب است، آن را در ابعاد مختلف نقد میکند. برای مثال، آقای جرالدی که سال گذشته شما در کنفرانس افقنو مشهد آورده بودید، آدم بسیار مهمی است که سالها در سیا فعالیت داشته است.
طالبزاده در بخش انتهایی برنامه گفت: آوردن چنین افرادی به ایران و صحبت کردن با آنان بسیار مهم است. کسی مانند جرالدی را باید به ایران بیاورید تا صحبت کند. این افراد تاثیرگذار هستند.