در این گزارش تلاش داریم نگاهی جامع و تحلیلی به گزارش ها و سرمقاله های منتشر شده در روزنامه های مهم جهان عرب طی یک هفته گذشته داشته باشیم.
خرسندی الشرق الاوسط از سیاست بی طرفی عراق!
روزنامه الشرق الاوسط در گزارشی در روز جمعه 26 اکتبر نخستین نشست کابینه جدید عراق به ریاست عادل عبدالمهدی را پوشش داده است.
با وجود اینکه در این نشست مسائل متعددی در زمینه های داخلی و خارجی عراق مطرح شد، الشرق الاوسط به طور ویژه تمرکز خود را به سخنان عبدالمهدی درباره تحریم های آمریکا علیه ایران اختصاص داده است. این روزنامه سعودی گزارش خود را با اشاره به سیاست بی طرفی عراق در منطقه و اولویت دادن به منافع عراق در مسئله تحریم های آمریکا آغاز کرده است. الشرق الاوسط البته در ادامه این گزارش به این مسئله هم اشاره کرده که کابینه عبدالمهدی در اثر عدم رای مثبت پارلمان عراق با 14 وزیر به جای 24 وزیر کار خود را آغاز کرده است.
الشرق الاوسط این هفته در یادداشتی به قلم «راجح الخوری» نویسنده لبنانی مدعی کوتاه آمدن ایران در موضوع مذاکره با دولت ترامپ شده و اعلام کرده که تهران پیش شرط های قبلی خود را کنار گذاشته است.
الشرق الاوسط این هفته مقاله دیگری از الیاس حرفوش نویسنده لبنانی درباره تحولات سوریه منتشر کرده است. در این مقاله نویسنده لبنانی مدعی شده که روسیه در صورت دریافت ما به ازای مناسب از سوی آمریکا به ویژه در زمینه تحریم ها و روابط دوجانبه، می تواند از نفوذ ایران در سوریه بکاهد. حرفوش تحولات جنوب سوریه و ادلب را به عنوان دو شاهد مثال خود در این مقاله ذکر کرده است.
آغاز چهاردهمین کنفرانس امنیت منطقه ای «گفتگوی منامه»
روزنامه بحرینی الوطن روز جمعه 26 اکتبر به آغاز چهاردهمین کنفرانس امنیت منطقه ای «گفتگوی منامه»در بحرین با حضور 50 وزیر و مسئول امنیتی و نظامی از 25 کشور جهان اشاره کرده است.
براین اساس، این کنفرانس با مشارکت شبکه اسکای نیوز عربی و با عنوان «بازتعریف قوا در خاورمیانه» برگزار می شود و «احمد ابوالغیط» دبیرکل اتحادیه عرب و «دیوید پتریوس» ژنرال بازنشسته و کهنه کار آمریکایی مهمترین سخنرانان روز نخست این کنفرانس در روز جمعه بودند.
ابوالغیط در سخنرانی خود مدعی شد که دخالت های ایران و ترکیه در منطقه عامل بالا رفتن تنش ها در خاورمیانه شده است. وی یمن، سوریه و لیبی را به عنوان سه بحران اصلی منطقه توصیف کرد.
دیوید پتریوس فرمانده سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا و رئیس اسبق سیا نیز در سخنرانی خود به ایران اشاره کرد و گفت: تهران عامل شکست توافق هسته ای بوده است!
وی با اشاره به تحریم های شدید دولت ترامپ علیه ایران در بخش های نفتی، گازی، انرژی و عملیات مالی، گفت: شرکتهای خارجی باید میان تعامل با ایران یا تعامل با اقتصاد شماره یک جهان ، یک گزینه را انتخاب کنند.
آمریکا منزوی شده نه ایران
پایگاه خبری روسیا الیوم در روز 24 اکتبر در گزارشی با عنوان « آمریکا منزوی شده نه ایران» به بازتاب گفتگوی سفیر ایران در روسیه با رسانه های این کشور پرداخته است. سفیر ایران با اشاره به رای دادگاه لاهه تاکید کرده که این تحولات نشان می دهد در پرونده تحریم ها این آمریکاست که منزوی شده نه ایران. وی همچنین به توانمندی اقتصاد ایران برای عبور از تحریم های جدید آمریکا اشاره کرده است.
