«حال محیط زیست ایران خوب نیست و آن‌قدر به محیط زیست ظلم کرده‌ایم که نمی‌توانیم آمار واقعی محیط‌زیستی را منتشر کنیم».
به گزارش به نقل از آرمان ،اینها صحبت‌های فعالان محیط زیست یا مردم عادی نیست که در محل زندگی‌شان از وضعیت هوا و محیط زیست نارضایتی دارند، بلکه این را رئیس سازمان محیط‌زیست کشور به عنوان نماینده یک سازمان رسمی می‌گوید که نوع فعالیت‌اش درباره انتشار و آنالیز وضعیت محیط‌زیست کشور است. هرچند همچنان که عیسی کلانتری با صراحت می‌گوید که نمی‌توانیم آمار رسمی را منتشر کنیم، اما خود مردم نیز با چشمان‌شان شاهد این امر در شهرهای مختلف کشور هستند و دود آن مستقیم به چشم مردم می‌رود. دودی که از کارخانه ایرالکو در اراک می‌آید و ناتوانی این کارخانه در تعویض دیگ‌های فرسوده باعث شده که هر روز بر روزهای آلوده اراک افزوده شود، یا زخم‌هایی که معادن محلات و شاهرود بر زمین‌ها، زیستگاه‌های کشاورزی و البته کوه زیبای بوکسیت شاهوار وارد می‌کند و به هشدارهای محیط زیستی گوش هیچ معدن‌کاری بدهکار نیست، دولت هم نمی‌تواند مانع از فعالیت معادن شود. البته اینها نمونه‌های مختصری از وضعیت محیط زیستی کشور است.
هرچند به صحبت‌های قابل تامل کلانتری برگردیم. وی که رتبه محیط زیستی ایران را با هفت هزار سال تمدن در بین 180 کشور جهان بالاتر از 100 می‌داندحال محیط زیست کشور خوب نیست، اما باید بهتر شود؛ شاید یکی از کشورهای سرافکنده جهان در راستای حفظ محیط زیست باشیم و جرات نکنیم، شاخص‌های واقعی محیط زیست خود را در مجامع جهانی بیان کنیم. وقتی به آمار و ارقام زیست محیطی کشور مراجعه می‌کنیم، متوجه می‌شویم یکی از جوامع جهانی هستیم که بیشترین ظلم را به محیط زیست خود روا داشته‌ایم.
رئیس سازمان محیط زیست کشور افزود: باید اعلام کرد که بیشترین فرسایش خاک در واحد سطح، یکی از بالاترین فرسایش‌های ژنتیکی، بالاترین شدت انرژی و پایین‌ترین بازده انرژی، بالاترین فرسایش گیاهی و بیشترین فرسایش آبی جهان همه متعلق به ایران است. این اطلاعات انسان را غمگین می‌کند و جامعه ایرانی نمی‌تواند به آن افتخار کند و نشان می‌دهد در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که کمترین توجه را به مسائل زیست محیطی دارد. از توسعه پایدار پیروی نکرده‌ایم و به علت نا آگاهی همیشه توسعه را در مقابل محیط زیست قرار دادیم. در حالی که دنیا مشکل‌اش را با قرار گرفتن در راستای توسعه پایدار حل کرده است. کلانتری افزود: توسعه صنعت و حوزه‌های زیربنایی را در مقابل محیط‌زیست قرار دادیم که می‌توانستیم این کار را انجام ندهیم و خود محیط زیست که باید پرچم دار توسعه پایدار باشد با سیاست‌های غیرپایدارش یکی از موانع پایداری محیط زیست در سالیان گذشته بوده است.
وی توضیح داد: راهبرد محیط‌زیست راهبرد توسعه پایدار و توسعه پایدار مبتنی بر چهار اصل است که عبارتند از اقتصادی بودن توسعه، ضد اجتماعی نبودن آن، ضد محیط زیست نبودن توسعه و اینکه تصمیم‌هایی که در حوزه توسعه گرفته می‌شود، نباید حق و حقوق نسل‌های آینده را پایمال کند. معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: امروز 70 درصد جمعیت کشور در معرض بی‌آبی شدید قرار دارد، یعنی در سال‌جاری سرانه آب 70 درصد جمعیت کشور به زیر 500 مترمکعب رسیده این در حالی است که در دنیا سرانه زیر یک هزار مترمکعب مساوی با وضعیت بحران است. او ادامه داد: اکنون در خراسان رضوی 130 درصد منابع آبی تجدید استفاده می‌شود که وحشتناک‌ترین رقمی است که ممکن است در دنیا اتفاق بیفتد؛ این رقم بالاترین ضریب استفاده از آب تجدیدپذیر در کشور است و چون ما در دنیا بالاترین ضریب استفاده از آب تجدیدپذیر را داریم؛ به طور قطع خراسان رضوی در ردیف بالاترین مناطق دنیا از این حیث است. در حالی که طبق اعلام سازمان‌های بین المللی هیچ کشوری نباید بیش از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیرش را استفاده کند.
