از جاذبه های گردشگری تهران کاخهای تهران است که مجموعه کاخ موزه گلستان ، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهنترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران می باشد. این بنا روزگاری همانن نگینی در میان این ارگ می درخشید .
سابقه تاریخی ارگ سلطنتی که محدوده مکانی تاریخی آن را در شمال خیابان و میدان امام خمینی (سپه) در سمت غرب خیابان خیام ،در شرق خیابان ناصر خسرو و در جنوب خیابان پانزده خرداد و میدان ارگ تشکیل می دهد، به روزگار صفویه باز می گردد .
شاه طهماسب اول صفوی (930-984) نخستین پادشاهی بود که در سفرهای خود به قصد زیارت مقبره حضرت عبدالعظیم دستور داد بارویی به طول یک فرسخ به دور قصبه تهران احداث شود. پس از او شاه عباس صفوی در قسمت شمالی حصار طهماسبی چهار باغ و چنارستانی احداث نمود که بعدها دیوار بلندی گرد آن بنا کرده و عمارات مقر سلطنتی را در داخل آن ساخته، ارگ نامیدند .
در اواخر عهد صفوی تهران گاهی مقر موقت در بار شاهان صفوی قرار می گرفت و حتی شاه سلیمان (1077-1105) کاخی در این شهر برای خود بنا نهاد. ولی امروز اثری از بناهای دوره صفوی باقی نمانده است .
کهنترین بناهای موجود در مجموعه گلستان، ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند است. وی در نبرد های خود بر ضد محمد حسن خان قاجار در سال 1172 تهران را مرکز اردوکشی خود قرار داد و پس از پیروزی در این جنگ در دیوانخانه قدیم تهران که در زمان ساه سلیمان ساخته شده بود بار عام داد و با عنوان وکیل الرعایا حکومت ایران را در دست گرفت .
به فرمان او در تابستان همان سال حصار ارگ مجددا احیاء شد و یک دست حرمخانه و خلوتخانه و عمارت دارالحکومه در داخل آن بنا گردید و در تابستان سال بعد (1173) که اردوی خود را به چمن سلطانیه (زنجان) منتقل نمود. دستور داد یک دست عمارت خاصه و دیوانخانه بزرگ به سبک ساسانی و باغی در جنب آن بنا نمایند .
پس از مرگ کریمخان زند در 1193 آقا محمد خان قاجار در 1200 تهران را به پایتختی برگزید، ولی به دلیل لشکر کشیهای دائمی کمتر در مقر حکومت خود به سر می برد، و برای عمارت و آبادانی چندان فرصت نداشت . تا آنکه فتحعلی شاه در سال 1211 بر تخت ساطنت ایران حلوس کرد، از آن زمان به بعد با گسترش دستگاه اداری و تشریفات سلطنتی بناهای متعددی در داخل ارگ تهران عمدتا در زمان فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه قاجار احداث شد .
در دوران رضا شاه پهلوی، بخشهای بزرگی از ارگ تهران، از جمله حصار دور آن، سردر باب عالی، ساختمان دفتر استیفا، نگارخانه، تکیه دولت، نارنجستان، باغ گلشن و ساختمانهای اندرونی تخریب شد. محل سکونت شاه به سعدآباد وسپس در دوران محمد رضا شاه پهلوی به نیاوران منتقل و مجموعه گلستان به محل پذیرایی از میهمانان خارجی تبدیل گردید.پس از انقلاب مجموعه گلستان همچون اغلب عمارات سلطنتی ریگر بصورت موزه در آمد تا همگان بتوانند از آن دیدن کرده و از تماشای زیباییهای حاصل فکر و دست هنرمندان و صنعتگران ایرانی بهره برند .
بخشهای مختلف این مجموعه در حال حاضر عبارت است از:
ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، اتاق موزه (تالار سلام) و حوضخانه آن، تالار آینه ، تالار عاج یا سفره خانه تالار برلیان یا سفره خانه، تالاربرلیان یا تشریفات، ساختمان کتابخانه، عمارت شمس العماره، عمارت بادگیر و حوضخانه وسیع آن، تالار الماس، کاخ ابیض، چادر خانه
اشخاص و گروه های مشمول بازدید رایگان
1- گروه های سنی کمتر از 7 سال و بیشتر از 70 سال با ارائه کارت شناسایی معتبر.
2- بازنشستگان با ارائه یا حکم بازنشستگی.
3- پژوهشگران و محققان با ارائه تاییدیه از مراکز تحقیقاتی و علمی مربوط.
4- مدعوین و میهمانان رسمی دولت با ارائه دعوت نامه مربوط.
5- اشخاصی که به منظور انجام فرایض و آیین های دینی در ساعت مقرر وارد مساجد و اماکن متبرکه می شوند.
6- عموم مردم در روز 28 اردیبهشت ( روز جهانی موزه ).
7- کودکان و نوجوانان و والدین همراه ایشان در روز 16 مهر ( روز جهانی کودک ).
8- گروه های دانش آموزان و دانشجویی به همراه معلمان، استادان و سرپرستان آنان با ارائه معرفی نامه هماهنگی قبلی
9- دانش آموزان و دانشجویان در ایام دهه فجر با ارائه کارت شناسایی یا معرفی نامه.
10- اعضای ایکوم ( سازمان جهانی موزه ها ) با رائه کارت شناسایی.
11- ااعضای کاج ( کانون ایرانگردان و جهانگردان جوان ) با ارائه کارت شناسایی.
12- اعضای انجمن دوستداران یادگارهای فرهنگی با ارائه کارت شناسایی.
13- دارندگان کارت ویژه بازدید، صادره از دفتر ریاست سازمان میراث فرهنگی کشور.
14- کارکنان سازمان میراث فرهنگی کشور و خانواده های آنان با ارائه کارت شناسایی.
اشخاص و گروه های مشمول بازدیده نیم بها
بازدید دانش آموزان، دانشجویان، معلمان و استادان دانشگاه ها به صورت انفرادی با ارائه کارت شناسایی به میزان مبلغ مقرر خواهد بود.
اشخاص و گروه های مشمول بازدید با بهای ثابت
افراد تحت پوشش کمیته امداد خمینی (ره ) و سازمان بهزیستی، آزدگان، جانبازان و خانواده های مظم شهدا، کارکنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان های وابسته و خانواده های آنها 0 به استثنای سازمان میراث فرهنگی کشور ) ملزم به پرداخت ورودیه به میزان 1000 ریال خواهند بود.
نحوه دسترسی :
مجموعه تاریخی کاخ گلستان در میدان 15 خرداد 0 ارگ ) تهران واقع گردیده است.
این مجموعه با استفاده از وسایل نقلیه عمومی قابل دسترسی می باشد. برای دیدن جزییات دقیق تر به نقشه راهنما مراجعه فرمائید.
تلفنهای اصلی :
تلفن : 8-33113335
دورنگار: 33111811
صندوق پستی : 4595-11365
امکان ویژه :
فروشگاه محصولات فرهنگی در طبقه همکف کاخ ابیض قرار دارد.
چایخانه سنتیدر زیر زمین تالار الماس واقع شده است.
باجه اطلاعات در قسمت ورودی کاخ می باشد.
راهنمای بازیدکنندگان در قسمت ورودی هر مجموعه راهنمایان آماده پاسخگویی و راهنمایی در خصوص مجموعه می باشد.
عکاسی و فیلمبرداری در بعضی از قسمتها بدون استفاده از فلاش و سه پایه مجاز است.
استعمال دخانیات در سراسر مجموعه ممنوع می باشد.