روسیا الیوم در روز 24 اکتبر در خبری به بازتاب کاهش واردات نفت چین از ایران در تبعیت از تحریم های آمریکا اشاره کرده است.
فشارهای آمریکا روی اروپا
اسکای نیوز روز جمعه 26 اکتبر در گزارشی به افزایش فشارهای آمریکا بر اروپایی ها با نزدیک شدن به زمان اجرای دور تحریم های ترامپ اشاره کرده است. در این گزارش به سخنان جان بولتون اشاره شده که از اروپا خواسته است که ایران را از نظام مالی سوئیفت خارج کنند.
اسکای نیوز در روز 22 اکتبر در گزارش دیگری به تلاش شرکای ایران برای کمک به بخش بانکی و نفت ایران برای عبور از تحریم ها اشاره کرده است.
در این گزارش به سخنان «فیلیپ بونکاریه» سناتور فرانسوی اشاره شده که تاکید کرده اروپا سعی می کندحداقل یک بانک ایرانی را به نظام بین المللی بانکی (سوئیفت) متصل نگه دارد.
سناتور فرانسوی تاکید کرده که اروپایی ها می خواهند ایران از مزایای اقتصادی برجام استفاده کند که با آغاز تحریم های آمریکا این اقدام دشوار شده اما در نهایت ممکن است.
عربستان سعودی بزرگترین نعمت برای ایران!
فیصل القاسم نویسنده و تحلیلگر سوری در یادداشتی برای القدس العربی با عنوان « آیا عربستان سعودی دوست ایران است؟» به بررسی شکست های ریاض در منطقه و متقابلا پیروزی های ایران پرداخته است. وی در این یادداشت به تحولات عراق و سرنگونی رژیم صدام با تامین هزینه های جنگ آمریکا از سوی سعودی ها اشاره کرده و می نویسد: در نهایت این ایران بود که برنده نهایی تحولات عراق شد.
وی همچنین تحولات لبنان و سوریه شاهد مثال دیگری برای شکست عربستان سعودی در برابر ایران مطرح کرده و آورده است: در همه این موارد دخالت ها و اقدامات عربستان سعودی به نحوی بوده که پیروزی ایران را در نهایت رقم زده است.
نقش آفرینی شرکت اسرائیلی در تشدید تحریم ها علیه ایران
پایگاه فلسطینی عرب 48 در روز جمعه 26 اکتبر در گزارشی به فعالیت یک شرکت رژیم صهیونیستی تحت عنوان «بلک کیوب» در روند تشدید تحریم ها علیه ایران اشاره کرده است.
براین اساس، وظیفه این شرکت که مقر آن در تل آویو قرار دارد پیگیری روابط بانکی با ایران برای بستن و قطع آنها بوده است.
در پایان این گزارش به دستیابی شرکت بلک کیوب به اطلاعاتی اشاره شده که کمک رسانی بانک های عمانی به ایران در روند دور زدن تحریم ها را به اثبات می رساند.
ایلاف و گزارش کامل سفر نتانیاهو به عمان
پایگاه ایلاف که طی ماه های اخیر به تریبونی برای ترویج عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تبدیل شده در روز جمعه 26 اکتبر به طور کامل سفر نتانیاهو به عمان و دیدار وی با سلطان قابوس را پوشش داده است. در این گزارش که با تصاویر متعددی از نتانیاهو و سلطان قابوس منتشر شده ، آمده است: این نخستین سفر یک نخست وزیر اسرائیلی به عمان محسوب نمی شود و پیش از این در سال 1994 «اسحاق رابین» نخست وزیر وقت اسرائیل به مسقط سفر کرده بود.
اما نکته مهم سفر نتانیاهو به عمان هیئت همراه وی بوده است که در گزارش ایلاف نیز به آنها اشاره شده است. براین اساس در این سفر «یوسی کوهن» رئیس موساد، «مائیر بن شابات» رئیس کمیته امنیت ملی و «یووال روتم» مدیرکل وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، نتانیاهو را همراهی کرده اند.
در این گزارش یکی از اصلی ترین اهداف این سفر موضوع صلح خاورمیانه عنوان شده است!
