عربستان: صادرات نفت ایران پر راز و رمز می‌شود

آمار صادرات ایران که برای بازار نفت اهمیت زیادی دارد اکنون معماگونه شده است.

منابع صنعتی می‌گویند رهگیری صادرات نفت ایران با غیرفعال شدن سیستم‌های ردگیری نفتکش‌ها دشوارتر شده و به ابهامات درباره این‌که تحریم‌های آمریکا تا چه حد خریداران را دچار وحشت خواهد کرد، افزوده است. چشم‌انداز ذخیره‌سازی نفت از سوی ایران نیز ممکن است برآورد آمارها را دشوارتر کند.

در بحبوحه فشار دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا برای پایین بردن قیمت نفت، عدم وجود شفافیت درباره میزان صادرات ایران، به چالش سایر اعضای اوپک به خصوص عربستان سعودی برای عرضه بیشتر نفت به بازار افزوده است.

ایران سومین صادرکننده بزرگ عضو اوپک است و برآورده شده که صادرات نفت این کشور در اکتبر بیش از یک میلیون بشکه در روز بوده است که این میزان برای پوشش تقاضای نفتی ترکیه کافی بوده و قیمت‌ها در بازار جهانی 100 میلیون بشکه در روز نفت را تکان داده است.

صادرات ایران پیش از اعلام تصمیم ترامپ برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران، بالای 2.5 میلیون بشکه در روز بود.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی در مصاحبه با خبرگزاری تاس روسیه که 22 اکتبر منتشر شد، به این چالش پرداخت و اظهار کرد: هیچ کس نمی‌داند صادرات نفت ایران چه میزان خواهد بود.

قیمت‌های نفت با این انتظار که تحریم‌های ضدایرانی، توانایی اوپک و سایر تولیدکنندگان برای تامین بازار را به چالش خواهد کشید، روند صعودی پیدا کردند و نفت برنت در سوم اکتبر به مرز 86.74 دلار در هر بشکه صعود کرد که بالاترین قیمت از سال 2014 بود با این حال از آن زمان به 77 دلار کاهش پیدا کرده است.

اگرچه وزیر انرژی عربستان سعودی در مصاحبه با تاس، به آنچه که پس از تحریم‌ها اتفاق خواهد افتاد، اشاره کرده بود اما در حال حاضر نیز برآوردهای مختلفی درباره میزان صادرات نفت ایران وجود دارد.

طبق آمار شرکت کپلر، برآوردها درباره میزان صادرات نفت ایران در نیمه اول اکتبر از یک میلیون بشکه در روز تا 2.2 میلیون بشکه در روز متغیر است که اختلاف قابل توجهی است.

بنا بر آمار رفینیتیو آیکان، ایران در سه هفته اول اکتبر 1.55 میلیون بشکه در روز نفت صادر کرده که بالاتر از 1.33 میلیون بشکه در روز در دو هفته اول ماه میلادی جاری بوده است.

کپلر میزان صادرات نفت ایران در 24 روز نخست اکتبر را 1.85 میلیون بشکه در روز برآورد کرده است. یک منبع صنعتی که صادرات را رهگیری می‌کند، نیز حجم مشابه 1.8 میلیون بشکه در روز در نیمه اول اکتبر را برآورد کرده است.

خاموشی سیگنال‌ها

تغییر برنامه نفتکش‌ها، برآورد میزان صادرات را دشوارتر می‌کند. اگرچه رهگیری کشتی‌ها به دلیل اطلاعات ماهواره‌ای، نسبت به گذشته راحت‌تر شده اما رهگیری علم و هنر را می‌طلبد.

به گفته منابع صنعتی، یک مسئله دیگر نیز این کار را دشوارتر می‌کند. نفتکش‌های حامل نفت ایران گاهی سیگنالAIS خود را خاموش می‌کنند و آن را زمانی روشن می‌کنند که در مرحله دیگری از سفرشان هستند.

این امر تلاش برای تعیین زمان دقیق یا حتی ساعت دقیقی که نفتکش محموله نفت را بارگیری کرده است برای خدمات رهگیری کشتی دشوار می‌کند.

شرکت کپلر در این باره به رویترز گفت: ما تنها می‌توانیم با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای یا ردگیری کشتی‌های حامل پرچم ایران تایید کنیم که کشتی‌های گیرنده‌های AIS را خاموش کرده‌اند.

منابع صنعتی و کشتیرانی در سال 2012 تصور می‌کردند ایران با خاموش کردن سیستم‌های ردگیری کشتی‌ها، مقصد فروش نفت خود را پنهان می‌کرد.

ایران نیز تاکید کرده صادرات نفتش را ادامه خواهد داد و تحریم‌های آمریکا بازارهای نفت را مطمئنا ملتهب می‌کنند. محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه در مصاحبه اخیری گفته بود صادرات نفت ایران متوقف نخواهد شد.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور نیز هفته جاری اظهار کرد با وجود تحریم‌ها، صادرات نفت ایران به پایین یک میلیون بشکه در روز نخواهد رسید.