کتاب چهار میثاق، اثر دون میگوئل روئیز، یکی از تأثیرگذارترین کتاب‌های خودشناسی و توسعه فردی در جهان محسوب می‌شود. میلیون‌ها نسخه از این کتاب، در سرتاسر جهان فروخته شده است و افراد بسیاری، از تأثیرگذاری خارق‌العاده چهارمیثاق بر زندگی و بینش آنها نسبت به دنیا صحبت کرده‌اند. در این نوشته، سعی کرده‌ایم تا با هم با این کتاب ارزشمند آشنا شویم.
شناسنامه‌ی کتاب
عنوان کتاب به زبان اصلی: Los cuatro acuerdos
عنوان کتاب به فارسی: چهار میثاق
نویسنده: دون میگوئل روئیز
سال انتشار: 1977
دربارهی کتاب چهار میثاق
اکثر ما وقتی اسم سرخ‌پوستان را می‌شنویم، یاد روشن کردن آتش و فرستادن پیغام با دود می‌افتیم. همه‌ی ذهنتی که ما از سرخ‌پوستان داریم در سبک زندگی قبیله‌ای خلاصه شده و در حالت پیشرفته‌تر کشتار بی‌رحمانه و نسل‌کشی این بومیان قاره‌ی آمریکا توسط مهاجران اروپایی به ذهن‌مان می‌رسد. اما دون میگوئل روئیز، نویسنده‌ی سرخ‌پوست مکزیکی، با نوشتن کتاب چهار میثاق، ذهنیت شما را نسبت به دنیای سرخ‌پوستان تغییر می‌دهد. این کتاب که درواقع یک بسته‌ی آموزشی خودسازی و خودشناسی به‌حساب می‌آید، برآمده از آموزه‌های خرد سرخ‌پوستان تولتک است. تولتک‌ها، بومیان مکزیک هستند که قرن‌ها پیش، با صفت زنان و مردانی خردمند شناخته و تعریف می‌شدند. تولتک‌ها، در سال‌های اشغال قاره‌ی آمریکا توسط اروپاییان، به‌علت کشتار وسیع، مجبور به زندگی پنهانی شدند و آموزه‌های اجدادی آنها، ازطریق شمن‌ها سینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل شد تا از نابودی و فراموشی در امان بماند. شَمَن‌ها در آیین سرخوپوستی، به بزرگان و دانایان قبیله گفته می‌شود که مسئولیت راهنمایی و آموزش افراد قبیله را برعهده دارند.
دون میگوئل، یکی از کسانی‌ست که شانس یادگیری این آموزه‌ها را از اجداد خود داشته است. او این تعالیم سرخ‌پوستی را از مادربزرگ خود که یک شمن بود، یاد گرفته است و سعی کرده در چهار میثاق، این آموزه‌ها را به‌صورت مکتوب به خوانندگانش منتقل کند. او در ابتدای کتاب، دربارهی هدف خود از نوشتن این آموزه‌ها می‌گوید: «این کتاب حاصل تجربیات و اندیشه‌های مردی است از تبار سرخ‌پوستان آمریکای مرکزی، که باورهای بنیادی تولتک‌ها را به زبانی ساده با مثال‌های قابل‌فهم و طبقه‌بندی بسیار مفید و مؤثر به نسل‌های جدید ارمغان کرده؛ با این امید که رؤیای سیاره‌ی زمین را تغییر دهند».
میگوئل اعتقاد دارد که با این آموزه‌ها، می‌توانیم از ادامه‌ی حیات سنت‌های غلط جلوگیری کنیم و نهایتا آینده‌ای نو بسازیم. هرچند این تغییرات بسیار زمان‌بر و طولانی‌مدت هستند، اما هر کس، باید به میزان توانایی خود، برای اصلاح، تلاش کند. این سنت‌ها، در کتاب، میثاق نام گرفته‌اند. ازنظر دون میگوئل، میثاق‌ها، به هر رفتاری که انسان از کودکی یاد می‌گیرد گفته می‌شود. به‌همین‌دلیل، این کتاب، چهار میثاق نام گرفته است. او عقیده دارد که چهار سنت زیر، می‌تواند برای اصلاح زندگی ما و درنهایت اصلاح زندگی اجتماعی، کاربردی باشد.
با کلام خود گناه نکنید؛
هیچ چیز را به خود نگیرید؛
تصورات باطل نکنید؛
همیشه بیشترین تلاش‌تان را بکنید.
در حاشیه
چهار میثاق برای هشت سال پی‌درپی در صدر پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز قرار داشت. این کتاب به 40 زبان زنده دنیا ترجمه شده و فقط در آمریکا، 7 میلیون و 200 هزار نسخه از آن به‌فروش رسید.
دون میگوئل، پس از نوشتن کتاب چهار میثاق، موفق به دریافت نشان افتخار از ارتش هوایی آمریکا شد که روی آن، چهار میثاق حک شده بود.
شما می‌توانید همین حالا کتاب صوتی چهار میثاق را با کیفیت بالا از وبسایت نوار تهیه کنید.
آیا این کتاب برای شماست؟
چهار میثاق، سرتاسر پر از حکمت و موعظه است. موعظاتی که برخلاف نصیحت‌های خسته‌کننده، شما را دلزده نخواهد کرد، بلکه برعکس، شما را مشتاق به یادگیری بیشتر می‌کند. دون میگوئل با نشان دادن حقیقت هر آنچه که تا به امروز از سر عادت انجام می‌دادیم، ما را وادار به بازبینی اعمال و رفتارمان می‌کند. با خواندن این کتاب، نگاه جدیدی به همه‌ی رفتارهای روزمره‌تان خواهید داشت و ناخودآگاه برای اصلاح آنها تلاش خواهید کرد.
نکته‌ی مهم دربارهی این کتاب و آموزه‌های تولتک‌ها این است که این کتاب تنها برای اصلاح اخلاقی و رفتاری زندگی نوشته نشده؛ بلکه شما با خواندن این کتاب یاد می‌گیرید که تا چه اندازه می‌توان شاد بود و از زندگی لذت برد یا تا چه اندازه می‌توان آرام و بدون کمترین تنشی زندگی کرد. شاید بتوان این کتاب را با کتاب ملت عشق نوشته‌ی الیف شافاک مقایسه کرد. همان‌طور که ملت عشق، با آموزه‌های عرفانی مولانا، سعی در نشان دادن نقشه‌ی راه برای زندگی بهتر به مخاطب دارد، چهار میثاق هم با استفاده از آموزه‌های سنت‌ها و باورهای سرخ‌پوستان تولتک، سعی در آموزش نوعی از راه و رسم زندگی دارد.
گاهی بعضی از کتاب‌ها را باید بدون توجه به اینکه آیا مطابق سلیقه‌ی ما هستند یا نه، بخریم، چراکه ارزش این کتاب‌ها، چیزی فراتر از سرگرمی یا یادگیری معمولی است. چهار میثاق هم جزو آن دسته از کتاب‌هاست که با هر سلیقه‌ای، باید بخرید و بخوانید و به دیگران هدیه بدهید، چون نتیجه‌ی عملی به‌کاربستن تعلیمات چنین کتابی، رسیدن به آرامش درونی و صلح با محیط اطراف‌مان خواهد بود؛ صلحی که حلقه‌ی مفقوده‌ی زندگی اجتماعی این روزهای قرن ماست.