المنار و بازتاب کمک های ایران به لبنان
پایگاه خبری المنار لبنان در گزارشی به دیدار اعضای مجلس سنای فرانسه با فراکسیون وفادارای به مقاومت لبنان اشاره کرده است. این شخصیت های فرانسوی که از تامین کنندگان مالی هزینه های دولت فرانسه و شرکت توتال هستند در این دیدار با تاریخ طولانی روابط ایران و لبنان آشنا شدند.
به گزارش المنار نواف الموسوی عضو پارلمان لبنان در این دیدار تاکید کرده که روابط ایران و لبنان به قرون گذشته باز می گردد و ایران در زمانی که کشورهای به اصطلاح دوست لبنان از کمک به این کشور در برابر تجاوز صهیونیست ها دست کشیدند، لبنان را مورد حمایت قرار داد.
الجزیره و شرکای آمریکا
پایگاه الجزیره در گزارش واشنگتن پست پرداخته که در آن با اشاره به بحران قتل خاشقجی آمده است: آمریکا باید بداند که روابط با ایران بهتر از روابط با عربستان سعودی است و مخاطرات کمتری را برای واشنگتن در بر دارد.
الجزیره همچنین در روز جمعه 26 اکتبر در پی سفر نتانیاهو به عمان به گفتگو با وزیرخارجه این کشور پرداخته است. یوسف بن علوی در جریان این گفتگو تاکید کرده است که سفر نتانیاهو به درخواست خودش و برای گفتگو درباره روند صلح(سازش) خاورمیانه بوده است.
النشره و تشبیه سرنوشت بن سلمان به شاه
پایگاه خبری النشره روز پنج شنبه 25 اکتبر در گزارشی نوشت زمانی که روزنامه های آمریکایی عربستان سعودی در دوران کنونی را با دوران حکومت شاه در ایران در دهه 70 مقایسه می کنند، این اقدام آنها از این مسئله سرچشمه می گیرد که سرنوشت عربستان سعودی را مشابه سرنوشت شاه می دانند که در اواخر دهه هفتاد حکومتش سرنگونی شد و امام خمینی (ره) انقلابی را بنیان بگذارد که تا امروز نیز در ایران ادامه دارد...
در ادامه این گزارش تاکید شده است که تشابهات شاه و بن سلمان که هم اکنون به نظر می رسد سکاندار اصلی سیاست های عربستان سعودی است تنها به مسئله قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار مخالف سعودی خلاصه نمی شود، بلکه شامل همه سیاست های و اقداماتی می شود که بن سلمان در امور داخلی، منطقه ای و بین المللی به آنها مبادرت ورزیده است.
سی ان ان عربی: آیا عربستان توانایی نجات بازار جهانی نفت را دارد؟
پایگاه خبری سی ان ان عربی در روز 18 اکتبر در گزارشی با عنوان «آیا عربستان سعودی قادر به نجات بازار جهانی نفت از تاثیرات تحریم ها بر ایران است؟» به موضوع تحریمهای دولت آمریکا علیه ایران در تاریخ 5 نوامبر آتی پرداخته است.
در این گزارش آمده است: با وجود اینکه تحریم های نفتی آمریکا علیه ایران از روز پنجم نوامبر اجرایی می شود، اما همگان درباره میزان تولید نفت ایران در روز پس از اجرای این تحریم ها شک و تردید دارند. این در شرایطی است که برخی کشورها تاکنون میزان خرید نفت از ایران را کاهش داده اند و برخی نیز همچون هند درصدد مستثنی شدن از این تحریم ها هستند، البته چین با توجه به جنگ تجاری با آمریکا به تحریم های ترامپ التزام ندارد. این در شرایطی است که هیچ کس نمی داند عربستان سعودی باید چه مقدار نفت تولید کند تا خلاء ناشی از عدم صادرات نفت ایران جبران شود؟
«مایکل ویتنر» رئیس بخش پژوهش های نفتی در موسسه بانکی سوسیته جنرال در این باره می گوید: هم اکنون بخش بزرگی از بازار جهانی نفت در شرایط عدم یقین از سرنوشت بازار جهانی در روزهای آتی قرار دارند، سوال این است که عربستان سعودی در یک مدت زمان کوتاه چقدر می تواند تولید نفت خود را افزایش دهد؟ حتی اگر عربستان سعودی قادر به تزریق نفت خام بیشتر به بازارهای جهانی باشد، آیا در شرایط کنونی امکان این اقدام برای آنها فراهم است؟ این در شرایطی است که عربستان سعودی چند روز پیش به صورت تلویحی تهدید کرده که هرگونه تحریم از سوی آمریکا را در پرونده جمال خاشقجی را پاسخ خواهد داد. با وجود اینکه این احتمال بسیار کمی است که عربستان سعودی از میزان تولید نفت خود در پاسخ به اقدامات احتمالی آمریکا بکاهد، اما شاید خودش را ملزم نجات بازار جهانی نفت نداند و به تدریج تولیدات نفت خود را افزایش دهد، این در حالی است که آمریکا در پی جبران فوری خلاء حضور ایران در بازار جهانی نفت است.
