ساجد صمدی قربانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: در نظام های اقتصادی مختلط، حکمرانان اقتصادی از سه ابزار کلان برای مدیریت استفاده می کنند؛ مهم ترین این‌ها ابزار تربیت اقتصادی است، به طوری که تلاش برآن است قبل از کنش های مختلف افراد درجامعه آنها را به واسطه آموزش به رفتار صحیح اقتصادی سوق دهند.
مدرس دانشگاه قم افزود: دومین ابزار، سیاست گذاری صحیح است؛ بدین منظور دولت باید مجموعه ای از سیاست‌گذاری های صحیح را داشته باشد و سیاست‌گذاری ها به گونه ای نباشد که منجر به رفتار اقتصادی غلط شود؛ سومین ابزاری که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابزار نظارت و مجازات است، وقتی به نظام اقتصادی اسلامی و سیره اهل بیت (ع) مراجعه می کنیم هر سه ابزار در سیاست گذاری های ایشان وجود داشته است.
این کارشناس اقتصاد اسلامی عنوان کرد: با توجه به اتفاقات اخیر، دشمن سه هدف اصلی را دنبال می کند که عبارتند از بیکاری، تورم شدید و ایجاد قحطی در جامعه؛ رسانه های معاند نظام با آموزش های خود مردم را به احتکار ودر نتیجه بروز قحطی سوق می دهند.
وی عنوان کرد: زمانی که به سیره اهل بیت(ع) مراجعه می‌کنیم در حوزه تربیت اسلامی در روایات مختلف احتکار را ناپسند دانسته اند و سود ناشی از احتکار را بی برکت و نامشروع برشمردند.
این کارشناس اقتصاد اسلامی گفت: در روایتی داریم، روزی امام صادق (ع) از خادم خود پرسیدند ظاهرا بحرانی در مدینه بوجود آمده و تورم افزایش یافته و بستر برای بوجود آمدن قحطی فراهم شده است، چه مقدار مواد غذایی در منزل است؟ خادم پاسخ دادند مقدار زیاد طعام خریدم و در منزل ذخیره کردم و تا چندین ماه کافی است، امام ناراحت شدند وبه خادم خود دستور دادند که تمام مواد غذایی را بفروشد و بعد از آن به صورت روزانه ما یحتاج منزل را تهیه کند. این داستان حاکی از رفتار صحیح اقتصادی است و امام به عنوان الگویی از جامعه به گونه‌ای عمل کردند که پدیده احتکار و به دنبال آن قحطی صورت نگیرد وعرضه بازار به واسه تقاضای زیاد به چالش کشیده نشود.
وی افزود: در ادامه روایت آمده است حضرت به خادم دستور دادند چون کمبود گندم در بازار وجود دارد خمیر نان را به صورت ترکیبی از گندم و جو درست کند. این دومین موئلفه رفتاری اموزش داده شده توسط اسلام است. امروزه اگر یک کالا با کمبود مواجه شد باید با الگو گرفتن از معصومین(ع) حتی استفاده از آن کالا را مدتی کنارگذاریم تا به این واسطه تعادل بازار مجددا برقرار شود.
صمدی قربانی با اشاره به ابزار سیاست گذاری صحیح در منظرم ائمه اطهار(ع) اظهار کرد: در زمینه سیاست گذاری صحیح در سیره معصومین(ع) روایات مختلفی وجود دارد. زمانی که مدینه در دوران حضرت رسول(ص) با چالش تحریم اقتصادی مواجه شد حضرت در روایتی دستور دادند تا امنیت لازم برای فعالان اقتصادی که قصد دارند کالا و مواد غذایی اساسی و مورد نیاز جامعه را تامین کنند، ایجاد شود؛ این امنیت سیاسی که حضرت ایجاد کردند فضا را برای افزایش عرضه گسترده کرد.
مدرس دانشگاه قم با تاکید بر اینکه مکمل تربیت اقتصادی، سیاست گذاری صحیح است، گفت: اگر سیاست گذاری صحیح انجام شود به هیچ عنوان کالایی در جامعه با چالش عرضه مواجه نمی‌شود که به دنبال آن تورم و قحطی به‌وجود آید.
وی درخصوص ابزار نظارت و مجازات، بیان کرد: زمانی که به سیره معصومین مراجعه می کنیم مشاهده می‌کنیم امیرالمومنین در دوره حاکمیت خود شخصا به بازار می رفتند و قیمت ها را مشاهده می‌کردند و نمایندگانی را برای این کار گذاشته بودند، همچنین درمواردی که بازار با اختلال مواجه می شدریال ورود می کردند و با فرد خاطی برخورد می کردند.
صمدی قربانی عنوان کرد: اگر ما جایگاه سیاست گذاری صحیح را به عنوان ابزاری که صد درصد باید در نظام اقتصادی اتفاق بیفتند، تثبیت کنیم، بعد آن تمرکز اصلی در اقتصاد اسلامی روی تربیت صحیح اقتصادی افراد قرار می‌گیرد؛ برخلاف نظام های غربی که تمرکز اصلی را روی نظارت و مجازات گذاشته اند در نظام اقتصاد اسلامی برروی تربیت اقتصادی تمرکز شده است، اگر افراد به این نتیجه برسند که درآمد ناشی از احتکار بی برکت است و خیری به زندگیشان نمی‌آورد؛ نیازی نیست بر فعالیت مردم ناظر گذاشته شود، چراکه خود مردم رفتار صحیح اقتصادی از خود نشان خواهند داد، البته نباید منکر نظارت بر آن عده از افراد بود که با عملکرد خود باعث ایجاد اختلال در نظم جامعه می‌شوند.
وی در پایان تاکید کرد: امروزه در جامعه های غرب مانند بریتانیا 6 میلیون دوربین مدار بسته نصب شده است و تمام عملکرد افراد را زیر نظر دارند. دیدگاه اسلام در مقابل این نوع دیدگاه ها قرار دارد، اسلام می‌خواهد انسان‌هایی تربیت کند که به دنبال فساد اقتصادی نیستند. در منظومه اقتصادی اسلام رشد صحیح افراد مد نظر است و رفتار صحیح اقتصادی افراد متکی بر آموزه های درونی آن‌هاست و اساسا متکی بر اجبار و مجازات نیست.
