به گزارش الف، انتظار میرفت با نزدیکشدن به موعد اعمال مهمترین بخش تحریمهای آمریکا علیه ایران، دولت ترامپ لحن هشدارآمیز خود در مورد عواقب خروج از تحریمها را به اوج خود برساند.
العربی در ادامه مینویسد: دولت آمریکا در آگوست گذشته خاطر نشان کرده بود با دولتها و شرکتهای خارجی که به تحریم ایران پایبند نباشند، مسامحه نمیکند و در صورت ادامه روابط تجاری آنها با تهران، تعاملات آنها با بانکها و بازار آمریکا را متوقف میکند. علاوه بر این، آمریکا تاکید کرده بود در زمینه تحریمهای نفتی ایران هیچ معافیتی به هیچ کشوری نمیدهد.
اما با نزدیکی موعد اجرای تحریمها در روز دوشنبه، خطاب رسمی آمریکا تغییر کرده است.
وزیر خارجه دولت ترامپ، مایک پمپئو در مصاحبهای از تهدیدهای قبلی، بهویژه در مورد اروپاییها دور شده و از دریچه همکاری با آنها سخن گفته است: «با آنها برای شرح موضع همکاری میکنیم.» وی در ضمن صحبتهایش هیچ اشارهای به تحریمهای ثانویه ایران نکرده و از چین و هند که قصد ادامه واردات نفت از ایران را دارند، سخنی به میان نیاورده است.
در این میان، مهمترین شاخص عقبنشینی ایالات متحده از زبان تهدیدآمیز، صحبتهای جان بولتون است؛ کسی که به خصومت در قبال ایران معروف است.
وی در مصاحبهای که روز گذشته انجام داد، نرمش غافلگیرکننده و دور از انتظاری داشت؛ بهخصوص درباره دولتهایی که به گفته او امکان توقف فوری و کامل واردات نفت ایران توسط آنها وجود ندارد! بولتون تصریح کرد:«میخواهیم فشارهایی باشد، اما قصد ضرر رساندن به دوستان و همپیمانانمان را نداریم.»
در ادامه، به سرعت شاهد یک عقبنشینی دیگر از سوی آمریکا بودیم که خبرگزاری بلومبرگ از یک مسئول آمریکایی نقل کرد که ایالات متحده به 8 دولت اجازه داده است، پس از اجرایی شدن تحریم ها خرید نفت از ایران را ادامه دهند. کره جنوبی همپیمان نزدیک آمریکا، ژاپن و هند در میان این 8 کشور هستند. این در حالی است که چین همچنان در حال انجام مذاکراتی با ایالات متحده است تا لیست نهایی دولتهای معاف از تحریم نفت ایران اعلام شود.
بیشتر بخوانید:
آمریکا از بازگشت همه تحریمهایی که به موجب برجام لغو شده بودند، خبر داد/ معافیت موقت 8 کشور از تحریمهای نفتی
در واقع، دولت آمریکا توان ادامه فشارها بر دوستان و همپیمانان خود را ندارد، زیرا در این صورت مجبور میشود به جنگی تجاری با طرف های بین المللی وارد شود و ایالات متحده نمیتواند وارد چنین جنگی شود که در مدتی کوتاه تاثیر آشکاری بر اقتصاد آمریکا می گذارد؛ همانطور که پیشبینیها در مورد به صفر رساندن صادرات نفتی ایران نیز غیرواقعی از کار درآمد.
ارزیابیهای متداول، بیانگر بعیدبودن تحقق چنین هدفی برای آمریکاست. برخی بر این عقیدهاند که تهران تنها از صادرات یک میلیون بشکه در روز محروم میشود. در حالی که ارزیابیهای دیگر حکایت از آن دارد که ایران همچنان میتواند حدود یک میلیون بشکه نفت صادر کند. در هر دو حالت، این میزان صادرات برای حمایت از اقتصاد ایران و پایداری آن تا زمان پایان ریاست جمهوری ترامپ کفایت میکند و این نکتهای است که نیویورکتایمز به نقل از تحلیلگران مسائل مربوط به انرژی به آن اشاره میکند.
مساله مهم دیگر آن است که پس از خروج ایالات متحده از توافق هستهای با ایران و همچنین خروجش از بسیاری از معاهدههای بینالمللی دیگر، روابط آن با بسیاری از دولتهای جهان، متشنج شده و مرحله سختی را طی میکند.
مخالفت گسترده بینالمللی با سیاست خارجی ترامپ، دولت او را در انزوا قرار داده و موجب محاصره تحریم های آن و کاهش اثرگذاری آنها میشود. این عزلت پس از کشتهشدن روزنامهنگار سعودی و همکاری آمریکا با سعودیها برای سرپوشگذاشتن بر این جنایت، بیشتر شده است.
تحلیلگران منکر این مساله نیستند که تحریمهای جدید میتواند هزینههایی برای اقتصاد ایران داشته باشد، اما نه به آن اندازهای که دولت ترامپ وعده داده بود. مشکل اصلی ایالات متحده آن است که تحریمهایش بینالمللی نیست و بر همین اساس میتوانیم عقبنشینی مسئولان آمریکایی را درک کنیم که منعکسکننده کاهش انتظارات آنها از تاثیرات تحریم های نفتی ایران است.
نویسنده: ویکتور شلهوب/ ترجمه: مریم نصرالهی