در ادامه این گزارش به جایگاه مهم ایران در بازار جهانی نفت اشاره شده و آمده است: ایران پنجمین تولید کننده بزرگ نفت دنیاست و یکی از موثرترین کشورها در بازارجهانی نفت محسوب می شود، براین اساس به نظر می رسد ترامپ نیز در زمینه تحریم های نفتی علیه ایران یک موضع میانه اتخاذ کند و دست برخی کشورها را در خرید نفت از ایران باز بگذارد، تا در نهایت از افزایش سرسام آور قیمت نفت و بنزین پیش از انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا جلوگیری کند.
در این شرایط در حالی که انتقادات دونالد ترامپ از اعضای اوپک ادامه دارد، به نظر می رسد اعضای این نهاد بین المللی نفتی تمایل زیادی به نرمش نشان دادن جهت جبران کمبود نفت ایران را نداشته باشند. عربستان سعودی که در شرایط کنونی 10 میلیون و 500 هزار بشکه نفت در روز تولید می کند باید میزان تولیدات روزانه خود را به 12 میلیون بشکه برساند که به نظر نمی رسد در شرایط کنونی آمادگی آن را داشته باشد و برای رسیدن به این سطح زمان بیشتری از زمان مدنظر ترامپ که حداکثر 30 روز اعلام شده، دارد.
گزارش الیوم السابع از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی
روزنامه مصری الیوم السابع در روز دوشنبه 22 اکتبر در گزارشی از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی خبر داد. در این گزارش تاکید شده است: قیمت جهانی نفت طی روزهای اخیر روندی صعودی داشته و این مسئله در پی نگرانی از کمبود عرضه در بازار جهانی نفت در صورت آغاز اجرای تحریم های آمریکا علیه نفت ایران رخ داده است. این در شرایطی است که تحریم های آمریکا علیه بخش نفتی ایران از روز چهارم نوامبر اجرایی می شود و دولت ترامپ در تلاش است با اجرای این تحریم ها ایرانی ها را به مذاکره مجدد درباره موضوع هسته ای مجبور کند. این در شرایطی است که اخیرا خبرگزاری رویترز گزارشی موثق را منتشر کرده که نشان می دهد اوپک قادر به تامین نقص ناشی از قطع عرضه نفت ایران نیست، چون در مقابل تمایل عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت ،کشورهای دیگر تولیدکننده با کاهش میزان عرضه دست و پنجه نرم می کنند.
العربیه و ادامه سیاه نمایی
پایگاه خبری العربیه در گزارش های خود همواره سعی بر سیاه نمایی اوضاع داخلی ایران دارد. این پایگاه خبری در روز 21 اکتبر در خبری به تغییرات در کابینه روحانی و خداحافظی دو وزیر از مناصب خود اشاره کرده است. در این گزارش علت تغییرات در کابینه روحانی، شرایط بد اقتصادی ایران در روزهای اخیر عنوان شده است. العربیه در ادامه سخنانی انتخاب شده از یک کارشناس ایرانی را بازتاب داده و تلاش کرده شرایط را بدتر از آنچه در واقعیت جریان دارد، جلوه دهد.
وقتی گروه ترویستی از نگاه العربیه مدافعان حقوق بشر می شوند!
العربیه در گزارشی در روز 22 اکتبر به انتشار تصاویر نیروهای مرزی ایران از سوی گروه تروریستی جیش العدل اشاره کرده است. العربیه در جای جای این گزارش سعی بر تطهیر این گروه تروریستی که کارنامه سیاهی دارد، داشته است.