رئیس سازمان محیط زیست افزود: میزان استفاده از منابع آب تجدید پذیر در ایران رقم 110 درصد و کشور پس از ما با بالاترین مصرف، چاد است که 63 درصد منابع خود را استفاده می‌کند. سازمان کوچک حفاظت محیط زیست با هفت هزار نیرو که سه هزار نفر از آنها محیط بانان هستند، باید با این تعداد کم وظیفه خطیر خود را انجام دهد، بنابراین نیاز است و باید از محیط زیست ایران 80 میلیون نفر پاسداری کنند. کلانتری افزود: یکی از نگرش‌های جدید سازمان حفاظت محیط زیست این است که از توان و ظرفیت همه جامعه و کشور برای حفاظت از محیط زیست و جبران خسارت‌های گذشته بهره گیرد. نخستین وظیفه ما آموزش همگانی از دبستان و کودکستان تا مساجد و شوراها و جاهای مختلف است؛ حتی رئیس قوه قضائیه به بنده پیام داد که قضات به آموزش مسائل زیست محیطی نیاز دارند، دانشگاه‌های ما هم در آموزش‌های حفظ محیط زیست باید فعال تر باشند. مسئولان استان‌ها هم باید فعال‌تر عمل کنند. به طور مثال در سال گذشته بدترین گازوئیل کشور با نزدیک به 11 هزار دی. پی.ام سولفور در مشهد توزیع شد. در حالی که استاندارد آن 50 است حال پرسش اینجاست اصلا محیط زیست ما کجاست که جلوی این توزیع سوخت را بگیرد؟
معادن یکبار مصرف شده‌اند
همه باید پاسدار باشند اصلا خود آن مدیر کل توزیع سوخت خراسان رضوی نباید چنین اجازه‌ای بدهد و این نیاز به آموزش دارد. معادن کشور یکبار مصرف شده‌اند، یعنی معدن را تخریب، بهره برداری و رها می‌کنند و به سراغ جای دیگری می‌روند روی همه رودخانه‌های کشور سد بسته‌ایم، بدون اینکه حق و حقوق زنده ماندن کشور را در نظر بگیریم و همین کار ما را با بحران و چالش مواجه کرده؛ خوزستانی‌ها در سال بیش از صد روز با گرد و غبار آنچنانی مواجه می شوند و همه جا تعطیل می شود. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: چرا باید در استان فارس علاوه بر سد «درودزن» سدهای ملاصدرا و سیوند را بسازیم و دریاچه بختگان را خشک کنیم و مردم شیراز را با جهنم گرد و غبار مواجه سازیم؟ نه آمریکا، نه شوروی قبلی و نه اسراییل در ایجاد این وضعیت دخالتی نداشته‌اند و همه این مسائل را خود ما با رعایت نکردن اصول توسعه ایجاد کرده‌ایم لذا نباید مشکلات خودمان را گردن دیگران بیندازیم.
10 کلانشهر درگیر آلودگی هوا
این مقام مسئول ادامه داد: امروز 10 کلانشهر با آلودگی شدید هوا مواجه هستند، پسماند، شمال کشور را غیر قابل زیست کرده است و سه استان کشور در حال دفن زیر پسماند هستند. شهر همدان دچار فرونشست‌های چند 10 متری شده چون هر قدر توانسته‌ایم آب زیر زمینش را بیرون کشیده‌ایم. در حالی که اگر اصول توسعه پایدار را رعایت می‌کردیم هیچ کدام از این اتفاق‌ها نمی‌افتاد و کشور هم از امروز ثروتمندتر و آبادتر بود.کلانتری گفت: سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی هیچ کاری نمی‌تواند بکند، جز اینکه در مرحله نخست باید همه سیاستگذاران و مدیران ارشد کشور را آگاه کرد که اگر جاده‌ای یا کارخانه‌ای ساخته و مزرعه‌ای راه می‌اندازند موظفند مسائل زیست محیطی را رعایت بکنند. در دوره‌ای چون پول داشتیم و دولت هم متعهد به قانون نبود اجازه دادیم از الموت به تنکابن جاده بکشیم که هیچ درصدی از بار ترافیکی شمال کشور را برنمی‌دارد، اما تمام جنگل‌های شمال کشور را نابود کرده است، برای اینکه یک وزیر اقتصاد و دارایی داشتیم که مال این منطقه بود، پدرش اهل الموت و مادرش اهل تنکابن بود. بنابراین باید بین این دو شهر جاده کشیده می‌شد، یعنی بدون بررسی‌های زیست محیطی و با یک تصمیم شخصی چهار هزار میلیارد ریال اعتبار هم به این امر تخصیص داده شد و الان کشور درگیر این طرح غیرکارشناسی است، رفتارهای این چنینی باعث تخریب کشور شده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور ادامه داد: سخت‌ترین کار ما در بخش تالاب‌ها است، چون هیچ آبی در رودخانه‌های کشور جاری نیست و وقتی آبی جاری نیست تالاب هم نداریم، وقتی رودخانه زاینده رود آبی ندارد، تکلیف تالاب گاوخونی هم مشخص است. در حوزه دریاچه ارومیه 69 درصد آب تجدیدپذیر مصرف می‌شود، چون 37 سد روی رودخانه‌های دریاچه ساخته شده و مسیر تمامی آبهای ورودی به این دریاچه بسته شده‌اند و کل آب این دریاچه را مصرف کرده‌ایم، بعد می‌گوییم چرا خشک شد؟ کلانتری افزود: وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست سخت است، چون باید مسئولان را توجیه کنیم که از رفتارهای غیرتوسعه‌ای دست بردارند، مردم را باید توجیه کنیم که از حوزه‌های زیست محیطی خود حمایت کنند و با بیگانگان باید کلنجار برویم که با رفتارهایشان لطمه به محیط زیست داخلی ما نزنند و در مقابل خودمان هم رفتاری نکنیم که به آنها آسیب وارد شود. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: 80 درصد صنعت و جمعیت دنیا در سواحل جا گرفته، اما از آبادان تا چابهار و گواتر یعنی در طول مرزهای گسترده سواحل جنوبی ایران تنها 7/1 میلیون نفر جمعیت یعنی کمتر از دو درصد جمعیت کشور سکونت دارند. مکران، هرمزگان و جنوب خوزستان خالی هستند.