در ابتدا آنها را یک «گروه معارض بلوچی» معرفی کرده است، سپس اقدام آنها را در ربودن و به گروگان گرفتن نیروهای ایرانی را «دفاع از خود» قلمداد کرده است. العربیه به عنوان بازوی رسانه ای آل سعود البته تنها به این مسئله بسنده نکرده و در پایان گزارش خود گروه تروریستی جیش العدل را گروهی «مدافع حقوق قومی و دینی بلوچها» معرفی کرده است.
افشای جدیدترین دروغ رسانه های ضدایرانی؛ محموله اسلحه نبود، گوشت گوسفند بود!
در پی انتشار اخبار متعدد در رسانه های محور ضد ایرانی طی هفته اخیر با عنوان فرود یک هواپیمای حامل سلاح ایران در فرودگاه دوحه که قرار بوده آن را برای حزب الله لبنان بفرستد، دولت قطر با صدور بیانیه ای رسمی این گزارش ها را تکذیب کرد.
در بیانیه رسمی وزارت راه قطر در این باره آمده است: ما با تعجب فراوان انتشار خبرهایی از سوی برخی رسانه ها و طرح ادعای انتقال محموله سلاح ایرانی از قطر به لبنان را دنبال کردیم، این گزارش ها تماما عاری از صحت ، نادرست و فاقد هرگونه ادله مستند هستند. محموله مذکور نیز که ادعا شده تسلیحات بوده است، تنها شامل گوشت گاو و گوسفند بوده که متعلق به شرکت غذایی قطر «ودام» است و آن را از ایران سفارش داده است.
انتشار این بیانیه رسمی در شرایطی است که رسانه های عربی به ویژه محور سعودی به تبعیت از فاکس نیوز طی روزهای اخیر هجمه رسانه ای شدیدی را علیه قطر، ایران و حزب الله به راه انداخته بودند، در شرایطی که ادعاهای آنها همچون گذشته چیزی جز فضاسازی و جوسازی رسانه ای نبود.
شکست محور سعودی و پیروزی های محور مقاومت
گزارش این هفته ایران در رسانه های جهان عرب را با یادداشتی از «عبدالستار قاسم» نویسنده برجسته فلسطینی در روزنامه رای الیوم به پایان می رسانیم.
وی در روز چهارشنبه 24 اکتبر به تشریح پنج پیامد مهم منطقه ای و بین المللی قتل خاشقجی پرداخته که در مجموع اکثر آنها علیه خاندان حاکم در عربستان سعودی است:
1. وجهه و جایگاه خاندان حاکم در عربستان آسیب زیادی دید و احترامی که برخی کشورها در قبال عربستان سعودی قائل بودند از بین رفت.
2. مرگ خاشقجی خاندان سعودی و رئیس جمهوری آمریکا را تحت فشار شدید قرار داده است. عربستان سعودی باعث شده است که وضعیت ترامپ در داخل آمریکا بغرنج تر از قبل شود.
3. محور منطقه ای عربستان سعودی که تحت عنوان محور سنی شناخته می شود، بسیار ضعیف تر خواهد شد (متاسفانه بر خلاف باورهای مان، سیاستمداران منطقه ما را مجبور کرده اند که میان سنی و شیعی تفکیک قائل شویم).
4. محور مقاومت با تایید و همراهی بیشتری در جهان عرب مواجه می شود. جایگاه عربستان سعودی در منطقه در برابر ایران نیز با تنزل خواهد یافت. محور مقاومت تاکنون در پرونده خاشقجی در جایگاه تماشاگر قرار گرفته اما می داند که به تدریج جایگاهش در برابر نظام سعودی ارتقا می یابد.
5. صهیونیست ها در صورت کنار رفتن بن سلمان ضرر خواهند کرد، کشورهای زیادی تعاملات با بن سلمان را متوقف می کنند و بر خاندان سعودی برای تغییر وی فشار وارد خواهند کرد، این تغییر بر خلاف مصالح رژیم صهیونیستی خواهد بود چون آنها ولیعهد سعودی را نقطه اتکای توسعه و تقویت روابط عربی – صهیونیستی قرار داده بودند.